'Çözüm masada' uzlaşması

'Çözüm masada' uzlaşması

Antalya zirvesinden bütün dünyanın istediği ateşkes kararı çıkmadı ama her iki tarafın da “diplomasi tek çare” yaklaşımında buluşması barış ümidini artırdı. Kiev’in beklenmeyen ölçüdeki direnişi ve ağır yaptırımlar karşısında ‘savaş makinesi’ yavaşlayan Moskova’nın dili değişti. Lavrov “Müzakerenin yerini alacak hiçbir şey olmadığı anlaşıldı” dedi. Putin-Zelenskiy zirvesine kapı aralandı.

Dünyanın gözü önünde insanlık trajedisi sürerken Antalya Diplomasi Forumu, Ukrayna ile Rusya arasındaki en üst düzey temasa vesile oldu. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu’nun katılımıyla mevkidaşları Lavrov ve Kuleba bir araya geldi. Üçlü zirvede müzakereye devam etme yönünde mutabık kalındığına vurgu yapıldı. Lavrov “Müzakerinin yerini alacak hiçbir şey yok” dedi. Çözüme yönelik her girişimi destekleyeceklerini belirtti.

KULEBA: ANTALYA FORMATINDA BİR GÖRÜŞMEYE DAHA HAZIRIZ

Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba ise 24 saatlik ateşkes konusunda sonuç alınamadığını ancak Antalya formatında bir görüşmeye daha açık olduklarını kaydetti. Çavuşoğlu da “Diplomasinin işletilmesi ve barışın tesisi için çabamız devam edecek” paylaşımı yaptı. Kritik masaya ilişkin Kremlin’den yapılan açıklamada da Ukrayna heyetinin Putin-Zelenskiy zirvesi için teklifte bulunduğu vurgulandı. “Görüşme yolu açılabilir” denildi.

SİLAHLAR SUSMADI AMA UMUT ARTTI

Savaşta iki hafta geride kalırken Rusya ve Ukrayna arasındaki üst düzey ilk temas Türkiye’de gerçekleşti. Antalya zirvesinden ateşkes kararı çıkmadı ancak taraflar diplomasi vurgusu yaptı. Moskova, Ukrayna’nın Putin-Zelenskiy zirvesi teklifine kapıyı kapatmadı. Çavuşoğlu “Umutlar arttı” dedi.

Türkiye’nin arabuluculuğu ile Antalya Diplomasi Forumu marjında Rusya-Ukrayna-Türkiye üçlü dışişleri bakanları toplantısı düzenlendi. 15 günün geride kaldığı Rusya-Ukrayna savaşındaki ilk üst düzey zirve olan Antalya’dan ateşkes kararı çıkmadı ancak Rusya ve Ukrayna Dışişleri bakanları diplomasi vurgusu yaptı. Ukrayna’nın ulusal güvenliğine tehdit oluşturduğunu ve ‘soykırım suçu işlediğini’ iddia eden Moskova, 24 Şubat’ta işgal girişimini başlatmıştı. İki milyon sivilin ülkesini terk etmesine, yüzlercesinin ölümüne yol açan saldırılar sonucu Belarus’ta üç kez bir araya gelen iki ülke, Ankara’nın girişimlerine olumlu yanıt verdi. Batı’nın sert ekonomik yaptırımları ve sahada yoğun bir direnişle karşılaşan Moskova; Kırım’ın Rus toprağı, ayrılıkçı Donetsk ve Lugansk’ın da bağımsız birer devlet olarak tanınmasını talep ederken Kiev yönetimi NATO üyeliğine dönük ısrarında yumuşama sinyali verdi ancak toprak bütünlüğünün müzakere edilmeyeceğini vurguladı. Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitri Kuleba, Antalya zirvesi öncesinde görüşmelerde beklentisinin sınırlı olduğunu söyledi. Konuklarını karşılayan Çavuşoğlu, iki bakanla önce ayrı ayrı görüşmeler gerçekleştirdi. Ardından üçlü formatta başlayan görüşme 90 dakika sürdü. Lavrov ve Kuleba aynı anda farklı noktalarda kameraların karşısına geçti, konuk bakanların açıklamaları tamamlanınca bu kez Çavuşoğlu soruları yanıtladı.

Kuleba “Ateşkesi konuştuk. 24 saatlik ateşkes en önemli konu. Bir ilerleme olmadı. Biz barış için elimizden geleni yapacağız. Sayın Lavrov da görüşlerini bildirdi. Onun söylediklerini dinlemek kolay olmadı. Ben çok kez insani konuları hatırlattım. Rusya halihazırda bir ateşkes ilan edecek gibi görünmüyor” dedi. Ukraynalı Bakan, şunları söyledi: “Bu temas savaştan sonra ilk temas oldu. Lavrov geleneksel anlatılarını gerçekleştirdi. Ben elimden gelenin en iyisini yaptım. Diplomatik çözüm bulmaya çalıştım. İnsanı trajediyi sonlandırmak için en iyisini yaptım. Havadan bombalamalar gerçekleşiyor. Ben buraya insanı amaç ile geldim. Mariupol’dan gitmek isteyen siviller var. Lavrov buna bir taahhüt vermedi. İlgili kişiler ile konuşacağını belirtti. Ateşkesi konuştuk. 24 saatlik ateşkes en önemli konu. Bir ilerleme olmadı. Bu konuda Rusya’da başka karar alıcılar olduğunu biliyoruz. Çabalarımız devam edecek. Çözüm arama gayretini sürdüreceğiz. Dışişleri bakanları barış ve güvenlik konusunu liderler ile konuşacaklar.”

Kuleba “Çavuşoğlu gerçekten iyi çabalar gösterdi. Ben buraya iki görev ile geldim. İlki insanı koridor oluşturmak. İkincisi ise en azından 24 saatlik ateş için anlaşmak. İnsanların sorunlarını çözmemiz lazım. Biz savaşı durduramıyoruz. Bize saldıran ülke ve devlet bunu istemiyorsa durduramayacağız. Ukrayna pes etmeyecek. Biz diplomasiye açığız, çözümler arıyoruz. Cesur bir şekilde vatanımızı ve insanlarımızı koruyacağız. Umarım bu formatın devamı olur. Rusya tarafı görüşmeye hazır ise ben buna açığım. Bugün ihtiyacımız olan tek şet ciddi yapıcı bir görüşme. Biz barış için elimizden geleni yapacağız. İnsan hayatı bizim için en değerli şey. Kendisinin farklı bir bakış açısı var. Toplantıda çok basit öneride bulundum. Hepimizin akıllı telefonları var. Muhtemelen Lavrov’un son model Iphone’u vardır. ‘Ben şu anda kendi yetkililerimi arayabilirim. Devlet başkanımı, genelkurmay başkanımı. Yüzde 100 garanti ve bir söz alabilirim. Peki siz yapabilir misiniz?’ diye sordum ancak kendisi cevap vermedi. Ben çözüm için geldim, Lavrov dinlemeye gelmiş.” ifadelerine yer verdi.

Taraflar karşılıklı suçlamalarını sürdürürken Lavrov da diplomasi vurgusu yaptı. Nükleer savaş ihtimaline inanmadığını bildiren Rus Bakan “Bu görüşme Türk tarafının teklifiyle yapıldı. Sayın Erdoğan’ın Putin ile yaptığı görüşme sonucunda bu karar alınmıştı. Bugünkü görüşmemiz sonucunda müzakerenin yerini alacak hiçbir şeyin olmadığı anlaşıldı. İnsani konuları ele aldık. Biz Rusya tarafının günlük insani koridor açılması önerisini tekrarladık. En etkili ve en güvenli güzergahların seçilmesini amaçlıyoruz. Biz diğer ülkelere saldırmayacağız. Aslında Ukrayna’ya da saldırmadık. Uzun yıllardır teklif sunduk, kimse bizi dinlemedi. Putin, bu konuda çok ayrıntılı şekilde konuştu. Halk cumhuriyetlerine saldırılar uzun süredir planlı şekilde sürdürülüyordu. Kuleba ile Putin ve Zelenskiy’in bir araya gelme ihtimalini görüştük. Devlet Başkanı Putin, temas kurmayı asla reddetmez.”

Çavuşoğlu da zirve sonrası “Temennimiz bölgemizde barışın yeniden tesis edilmesi” paylaşımı yaptı, ardından soruları yanıtladı. Çavuşoğlu, Putin ve Zelenskiy arasında görüşme gerçekleştirilmesinin de gündeme geldiğini söyledi, Ukrayna tarafının Türkiye’den garantör olma talebini yinelediğini belirtti. “Bu toplantı başlangıç, mucize beklenmemeli” mesajı veren Çavuşoğlu “Sorunların diplomasi yoluyla çözülmesi gerektiğini savunuyoruz. İki taraf da Türkiye’nin toplantıda bulunmasını özellikle istediler. Bu toplantının devam etmesini isteriz ama iki taraf karar verirse devam ettirmeye yine aynı ortamı Türkiye’de sunmak isteriz. Bu toplantının da liderler düzeyinde gerçekleştirilmesi gündeme geldi. Ukrayna tarafı, Sayın Zelenski’nin böyle bir toplantıya hazır olduğunu, Sayın Lavrov da Sayın Putin’in prensip olarak karşı olmadığını söyledi. Tarafların siyasi olarak bir araya gelmesi ve bundan sonra liderler düzeyindeki bir görüşmeye de prensip olarak karşı olmamaları, hatta Ukrayna’nın net bir şekilde hazır olması, gelecekte bu tür üst düzeydeki toplantıların gerçekleşebileceği yönündeki umudumuzu artırdı” ifadelerini kullandı. Öte yandan zirve devam ederken, Kremlin Sarayı’ndan yapılan açıklamada da “Türkiye’deki toplantıda Ukrayna tarafı Putin ve Zelenskiy görüşmesini teklif etti. Görüşmenin yolu açılabilir” denildi.

ERDOĞAN'IN ATEŞKES DİPLOMASİSİ

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 24 Şubat’ta başlayan Rusya-Ukrayna savaşında ateşkesin sağlanması, sivillerin tahliyesi ve barışın tesisi için yürüttüğü diplomatik çalışmalarını sürdürüyor. Kovid’i atlatmasının ardından Afrika ve BAE’ye giden Erdoğan önceki gün İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ile görüştü. Erdoğan dün de Çankaya’da Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’le çalışma yemeğinde bir araya geldi. Çankaya Köşkü’ndeki yemekte savaşın sona erdirilmesi için atılabilecek adımların yanı sıra çatışmanın bölgesel etkileri ele alındı. Aliyev’i Esenboğa Havalimanı’nda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in karşılaması dikkat çekti. Erdoğan ardından 18.30’da ABD Başkanı Joe Biden ile telefonda görüştü. Zirvede Rusya-Ukrayna savaşı ele alındı. Erdoğan, bugün ise Antalya Diplomasi Forumu’na katılacak. Forumdaki gündem de savaşı sona erdirmek için yapılacak çalışmalar olacak. Erdoğan’ın temasları, 13 Mart Pazar günü İstanbul’da konuk edeceği Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ve 14 Mart’ta günü Ankara’ya resmi ziyarette bulunacak Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile devam edecek.

24 Şubat’ta başlayan savaşta Erdoğan, ilk olarak Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile telefonda görüşmüştü. Zelenskiy ile ikinci görüşme 26 Şubat, üçüncü görüşme ise 4 Mart’ta yapıldı. Cumhurbaşkanı, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile 6 Mart’ta telefonda görüştü. Erdoğan 16 günlük süreçte Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Türkmenistan Cumhurbaşkanı Kurbankulu Berdimuhammedov ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, Belarus’un Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, Hollanda Başbakanı Mark Rutte, Avusturya Cumhurbaşkanı Alexander Van der Bellen, İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda, Kanada Başbakanı Justin Trudeau, Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, Moldova Cumhurbaşkanı Maia Sandu, Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa Birliği Konseyi Başkanı Charles Michel ile de telefonda görüştü. Öte yandan Erdoğan, Ankara’da konuk ettiği Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani ve İsrail Cumhurbaşkanı Herzog ile savaşa ve etkilerine dair fikir alış verişi yaptı.

11-mart-2022-kapak.jpg

İlgili Haberler
Öne Çıkanlar
YORUMLAR (1)
YORUM YAZ
UYARI: Hakaret, küfür, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. (!) işaretine tıklayarak yorumla ilgili şikayetinizi editöre bildirebilirsiniz.
1 Yorum
Diğer Haberler
Son Dakika Haberleri
KARAR.COM’DAN