FAO Orta Asya Koordinatörü Viorel Gutu, dünya genelinde gıda üretiminin yeterli olmasına rağmen 700 milyondan fazla insanın açlıkla mücadele ettiğini söyledi. Gutu’ya göre bu tablo, üretimden tüketime kadar zincirdeki israf ve kötü yönetime işaret ediyor.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Orta Asya Alt Bölge Koordinatörü ve Türkiye Temsilcisi Viorel Gutu, dünya genelinde 700 milyondan fazla insanın açlıkla mücadele ettiğini belirterek, mevcut üretimin aslında tüm insanları doyurmaya yettiğini fakat gıdanın üçte birinin üretim, taşıma ve tedarik zincirinin farklı aşamalarında kaybedildiğini ya da israf edildiğini söyledi.
Gutu, FAO tarafından yayımlanan “Dünyada Gıda Güvenliğinin ve Beslenmenin Durumu” raporuna dikkat çekerek, “Gıda güvenliği konusunda dünyanın hâlâ ciddi şekilde geride kaldığını söyleyebiliriz” dedi.
FAO verilerine göre 2023’te yaklaşık 2,33 milyar insan orta ya da yüksek düzeyde gıda güvencesizliği yaşadı. 2030 yılına gelindiğinde 582 milyon kişinin kronik yetersiz beslenme ile karşı karşıya kalacağı öngörülüyor.
Gutu, “Aslında herkesi doyuracak kadar gıda üretiyoruz. Ancak biliyoruz ki bu gıdanın önemli bir kısmı çeşitli aşamalarda kaybediliyor ya da çöpe gidiyor. Gıda sadece bir ürün değil; onun üretimi için toprak, su, emek ve biyolojik çeşitlilik gibi kaynaklar harcanıyor. Bu kaynaklar sınırsız değil” diye konuştu.
3 MİLYAR KİŞİ SAĞLIKLI BESLENEMİYOR
Gutu, yalnızca açlık değil, yetersiz ve dengesiz beslenmenin de büyük bir sorun olduğuna işaret etti: “Dünya genelinde yaklaşık 3 milyar insan sağlıklı bir diyeti karşılayabilecek finansal güce sahip değil.”
2050’ye kadar dünya nüfusunun 10 milyara ulaşması beklendiğini hatırlatan FAO temsilcisi, daha az kaynakla daha fazla üretime yönelmek gerektiğini belirterek, “Bir damla suyu dahi en verimli şekilde kullanmayı öğrenmeliyiz” dedi.
SU YÖNETİMİ VE BÖLGESEL İŞBİRLİĞİ
FAO’nun yalnızca tarım teknolojileri değil, aynı zamanda doğa temelli çözümler üzerinde de çalıştığını aktaran Gutu, sınır aşan sular ve nehirlerle ilgili bölgesel işbirliklerinin artırılması gerektiğini vurguladı. “Su yönetimi siyasi meselelerden etkilenmemeli. FAO olarak biz, hem büyük hem küçük çiftçilerin su tasarrufu sağlayan teknolojileri benimseyebilmesi için teknik çözümler geliştiriyoruz” diye konuştu.
GIDA FİYATLARI VE ÜRETİCİLERİN DURUMU
Dünya Bankası'nın Haziran 2025'te yayımladığı verilere göre, düşük gelirli ülkelerin %76’sında gıda enflasyonu yüzde 5’in üzerinde seyretti. Gutu, fiyatlar tartışılırken üreticilerin de göz ardı edilmemesi gerektiğini söyledi: “Gıdanın ucuz olmasını isterken bu gıdayı üretenleri açlığa mahkûm edemeyiz. Kırsal bölgelerdeki çiftçiler toplumların en kırılgan kesimlerinden biri. Onların refahı, gıda sisteminin sürdürülebilirliği açısından kritik.”
TÜRKİYE BÖLGESEL BİR GÜÇ
Türkiye’nin tarımda lider ülkelerden biri olduğunu vurgulayan Gutu, “Türk ürünleri yalnızca kendi pazarında değil, bölge genelinde de etkili. Türkiye, sahip olduğu üretim kapasitesi ve teknolojik altyapı ile sadece kendi kalkınması için değil, diğer ülkelere katkı sunmak açısından da büyük bir potansiyele sahip” ifadelerini kullandı.
FAO ile Türkiye arasında yürütülen ortak programlara değinen Gutu, “Türkiye eğer üretimde ve inovasyonda liderlik yapıyorsa, bu birikimi ihtiyaç duyan diğer ülkelere taşımayı da düşünmeliyiz. Biz FAO olarak tam da bu çerçevede Türk hükümetiyle birlikte çalışıyoruz” dedi.
