Bulgaristan Parlamentosu, 21 Kasım’da ABD’nin Rus enerji kaynaklarına karşı yürürlüğe girecek yaptırımlardan etkilenmemek için yasal düzenlemeleri hızla geçirdi. Burgaz’daki Lukoil rafinerisine dış yönetici atanarak el konulmasının önü açıldı. İktidar partisi GERB’in lideri Boyko Borisov, “Tüm ortaklarımızla koordineli hareket eden bir alıcı adayı bulundu” dedi.
ABD YAPTIRIMI, KOMŞUYU HAREKETE GEÇİRDİ
ABD, 22 Ekim’de Rosneft ve Lukoil’in ABD’deki varlıklarını dondurmuş, yaptırımlara uymayan üçüncü ülkelere de ikincil yaptırım tehdidi savurmuştu. Bu karar, Vladimir Putin’in Ukrayna savaşını sonlandırmaması üzerine alınmıştı.
MUHALEFET TEPKİLİ: KARAR 26 SANİYEDE ALINDI
1998’de kurulan Burgaz’daki tesis, ülkenin akaryakıtının üçte ikisinden fazlasını karşılıyor. Yasa değişikliğiyle, rafinerinin “yaptırımlardan etkilenmeyecek” bir alıcıya satılması planlandı. Ancak bazı çevreler, satışın hükümete yakın bir isme yapılacağı yönünde spekülasyonlar başlattı.
Ancak yasa değişikliklerinin yalnızca 26 saniyede kabul edilmesi, muhalefetin ve medyanın tepkisini çekti. Bazı milletvekilleri toplantıdan haberdar edilmediğini, bazılarının ise yanlış bilgilendirildiğini açıkladı.
RUS DİPLOMAT: BULGARLAR ÇOK RİSKLİ DAVRANIYOR
Lukoil varlıklarının devralınacak olması, Rusya'nın Sofya Büyükelçisi Eleonora Mitrofanova tarafından endişeyle karşılandı. Mitrofanova Rusya'nın TASS haber ajansına verdiği demeçte, "Bulgarlar çok riskli davranıyor, tehlikeli bir emsal yaratıyorlar" dedi.
Bulgaristan, kademeli olarak Mart 2024'te Rus ham petrolünü ithal etmeyi bırakmış; Kazakistan, Irak ve Tunus gibi alternatif kaynaklara yönelmişti. Ancak bu kaynaklara da Lukoil üzerinden erişmişti.
ROMANYA’DAN RUS RAFİNERİLERİNİ KAMULAŞTIRMA ÇABASI
Romanya Enerji Bakanı Bogdan Ivan, 21 Kasım’da yürürlüğe girecek yaptırımlar öncesinde Lukoil’in ülkedeki iştiraki Petrotel Ploiești’yi devlet kontrolüne alma hazırlıklarının sürdüğünü açıkladı. Bakan, “Hem yaptırımlara tam uyum sağlanacak hem de akaryakıt arzı güvence altına alınacak” dedi. Lukoil, Romanya’da 320 akaryakıt istasyonu işletiyor ve Karadeniz’de arama ruhsatına sahip.
SIRBİSTAN’DA YAPTIRIM KORKUSU
Bulgaristan ve Romanya'daki gelişmelere paralel olarak Sırp yetkililer, kısmen Rus şirketleri Gazprom Neft (%44,85) ve JSC Intelligence (%11,3) tarafından sahip olunan ülkenin petrol şirketi NIS'e (Naftna Industrija Srbije) yönelik ABD yaptırımlarının potansiyel olarak felç edici etkisinden kaçınmak için çabalıyor.
Balkan Insight’da yer alan habere göre, kısmen Rus şirketlerine ait ulusal petrol şirketi NIS’in faaliyetlerinin tehlikeye girmesi üzerine Sırp hükümeti, ABD Hazine Bakanlığı’yla lisans uzatma müzakerelerine başladı.
