Çin, donanma tarihinde yeni bir dönemi başlatacak hamlesini yaptı. Financial Times’ın haberine göre, ülkenin üçüncü ve en gelişmiş uçak gemisi olan Fujian, Çin lideri Şi Cinping’in katılımıyla Hainan Adası’nda düzenlenen törenle resmen hizmete girdi. Bu adım, Çin’in ilk kez tamamen yerli olarak tasarlayıp inşa ettiği uçak gemisi olma özelliğini taşıyor.
Fujian’ın göreve başlaması, Çin Halk Kurtuluş Ordusu’nun (ÇHKO) İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Hint-Pasifik bölgesinde üstünlüğünü sürdüren ABD ordusuna hızla yaklaştığını gösteriyor.
ABD’NİN GERALD FORD SINIFINA BENZER TEKNOLOJİ
Habere göre Fujian, ABD’nin en yeni uçak gemisi sınıfı Gerald R. Ford modeline birçok açıdan benziyor. Gemi, uçakların kalkışını sağlayan üç elektromanyetik mancınık (EM catapult) sistemiyle donatıldı. Bu sistem, Çin’in önceki iki uçak gemisinde kullanılan rampa tabanlı kalkış sisteminin yerini alıyor.
Ancak fark, güç kaynağında: ABD’nin nükleer enerjili gemilerine karşın Fujian geleneksel motor sistemiyle çalışıyor. Bu durum, geminin menzilini ve operasyon süresini sınırlayabilir.
YENİ GEMİYLE BİRLİKTE GÜÇ DENGESİ DEĞİŞİYOR
Financial Times, Çin’in dördüncü uçak gemisinin de halihazırda yapım aşamasında olduğunu, askeri akademik yayınlarda ise daha fazla gemi inşasının planlandığını aktarıyor.
Çin Komünist Partisi’nin hedefi, ABD ile denk bir ordu inşa etmek. Şi Cinping, Çin ordusunun 2035’e kadar tamamen modernleşmesi ve 2049’a kadar “dünya çapında bir güç” haline gelmesi hedefini defalarca vurguladı.
Gazete, Çin’in bu kapsamda yalnızca bölgesel üstünlük değil, aynı zamanda küresel ekonomik çıkarlarını koruma kapasitesi de kazanmak istediğini belirtiyor.
TAYVAN VE GÜNEY ÇİN DENİZİ GERİLİMİ GÖLGESİNDE
Pekin, fiilen bağımsız olan Tayvan üzerinde egemenlik iddiasını sürdürürken, gerekirse askerî güç kullanarak adayı kontrol altına alacağını yineliyor. Çin ayrıca Güney Çin Denizi’nin tamamında egemenlik iddiasında bulunuyor, bu da uluslararası hukuk uyarınca hak iddia eden Filipinler, Vietnam ve Malezya gibi ülkelerle çatışma riskini artırıyor.
Financial Times, ABD’nin Tayvan’ı doğrudan savunup savunmayacağına ilişkin “stratejik belirsizliğin” devam ettiğini, bu nedenle Çin ordusunun ABD kuvvetlerine karşı operasyon senaryolarını da eğitiminin bir parçası haline getirdiğini bildiriyor.
SİMGESEL GÜÇ VE ASKERİ KAPASİTE BİRLEŞİYOR
Modern askeri teknolojiler, özellikle drone sürüleri ve gemi karşıtı hipersonik füzeler, uçak gemilerinin savaş alanındaki rolünü tartışmalı hale getirse de Çin, bu gemileri “ulusal gücün simgesi” olarak görüyor.
Financial Times’a göre Fujian’ın göreve başlaması, Çin’in askeri gemi inşasında kaydettiği hızın ve donanma operasyonlarındaki ilerlemenin somut bir göstergesi.
SOVYET GÖVDESİNDEN DÜNYA SAHNESİNE
Çin, ilk uçak gemisi Liaoning’i 1998’de Ukrayna’dan yarım halde satın almış ve 2012’de hizmete sokmuştu. İkinci gemi Shandong, Liaoning modelinin yerli bir kopyası olarak 2019’da donanmaya katıldı.
2024 yılı yazında Çin donanması, ilk kez iki uçak gemisini aynı anda “birinci ada zinciri” dışında görevlendirdi. Bu zincir, Japonya’nın kuzeyinden Filipinler’e kadar uzanarak Çin kıyılarını açık okyanustan ayırıyor. Ayrıca bir Çin gemisinin “ikinci ada zinciri” olarak adlandırılan bölgeye — Japonya’dan Guam’a kadar uzanan hattın dışına — geçtiği de ilk kez gözlemlendi.
Bu manevralar, Çin uçak gemilerinin ve gemide konuşlu savaş uçaklarının Guam ve Hawaii’deki ABD üslerine her zamankinden daha fazla yaklaşması anlamına geliyor.
