Euronews Business'ın derlediği işsizlik verileri, Avrupa'daki üniversite mezunlarının istihdam durumu hakkında çarpıcı bir tablo ortaya koyuyor.
Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin tamamında, üniversite diplomasına sahip bireylerin işsizlik oranları, genel nüfusun işsizlik oranlarından daha düşük seyrediyor.
Bu durum, yükseköğrenimin kıta genelinde istihdam edilebilirliği artırdığına işaret ediyor.
Ancak bu genellemenin tek bir istisnası bulunuyor: Türkiye.
TÜRKİYE, MEZUN İŞSİZLİĞİNDE FARKLI BİR YOLDA
2024 yılı itibarıyla incelenen 33 Avrupa ülkesi arasında, Türkiye üniversite mezunu işsizlik oranının genel nüfusunkinden daha yüksek olduğu tek ülke olarak kayıtlara geçti.
Eurostat'ın sağladığı veriler, Türkiye'deki üniversite mezunlarının, genel işgücüne kıyasla daha fazla işsizlikle karşılaştığını gözler önüne seriyor.
Bu durum, Türkiye işsizlik oranının kendine özgü dinamiklerini ortaya koyuyor ve yükseköğretim ve işsizlik arasındaki ilişkinin diğer Avrupa ülkelerinden farklılaştığını gösteriyor.
AVRUPA'DA İŞSİZLİK ORANLARI: GENEL VE MEZUN FARKLIYLA
Euronews'te er alan habere göre, Avrupa genelinde hem genel işsizlik oranları hem de üniversite mezunları ile toplam nüfus arasındaki işsizlik farkları büyük çeşitlilik gösteriyor.
2024 yılında, AB üye ülkeleri, AB adayları ve EFTA ülkeleri dahil olmak üzere 33 ülke arasında, 15-74 yaş arası genel nüfus için işsizlik oranı Çekya'da yüzde 2,6 ile İspanya'da yüzde 11,4 arasında değişiyor.
AB ortalaması ise yüzde 5,9 olarak belirlenmiş durumda.
EN YÜKSEK VE EN DÜŞÜK GENEL İŞSİZLİK ORANLARI
İspanya'yı takiben en yüksek genel işsizlik oranlarına sahip ülkeler arasında Yunanistan (yüzde 10,1), Türkiye (yüzde 8,8), Sırbistan (yüzde 8,6) ve hem Finlandiya hem de İsveç (yüzde 8,4) yüzde 8'in üzerinde oranlar bildirerek yer alıyor.
Listenin alt sıralarında ise Çekya ile birlikte Polonya (yüzde 2,9), Malta (yüzde 3,1), Almanya (yüzde 3,4), İzlanda (yüzde 3,6) ve Hollanda ile Slovenya (her ikisi de yüzde 3,7) yüzde 4'ün altında işsizlik oranları kaydederek dikkat çekiyor.
ÜNİVERSİTE MEZUNLARI ARASINDAKİ İŞSİZLİK TABLOSU
ISCED sınıflandırmasına göre yükseköğrenim görmüş bireyler olarak tanımlanan üniversite mezunları işsizlik oranı 2024 verilerine göre, Çekya ve Polonya'da yüzde 1,4 ile Türkiye'de yüzde 9,2 arasında değişiyor.
AB ortalaması ise yüzde 3,8 olarak kaydedildi. Türkiye'den sonra, üniversite mezunları arasında en yüksek işsizlik oranları Yunanistan (yüzde 7,3), İspanya (yüzde 6,9), Sırbistan (yüzde 6,5) ve Fransa'da (yüzde 5) gözlemlendi.
Bu rakamlar, Avrupa'da üniversite mezunu işsizlik konusunda farklı ülkelerin farklı zorluklarla karşılaştığını gösteriyor.
İŞSİZLİK AÇIĞI: GENEL NÜFUS VE ÜNİVERSİTE MEZUNLARI FARKI
Genel nüfus ile üniversite mezunları arasındaki işsizlik oranları karşılaştırıldığında, 2024 yılında üniversite mezunları için işsizlik oranının genel nüfusa kıyasla daha yüksek olduğu tek ülke Türkiye oldu.
Aradaki fark eksi 0,4 yüzde puanı olarak belirlendi.
OECD'nin Türkiye masası, bu durumun 'yükseköğretim mezunları arasındaki işsizlik oranının işgücündeki diğer kişilerden daha yüksek olmasının gerçekten de alışılmadık bir durum' olduğunu belirtti.
İSPANYA'DA EN BÜYÜK FARK, AB ORTALAMASI
İşsizlik açığı açısından en büyük fark, 4,5 puan ile İspanya'da kaydedildi.
İspanya'da genel nüfus için işsizlik oranı yüzde 11,4 iken, üniversite mezunları için bu oran yüzde 6,9 seviyesinde.
AB ortalaması ise 2,1 puanlık bir farkla (genel yüzde 5,9'a karşılık üniversite mezunları yüzde 3,8) pozitif bir tablo çiziyor.
ORAN ANALİZİ: YÜKSEKÖĞRENİMİN İŞSİZLİK ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
Ülkeleri daha iyi karşılaştırmak ve yükseköğrenimin işsizlik üzerindeki etkisini anlamak için genel nüfusun işsizlik oranı ile üniversite mezunlarının işsizlik oranı arasındaki oran kullanılıyor.
Bu oranın 1'in altında olması, yüksek eğitimliler arasında işsizlik oranının genel nüfusa göre daha yüksek olduğunu gösterirken, 1'in üzerinde olması ise yüksek eğitimlilerin daha düşük bir işsizlik oranına sahip olduğunu ifade ediyor.
TÜRKİYE TEK İSTİSNA: ORAN 1'İN ALTINDA
Türkiye, 0,96 ile bu oranın 1'in altında olduğu tek ülke konumunda. Bu da, Türkiye'de üniversite mezunlarının işsizlik riskinin genel nüfustan daha yüksek olduğunu bir kez daha teyit ediyor.
AB ortalaması ise 1,55 olarak belirlendi. Bu, AB'de genel nüfus içindeki işsizlik oranının üniversite mezunlarının ortalama 1,55 katı, yani yüzde 55 daha yüksek olduğu anlamına geliyor.
EN YÜKSEK VE EN DÜŞÜK ORANA SAHİP ÜLKELER
Kıbrıs'ta bu oran 1,23, İsviçre'de 1,26, Almanya'da 1,31, Danimarka, Hollanda ve Sırbistan'da ise 1,32 olarak kaydedildi.
Bu değerler, genel nüfus ve üniversite mezunları arasındaki işsizlik oranlarının bu ülkelerde nispeten yakın olduğunu gösteriyor.
Romanya (2,84), Slovakya (2,65), Bulgaristan (2,63) ve Macaristan (2,50) ise en yüksek oranlara sahip ülkeler.
Bu da, üniversite mezunlarının bu ülkelerde genel nüfusa göre önemli ölçüde daha düşük işsizlik oranlarına sahip olduğunu ortaya koyuyor.
Bu bilgiler, işsizlik oranlarının eğitim seviyesine göre nasıl farklılık gösterdiğini açıkça gösteriyor.
