Suriye rejimi ve destekçisi Rusya’nın aralık ayı ortasından bu yana yoğun saldırılar düzenlediği İdlib’deki insani durum gittikçe ağırlaşıyor. Birleşmiş Milletler, İdlib’de sadece 12-25 Aralık arasında 235 binden fazla sivilin yerinden edildiğini bildirdi. BM açıklamasında, kuzeye Türkiye sınırına yönelmek isteyen muhaliflerin Rejimin topçu ile hava saldırılarıyla engellediği ifade edildi.
HÜSEYİN İSTEMİL
Suriye rejimi ve destekçisi Rusya’nın aralık ayı ortasından bu yana yoğun saldırılar düzenlediği İdlib’deki insani durum gittikçe ağırlaşıyor. Birleşmiş Milletler (BM) İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi’nden (OCHA) yapılan yazılı açıklamada, 16 Aralık’tan sonra yeniden alevlenen saldırıların sonucu olarak İdlib’in güneyinden on binlerce sivilin evlerini terk etmek zorunda kaldığı aktarıldı. Açıklamada, İdlib’e bağlı Maret Numan bölgesi ve kırsalının neredeyse tamamen boşaltıldığı bilgisi paylaşıldı. BM açıklamasında “Çatışmaların sonucu olarak, on binlerce aile güvenli bir yere ulaşmak amacıyla evlerini terketti. Suriye’nin kuzeybatısında 12-25 Aralık’ta, 235 binden fazla sivil yerinden edildi. Bunların pek çoğu bölgedeki Maret Numan ile diğer ve kasaba ve köyleri terk eden kişilerdi.”
Açıklamada, binlerce ailenin İdlib’in güneyinden kuzeye doğru gitmek istediği ama bu güzergaha yönelik Esed rejimi ve destekçilerinin hava saldırıları ve topçu atışı riskinden korktukları için hareket edemedikleri vurgulandı. Ayrıca, bölgedeki sivillerin zorlu kış şartlarından olumsuz etkilendiği, pek çoğunun özellikle barınma, gıda, sağlık ve kışlık yardım gibi acil insani yardıma ihtiyaç duyduğu kaydedildi.
Öte yandan, Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), Şam rejimi ve destekçisi Rusya’nın İdlib’e 15-25 Aralık’ta düzenlediği yoğun saldırılarda 86 sivilin hayatını kaybettiğini bildirmişti. Muhalefetin son kalsi olarak kalan İdlib’de Türkiye, Rusya ve İran 4-5 Mayıs 2017’deki Astana toplantısında, İdlib ve çevresini ‘Gerginliği Azaltma Bölgesi’ ilan etti. Rejim güçlerinin ateşkesi sık sık ihlal etmesi üzerine Türkiye ve Rusya ek mutabakata vardı. Türkiye ile Rusya arasında 17 Eylül 2018’de imzalanan mutabakattan bu yana İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi’nde rejim ve Rusya’nın saldırılarında 1300’den fazla sivil öldü. Saldırıların yoğun olduğu alanlardan nispeten sakin yerlere ve özellikle Türkiye sınırı yakınına göç edenlerin sayısı ise 2019 içinde bir milyonu aştı.
Öte yandan Rusya, Esed rejimi ve İran destekli grupların saldırılarına ara vermelerine rağmen İdlib’deki ailelerin Türkiye sınır hattına yakın bölgelere kaçışı sürüyor. Suriye Müdahale Koordinatörlüğü Müdürü Muhammed Hallac, 3 günde yaklaşık 47 bin sivilin Türkiye sınır hattına yakın bölgelere göç ettiğini söyledi. Saldırıların sürmesi halinde İdlib’in güneyindeki Cebel ez-Zeviye bölgesinde de göçlerin başlamasından endişe ettiklerini belirten Hallac, “Söz konusu bölgeden de göçlerin olması halinde son iki ayda yerinden edilenlerin sayısı yarım milyona ulaşacak” diye konuştu. Suriye Müdahale Koordinatörlüğünün verilerine göre, İdlib’de kasımdan bu yana Türkiye sınır hattına yakın bölgelere göç eden sivillerin sayısı 264 bini buldu.
İdlib’deki kampların dolması, yeni çadır kurulacak alanın ve altyapının bulunmaması ve yardımların azalması nedeniyle binlerce sivil sığınacak yer bulmakta güçlük çekiyor. -
