CHP Niğde Milletvekili ve Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, Toprak Mahsulleri Ofisi’ne (TMO) ait açık yığın sahasında depolanan ve bir şahsa ait 1.323 ton buğdaya haciz gelmesine ilişkin açıklama yaptı.
Gürer, “Traktör, arazi ve hayvan hacizlerinden sonra bu kez de buğdaya haciz geldi. Bu hacizde ise stoklama sorunları da ortaya çıktı. Bu ülkede artık buğday bile icralık hale gelmiş durumda. Çiftçi de sanayici de borcunu ödemede zorlanıyor, icra da kapıyı çalıyor. Yoğun olarak 2006 yılında çok sayıda TMO deposu satıldı. Ofis binaları Niğde Bor ilçesinde olduğu gibi yıkıldı veya satıldı. TMO buğday alımını sınırlı tuttuğu için durum çok kamuoyuna yansımadı. 2023 yılında TMO son yılların en yüksek alımını yaptı. 12,5 milyon ton alım, 2024 yılında 3,5 milyon ton, 2025 yılında 2,5 milyon ton alım öngörüldü. 2023 yılında alınan ürün depolamada sorun oluşturdu. TMO, depoları yetersiz kalınca tarla kiralayıp açığa buğday stokladı. Bu arada şahıslara da bu konuda kiralama olanağı sağladığı, icra olayı ile ortaya çıktı. TMO bu stoklama sürecinde çalınma ve ürün bozulmaları iddialarıyla da kamuoyuna yansıdı. İcralık olan şahsa ait açık alan depoda buğdayda ortaya çıkabilmesi olası kayıpları TMO da icraya yazdığı yazı ile gözler önüne serdi. Bu yazışmalarda buğdayın icralık olduğu ortaya çıktı” dedi.
TMO’nun Ağrı Şube Müdürlüğü’ne ait sahada naylon üzerine serilip üzeri toprakla örtülerek depolanan kişiye ait buğdayın, icra işlemleri nedeniyle ve ilkel depolama sisteminin fire kaybına yol açması gerekçesiyle stok buğdayın acilen satışa çıkarılması talebinin vahim durumu ortaya çıkardığını belirten Gürer, kurumun İcra Müdürlüğü’ne gönderdiği yazılarda ise ürünün fare, kuş ve yabani hayvan zarara uğrama, her geçen gün fire oranının artma ihtimaline işaret edildiğini söyledi.
'TMO SİLOLARI YETERSİZ'
Gürer; ortaya çıkan belgelerde, icralık olan şahsa ait TMO’nun açık alan depolamada ürün kira bedelini almadan vermeyeceği ve maliyetlerinin aylık 310 bin TL olduğu, ürün satılacaksa nakliye ve tahliye için 250 bin TL daha gerektiği, bu tutar ödenmeden satış yapılamayacağı icraya bildirildi.
Gürer, açık yığın sistemiyle ürün depolamanın da bir yöntem olduğunu belirterek, "Ürünü naylona döküp üzerini toprakla kapatmakla küflenme, aflatoksin, nem ve bozulma riski var. Ürünün firesi artma riski var. Farklı zararlılar için de açık alanda stoklanan ürün hedef oluyor. TMO modern siloları yetersiz. Kamucu bir anlayışla ürünler en az zarar ve fire oluşacak biçimde modern yöntemlerle korunmalıdır” diye konuştu.
'BU ÇAĞDA HALA TOPRAĞA GÖMEREK ÜRÜN STOKLAMAYA ÇALIŞIYORUZ'
Gürer, “Üretici borçlu, sanayici borçlu, ürün icralık. Bu çağda hâlâ toprağa gömerek ürün stoklamaya çalışıyoruz. Ürünü de zararlılardan koruyamıyor ve kısmen de çürütüyoruz. Ne çiftçi korunuyor ne ürün. Çiftçi refahını yaratmadan tarımı geliştirmek olası değildir. Traktör, arazi, hayvan derken buğday ürününe dahi icra gelmesi, iktidarın tarıma verdiği zararların bir uzantısıdır” dedi.
