ABD Başkanı Donald Trump, 80 yılı aşkın süredir yayın yapan ve federal fonlarla finanse edilen Amerika'nın Sesi (Voice of America/VOA) haber kuruluşunun kapatılmasına yönelik bir karar imzaladı. Karar, VOA'nın Hamas gibi grupları "terörist" olarak nitelendirmemesi ve "Anti-Trump" yayınlar yapması gerekçelerine dayandırıldı. Kurumun bin 300 çalışanı ücretli izne çıkarıldı. Açıklamada kararın "vergi mükelleflerinin artık radikal propagandanın bedelini ödememesini sağlayacağı" belirtildi.
ABD Başkanı Donald Trump, federal bütçeden finanse edilen ve 80 yılı aşkın süredir yayın yapan Amerika'nın Sesi (Voice of America/VOA) haber kuruluşunun kapatılmasına yönelik bir yürütme emri imzaladı. Beyaz Saray, kararın gerekçesini "radikal propagandaya vergi mükelleflerinin parasının harcanmasını engellemek" olarak açıkladı. VOA yönetiminin, çalışanlarına Hamas ve üyelerinden bahsederken "terörist" ifadesini yalnızca alıntı yaparken kullanmalarını söylemesi de kararın nedenleri arasında gösterildi.
VOA, İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi propagandasına karşı mücadele amacıyla kurulmuştu. Bugün 40'tan fazla dilde yayın yapan kuruluşun Türkçe ve Kürtçe servisleri de bulunuyor. Ancak Trump yönetimi, VOA'nın "Anti-Trump" ve eleştirel yayınlar yaptığını öne sürerek kuruluşu hedef aldı.
ÖNCE ÇALIŞANLAR İZNE ÇIKARTILDI
VOA Direktörü Mike Abramowitz, kararın ardından yaklaşık bin 300 çalışanın ücretli izne çıkarıldığını duyurdu. Abramowitz, "Bu karar, VOA'nın hayati misyonunu yerine getirmesine engel oluyor. Özellikle bugün, İran, Çin ve Rusya gibi ülkeler ABD'yi itibarsızlaştırmak için yanlış bilgiler yayarken, VOA'nın sesinin kesilmesi büyük bir kayıp" dedi.
AMERİKA'NIN BAĞIMSIZ BASIN BAĞINI ZAYIFLATAN KARAR
ABD'deki gazetecilerin önde gelen temsilci gruplarından Ulusal Basın Kulübü (National Press Club), kararın "Amerika'nın özgür ve bağımsız basına olan bağlılığını zayıflattığını" belirtti. Kulüp, "Bir haber merkezinin bir gecede susturulması, basın özgürlüğünün durumu hakkında ne söyler? Bu, VOA'daki bağımsız gazeteciliğin geleceğini tehlikeye atan temel bir değişim" ifadelerini kullandı.
KARARDAN VOA’NIN TÜRKÇE YAYINLARI DA ETKİLENECEK
50 ayrı dilde yayın yapan Amerika’nın Sesi’nde Türçe servisi de bulunuyor. Kararname sonrası Türk gazetecilerin e-posta hesaplarına ve binaya erişimlerine engel getirildi.
Amerika’nın Sesi Türkçe internet sayfasına 15 Mart itibarıyla yeni haber girişi yapılmadı. 15 Mart'ta son vardiyaya gelen çalışanların kurum kartlarını iade etmeleri istendi.
VOA'YA YENİ ATAMA
ABD Başkanı Trump, Amerika’nın Sesi direktörlüğüne eski haber spikeri ve cumhuriyetçi siyasetçi Kari Lake’ı atadı. 2024 yılında Arizona’dan Cumhuriyetçi senatör adayı gösterilen Lake, seçilememişti.
Ancak ABD Başkanı Trump’ın göreve gelmesinden sonra ABD Küresel Medya Ajansı danışmanlığına getirilen Lake, daha sonra da Amerika’nın Sesi direktörlüğüne atandı.
ABD Küresel Medya Ajansı’nı "Amerikan vergi mükellefleri için büyük bir çürüme ve yük" olarak tanımlayan Lake, yasalar dahilinde kurumun mümkün olan en küçük ölçeğe getirileceğini açıkladı.
'RADİKAL PROPAGANDANIN BEDELİNİ ÖDENECEK'
ABD Başkanı Trump ise Amerika’nın Sesi’ni “Trump karşıtı” ve “radikal” olmakla suçluyor.
Trump’ın konuyla ilgili imzaladığı başkanlık kararnamesi ile ilgili Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, bu kararın "vergi mükelleflerinin artık radikal propagandanın bedelini ödememesini sağlayacağı" belirtildi.
DİĞER BASIN KURUMLARINI DA HEDEF ALDI
Trump'ın kararı, VOA'nın bağlı olduğu Amerika Birleşik Devletleri Küresel Medya Ajansı'na (USAGM) yönelik. USAGM, Soğuk Savaş döneminde komünizme karşı mücadele amacıyla kurulan Radyo Özgür Avrupa/Radyo Özgürlük (RFE/RL) ve Radyo Özgür Asya (RFA) gibi kuruluşlara da fon sağlıyor. Karar, bu kuruluşların operasyonlarını "yasal olarak gerekli olan minimum düzeyde" tutmalarını emrediyor.
Çek Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Jan Lipavsky, RFE/RL'nin Prag'daki faaliyetlerinin devam etmesi için Avrupa Birliği'nden destek umduklarını söyledi. Lipavsky, AB Dışişleri Bakanları Toplantısı'nda konuyu gündeme getireceğini belirtti.
TRUMP VOA'YA İLK TEPKİSİ DEĞİL
Trump, ilk başkanlık döneminde de VOA'ya yönelik eleştirilerde bulunmuştu. Yeniden göreve gelmesinin ardından USAGM için özel danışman olarak Kari Lake'i atayan Trump, geçen hafta teknoloji milyarderi Elon Musk'ın da VOA'nın kapatılması yönündeki talebini desteklemişti.
Karar kapsamında, evsizlikle mücadele eden kuruluşlar ile müze ve kütüphanelere yapılan federal fonlar da kesildi. Trump yönetimi, bu adımlarla "vergi mükelleflerinin parasının daha verimli kullanılacağını" savunuyor. Ancak karar, basın özgürlüğü ve demokrasi açısından endişelere neden oldu.
