Milyonlarca Devlet memurunu ilgilendiren yeni bir düzenlemeye imza atıldı. Anayasa Mahkemesi 657 sayılı kanunda yer alan o hükmün iptal edilmesine karar verdi. “Hukuki güvenlik ilkesini ihlal” gerekçesiyle iptal edilen karar ile birlikte yeni bir sürece giriş yapılıyor. İşte kritik hükmün detayları…
Anayasa Mahkemesi, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda yer alan ve amirlere geniş takdir yetkisi tanıyarak "keyfi" disiplin cezalarına zemin hazırlayan kritik bir hükmü, "belirsiz olduğu" ve "hukuki güvenlik ilkesini ihlal ettiği" gerekçesiyle iptal etti. Karar, milyonlarca memur için emsal niteliği taşıyor.
Anayasa Mahkemesi (AYM), Türkiye'deki milyonlarca devlet memurunun çalışma hayatını ve hukuki güvencesini doğrudan etkileyen tarihi bir karara imza attı. Yüksek Mahkeme, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda yer alan ve yoruma açık yapısıyla idarecilere adeta "keyfi" disiplin cezaları verme imkânı tanıdığı belirtilen bir hükmü, Anayasa'ya aykırı bularak iptal etti.
Bu karar, amirlerin soyut gerekçelerle memurlara ceza vermesinin önünü kapatan önemli bir güvence niteliği taşıyor.
İPTAL EDİLEN HÜKÜM NEDEN SORUNLUYDU?
İptal edilen kanun maddesi, "memuriyetle bağdaşmayacak eylem ve davranışlarda bulunma" gibi genel ve sınırları net olarak çizilmemiş bir ifade içeriyordu. Anayasa Mahkemesi, bu ifadenin ne tür eylemleri kapsadığının ve hangi eyleme ne ceza verileceğinin açıkça belirtilmediğine dikkat çekti.
AYM'NİN GEREKÇESİ: 'HUKUK DEVLETİ' VE 'BELİRLİLİK' İLKESİ
Yüksek Mahkeme, kararının gerekçesinde Anayasa'nın temel ilkelerine vurgu yaptı. Bir hukuk devletinde, kanuni düzenlemelerin bireyler için "açık, net, anlaşılır, uygulanabilir ve nesnel" olması gerektiği belirtildi.
AYM, iptal edilen kuralın ise "keyfi uygulamalara yol açabilecek şekilde sınırlarının belirsiz olduğu" sonucuna vardı. Mahkemeye göre, hangi eylemin ne tür bir disiplin cezası gerektirdiğinin kanunda tereddüde yer vermeyecek şekilde düzenlenmemiş olması, kişilerin hukuki güvenliğini zedeliyordu.
ARTIK KEYFİ DİSİPLİN CEZASINA SON
Bu gerekçelerle Anayasa Mahkemesi, söz konusu kuralın, Anayasa'nın temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılmasına ilişkin 13. ve kamu hizmetine girme hakkını düzenleyen 70. maddelerine aykırı olduğuna hükmederek iptaline oybirliğiyle karar verdi.
Bu kararla birlikte, artık idareciler, 657 sayılı kanundaki bu soyut ve yoruma açık maddeye dayanarak memurlar hakkında keyfi disiplin cezaları uygulayamayacak. Disiplin cezası gerektiren fiillerin ve karşılığındaki yaptırımların, kanunla net bir şekilde tanımlanması gerekecek.