İş dünyasının epeydir şikayet ettiği 'finansmana erişim' sorununu vatandaş da yaşıyor. Kredi kısıtlamaları ve reel gelir kayıplarının yarattığı geri ödeme güçlükleri, bireysel kredilerin toplam krediler içindeki payının uzun süre sonra ilk kez yüzde 20'nin altına düşmesine sebep oldu.
İş dünyasının yanı sıra tüketiciler de rekor negatif faize rağmen finansmana erişim sıkıntısı yaşıyor. Olağan dönemlerde yüzde 30-35 arasında bulunan bireysel krediler ve kredi kartlarının toplam krediler içindeki payı, BDKK verilerine göre uzun yılların ardından ilk kez yüzde 20’nin altına düştü. Bir yandan kredi kullanımı yavaşlarken, diğer yandan da borcunu ödeyemeyenlerin sayısı artıyor.
516 BİN KİŞİ DAHA BORÇLANDI
Ağustos itibariyle, ağırlığı kredi borcu olmak üzere son bir yılda ödeme yükümlülüğünü vadesinde yerine getiremeyen bireysel kredi ve kredi kartı borçlularına 516 bin kişi daha eklendi ve sayı 4 milyon 160 bine ulaştı.
Dünya Gazetesi yazarı Talip Aktaş, bireysel kredilerin payında yaşanan düşüşün nedeni olarak reel ücretlerin gerilemesi, kredilerin baskılanması, bankaların kredi verme konusunda seçici davranması ve bireysel kredilerin kompozisyonunda yaşanan değişimi gösterdi.
Aktaş, "Toplam bireysel krediler içinde konut kredilerinin payı yüzde 40’lardan yüzde 28’e gerilerken, ağırlığını kısa vadeli nakit borçlanmanın oluşturduğu ihtiyaç kredilerinin payının 5 puanlık artışla yüzde 44’ün üzerine çıktığı gözleniyor. Kredi kartı bakiyesinin payındaki artış ise çok daha yüksek; son bir yılda 6.5 puan artışla yüzde 26.5’e ulaşarak tarihi zirvesini görmüş durumda. Tüketici tarafındaki tablo, vatandaşın diğer kredi türlerine göre daha pahalı olmasına rağmen zor da olsa erişebildiği ihtiyaç kredilerine yöneldiğini ve kredi kartı limitlerini zorladığına işaret ediyor" değerlendirmesini yaptı.
TAKİBE DÜŞENLERİN SAYISI YÜZDE 65 ARTTI
Dünya Gazetesi yazarı Şebnem Turhan ise ağustos itibariyle bireysel kredi ve kredi kartı borcunu ödememiş gerçek kişi sayısı 1 milyon 91 milyona ulaştığını ve yılın 8 ayında geçen yıl borcundan dolayı takibe düşenlerin yüzde 65'ine ulaşılmış olduğunu aktardı.
2022'nin ilk 8 ayı itibariyle bireysel kredi borcunu ödememiş gerçek kişilerden borcu devam etmekte olan kişi sayısı 3 milyon 48 bin 104 kişi oldu. Bireysel kredi kartı borcunu ödememiş gerçek kişilerden borcu devam etmekte olan kişi sayısı da 2 milyon 725 bin 288 olarak hesaplandı.
