Ukrayna işgali nedeniyle tarihi yaptırımlara maruz kalan Rusya, doğal gaz kozunu kullansa da Avrupa Birliği Moskova'ya karşı yaptırımları delmeden ödeme yapılabilmesine olanak tanıyan bir yöntem geliştirdi. Buna göre; Rus gazı ithal eden AB ülkeleri, başta Gazprombank'taki döviz hesaplarına ödemeyi aktaracak, Gazprombank da bu dövizi Rus rublesine çevirip ruble hesaplarına aktaracak. Ardından da ödeme tedarikçi şirketin hesabına geçirilecek.
Ukrayna işgali nedeniyle ağır yaptırımlar uygulanan Rusya Devlet Başkanı Putin, Avrupalı ülkelerden talep ettiği ruble ile ödeme kararında Polonya ve Bulgaristan'a doğal gaz vanalarını kapatmıştı.
Avrupa Birliği (AB), Avrupa şirketlerinin, ruble ile ödeme talep eden Rusya'dan yaptırımları ihlal etmeden gaz alımını sürdürmelerini sağlayacak bir yöntem belirledi.
Uluslararası basındaki haberlere göre, AB Komisyonu üye ülkelere AB yaptırımlarına uyumlu biçimde Rusya'ya doğal gaz ödemesi yapılmasına imkan sağlayacak yöntemleri içeren bir kılavuz gönderdi.
Kılavuzda, Avrupa firmalarının belirli koşulları yerine getirerek Rusya'ya gaz ödemeleri yapabileceği ifade edildi.
Firmaların, Rusya'nın belirlediği bir bankada hesap açabilecekleri ve Rusya'dan gaz alımı için bu bankanın hesabına ödememe yapabilecekleri kaydedilen kılavuzda, söz konusu ödemenin firmaların mevcut sözleşmelerinde belirlenmiş olan para biriminde yapılabileceği ve ödemenin ilgili bankaya gönderildiği anda sözleşmenin yerine getirilmiş kabul edileceği belirtildi.
Kılavuzda, şirketlerin gaz karşılığında euro veya dolar ödediklerinde mevcut sözleşmelerdeki yükümlülüklerinin tamamlandığı yönünde açıklama yapmaları gerektiğine işaret edildi.
Böylece şirketlerin euronun rubleye dönüştürülmesinde Rusya Merkez Bankası ile işlem yapmamış olacakları kaydedilen kılavuzda, söz konusu işlemin yaptırım kapsamına girmemiş olacağı belirtildi.
RUSYA'NIN RUBLE İLE ÖDEME ŞARTI
Rusya, dost olmayan ülkelerin Gazprombank'ta döviz ve ruble hesapları açmalarını ve ödemelerini ruble ile yapmalarını öngören kararnameyi 1 Nisan’da yürürlüğe koymuştu.
Buna göre, Rusya’dan enerji ithal eden ülkeler, başta Gazprombank’taki döviz hesaplarına ödemeyi aktaracak, Gazprombank da bu dövizi Rus rublesine çevirip ruble hesaplarına aktaracak. Ardından da ödeme tedarikçi şirketin hesabına geçirilecek ve adı geçen bankadaki hesaba para yatırılmadığı takdirde doğal gaz kesilecek.
Rusya bu kararı alırken bir taraftan Rus rublesine değer kazandırmayı hedeflemiş ve Batı ülkelerinin yaptırım uyguladığı bankalardan da ruble satın almak zorunda kalmalarını amaçlamıştı.
AB Komisyonu, geçen ay Avrupa şirketlerinin Rusya'ya gaz ödemelerinin ruble olarak yapmasının mevcut yaptırımların ihlali olacağını açıklamıştı.
Bunun üzerine, AB üyesi ülkeler Komisyondan ödemelerin yaptırımlar ihlal edilmeden nasıl yapılacağı konusunda bilgi talep etmişti.
Rusya, ruble ile ödeme yapmayı reddeden Polonya ve Bulgaristan'ın gazını kesmişti.
