Ukrayna’da işgal planı çıkmaza giren Rusya’dan dikkat çeken iki hamle geldi. Putin, Belarus’a nükleer silahların ilk kısmının yerleştirildiğini açıkladı. Savaşta tarafsız kalan İsrail’e de ‘Kudüs jesti’ yaptı. Şehirde elçilik binası açma kararı aldı.
ABD, İsrail Büyükelçiliği’ni 14 Mayıs 2018’de işgal altındaki Kudüs’e taşıdı. Tepki çeken tarihi kararın ardından bu adımı sadece Guatemala, Honduras ve Kosova izledi. Moskova, o dönem İsrail’in Kudüs’ün statüsünü değiştirme girişimlerinin hukuka aykırı olduğunu belirterek “Yeni anlaşmazlıklara sebep olur” uyarıları yaptı. Ancak Rusya Dışişleri Bakanlığı, İsrail’de bulunan büyükelçiliğin Kudüs’te bir şubesinin açılacağını bildirdi.
YAZ SONUNA DEK NÜKLEER TRANSFERİ
Putin ayrıca Belarus’a ilk parti taktik nükleer silahları yerleştirdiğini, silah transferinin yaz sonuna kadar tamamlanacağını söyledi. Rus lider, Batılı başkentlerin Ukrayna’ya olası F-16 sevkiyatına tepki göstererek “F-16’lar da Leopard tankları gibi yanacak” ifadelerini kullandı. ABD nükleer transferini doğrulamazken Afrikalı liderler Kiev’deyken şehrin füzeyle vurulmasına işaret eden Zelenskiy, Moskova ile ilişkilerin dondurulmasını talep etti.
Ukrayna’ya başlattığı işgal savaşında bataklığa saplanan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, asker kaynağı bulmak için bir kez daha suçluların kapısını çaldı. Cezaevlerindeki suçluları af karşılığında cepheye göndermek isteyen Moskova uygulamayı hayata geçirmek için Duma’dan yasa tasarısını da geçirdi. İlgili tasarıya göre sözleşmeyi imzalayan mahkumlar cepheye gidecek. Kararın Wagner ile Kremlin arasında yaşanan sorunlar sonra alınması da dikkat çekti. Ukrayna savaşının kayıplarını telafi etmeye çalışan Putin Avrupa ve Ortadoğu’da da iki tehlikeli adım attı.
KARAR BÖLGE BARIŞINI BALTALAR
Küresel ölçekte başkent olarak Kudüs’ün tanınması yönünde çaba gösteren İsrail’e bir destek de Rusya’dan geldi. Rusya Dışişleri Bakanlığı, İsrail’de bulunan büyükelçiliğin Kudüs’te bir şubesinin açılacağını bildirdi. Kudüs’teki işgali meşrulaştırmak için uğraş veren İsrail’in 1980 yılında başkent ilan ettiği kenti 2018 yılında ilk olarak tanıyan eski ABD Başkanı Donald Trump döneminden bu yana yalnızca ABD, Guatemala, Honduras ve Kosova tanırken, Rus yetkililer, normalde Tel Aviv’de bulunan büyükelçiliğin Kudüs’te şubesinin açılmasına karar verdi.
TEL AVİV KİEV’E SİLAH VERMEDİ
Rusya Büyükelçiliği’nden yapılan açıklamada “Bu adımın, Rusya ile İsrail arasındaki çok yönlü dostane ilişkilerin daha da güçlendirilmesinin çıkarlarına tam olarak hizmet ettiğine ve ülkemizin adil bir Ortadoğu çözümüne yönelik değişmeyen rotasıyla uyumlu olduğuna inanıyoruz” ifadeleri kullanıldı.
İsrail, kanlı Ukrayna işgalinde taraf seçiyor olarak görülmekten kaçınmak için büyük çaba harcarken, ülke BM kararları konusunda Kiev’den yana oy kullandı ve insani ve savunma yardımına katkıda bulundu. Bununla birlikte, şimdiye kadar Ukrayna’ya gerçek silah sistemleri sağlamıyor. Zira önceki ABD Başkanı Donald Trump’ın büyükelçilik kararı büyük tepki çekmişti. Atılan adımların bölge barışına katkı sağlamayacağı gibi istikrarsızlığa neden olacağı vurgulanmıştı.
AVRUPA’YA NÜKLER GÖZDAĞI
Ukrayna savaşında partner haline gelen Rusya ve Belarus 25 Mart’ta Avrupa’ya tahdit oluşturacak taktik nükleer silahların Belarus’ta konuşlandırılması için anlaşma imzalamıştı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Belarus’a ilk nükleer silahların sevk edildiğini bildirdi. St Petersburg kentindeki ekonomi forumunda konuşan Putin ilk nükleer başlıkların Belarus topraklarına ulaştığını belirtti. Putin, Rus televizyonlarından canlı yayınlanan konuşmasında bu sevkiyatın başlangıç olduğunu ve yaz sonunda tamamlanacağını kaydetti ve tüm sevkiyatın yıl sonunda biteceğini sözlerine ekledi. Putin, daha önceki açıklamalarında ilk sevkiyat için 9 Temmuz tarihini işaret etmişti.
Sevkiyatın yapıldığına dair açıklamaları ise planın öne çekildiğini gösteriyor. Putin, Belarus’a taktik nükleer silah konuşlandırılması için Lukaşenko ile 25 Mart’ta anlaşma imzalamış ve bunun Rusya’yı stratejik olarak yenilgiye uğratmak isteyenlere karşı ‘caydırıcı’ olma amacı taşıdığını bildirmişti. Anlaşmanın imzalanması, Ukrayna’daki savaşın daha da şiddetleneceği korkularını beraberinde getirdi. Rusya, nisan ayı başından bu yana Belaruslu pilotlara nükleer silah kullanmak için eğitim veriyor.
ATLANTİK İTTİFAKI’NA F-16 TEHDİDİ
Rusya lideri Putin, Petersburg Uluslararası Ekonomi Forumu’nun ana oturumunda, The National Interest dergisi köşe yazarı Dmitriy Simes’ın sorularını yanıtladı. Putin, Batı ülkelerinin savaş halindeki Ukrayna’ya askeri yardım bulunmasıyla ilgili “(Ukrayna’da) Leopard tankları yanıyor, F-16’lar da Leopardlar gibi yanacak, buna hiç şüphe yok. (F-16) Kiev için Ukrayna dışındaki hava üslerinde konuşlandırılacak ve savaş operasyonlarında kullanılacaksa, onları nasıl ve nerede vuracağımızı göreceğiz” dedi.
Ukrayna’nın karşı saldırıya geçtikten sonra 186 tank kaybettiğini belirten Putin “Ukrayna ordusu saldırıya geçtikleri bazı bölgelerde savunmamızın ilk hattına ulaşabildiler, bazılarında bunu başaramadılar. Burada asıl konu stratejik rezervlerini kullanıyor olmaları ancak hiçbir bölgede hedeflerine ulaşamadılar” diye konuştu.
Putin, Ukrayna’nın yakında kendi askeri ekipmanlarını kullanmayacağını belirterek “Geriye hiç ekipmanları kalmayacak ve kullandıkları her şey yurt dışından gelecek. Bu şekilde çok uzun süre savaşamazsınız” görüşünü dile getirdi.
