Avcılar depremi tetikleyici mi, yoksa beklenen büyük depremin öncüsü mü? İşin profesöründen İstanbul depremi açıklaması

BURAK AKDOĞAN

Dün gece Avcılar'da meydana gelen 3 büyüklüğündeki deprem, İstanbul'da yaşayan herkesin aklına aynı soruyu getirdi: "Bu deprem, beklenen büyük İstanbul depreminin bir işareti mi, yoksa onu tetikler mi?" Ünlü deprem bilimci Prof. Dr. Osman Bektaş, sosyal medya hesabından yaptığı açıklama ile bu sorulara yanıt verdi. Ancak Bektaş'ın açıklamaları hem umut verici hem de düşündürücü noktalar içeriyor.

İSTANBUL'DAKİ FAY HATLARI VE DEPREM RİSKİ

Öncelikle İstanbul'un deprem riski taşımasının nedenini anlamak önemli. İstanbul'un altından geçen Kuzey Anadolu Fay Hattı, bilindiği üzere Türkiye'nin en aktif faylarından biri. Bu fay hattı üzerinde, tıpkı bir zincir gibi birbirine bağlı farklı parçalar bulunuyor. Bu parçaların bazıları "kilitli" yani sıkışmış durumda, bazıları ise "kayarak" hareket ediyor.

İSTANBUL'UN BATISI: İYİ HABER, AMA DİKKAT!

Prof. Dr. Bektaş'ın açıklamalarına göre İstanbul'un batısında, yani Silivri ve çevresinde durum biraz daha farklı. Bu bölgedeki fay hattı parçası, 1912 yılında büyük bir deprem yaşamış ve bu deprem İstanbul'a ulaşmadan durmuş. Buradaki fay hattının kabuğu ince ve zayıf olduğu için "kilitli" değil, yani kolayca hareket edebiliyor. Bu da bu bölgede çok büyük bir deprem olmasının zor olduğunu gösteriyor. Ancak bu, burada hiç deprem olmayacak anlamına gelmiyor. Bu bölgede orta büyüklükte depremler yaşanabilir.

İSTANBUL'UN DOĞUSU: ADALAR FAYINDA TEHLİKE Mİ VAR?

İstanbul'un doğusunda, yani Adalar civarında ise durum biraz daha endişe verici. Buradaki fay hattı parçasının "kilitli" olduğu düşünülüyor. Yani, iki fay bloğunun birbirine sıkıca yapışmış olması ve biriken enerjiyi bir anda boşaltması bekleniyor. Ancak Prof. Dr. Bektaş, bu konuda şüphelerini dile getiriyor. Çünkü 1963 yılında Adalar'da meydana gelen 6.3 büyüklüğündeki depremde deniz tabanındaki fay hattının kırıldığı görülmüş. Bu, Adalar fayının o kadar da "kilitli" olmayabileceği anlamına geliyor.

AVCILAR DEPREMİ VE BEKLENEN BÜYÜK DEPREM

Dün gece Avcılar'da yaşanan 3 büyüklüğündeki deprem, aslında Kuzey Marmara Fayının "kayarak" hareket eden kısmı ile Adalar'daki "kilitli" olduğu düşünülen fay arasındaki normal bir deprem. Yani bu deprem, tek başına büyük bir depremin habercisi değil. Ancak bu durum, deprem riskinin tamamen ortadan kalktığı anlamına gelmiyor.

Özetle:

• İstanbul'un batısındaki fay hattı zayıf ve büyük deprem riski düşük, ama orta büyüklükte depremler olabilir.
• İstanbul'un doğusundaki fay hattı "kilitli" gibi gözükse de, Adalar depremi bu durumu sorgulatıyor.
• Avcılar depremi, normal bir deprem ve büyük depremin doğrudan habercisi değil.

Önemli Not: Prof. Dr. Bektaş'ın açıklamaları, İstanbul'daki deprem riskini daha iyi anlamamıza yardımcı oluyor. Ancak unutmamalıyız ki, depremlerin ne zaman olacağını kesin olarak bilemeyiz. Bu nedenle her zaman hazırlıklı olmak ve deprem bilincine sahip olmak çok önemli.

BİLİMSEL TERİMLERİN AÇIKLAMALARI:

Sismik Kabuk: Dünya'nın en dış katmanı olan yer kabuğu. Depremler bu kabuk içinde meydana gelir.

Kilitli Bölge: Fay hattının iki tarafındaki yer bloklarının birbirine sıkıca yapıştığı, hareket etmenin zor olduğu bölge. Bu bölgelerde enerji birikir ve büyük depremlere neden olabilir.

Creep Bölgesi: Fay hattının yavaş yavaş, kayarak hareket ettiği bölge. Bu bölgelerde enerji yavaşça boşaltılır ve büyük depremler daha az görülür.

Fay Hattı: Yer kabuğundaki kırıklar. Bu kırıklar boyunca yer kabuğu hareket eder ve depremler meydana gelir.