Gazze’de hayatını kaybeden Filistinlilerin isimlerini nakışla işleyerek ölümsüzleştiren İrlandalı Mary Evers, savaşın kurbanlarını sayılardan öteye taşıyor. Her bir kaybedilen hayat, bu özel projede onurlandırılıyor.
İrlandalı osteopat Mary Evers, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarında hayatını kaybeden Filistinlilerin anısını yaşatmak için başlattığı benzersiz projeyle, kaybedilen her bir hayatı tek tek nakışla kumaşlara işliyor. Mary’nin bu duygu yüklü çalışması, savaşın yıkıcı etkilerini hatırlatarak dünya çapında büyük bir etki uyandırdı.
İRLANDA’LI OSTEOPATIN DUYGULANDIRAN PROJESİ
İrlanda doğumlu osteopat Mary Evers, savaşın etkilerini yakından görerek büyüdü. Babasının Birleşmiş Milletler (BM) barış gücündeki görevinden dolayı çocukluğunu Orta Doğu’nun farklı köy ve şehirlerinde geçirdi. Evers, Filistin başta olmak üzere, Suriye, Lübnan ve Mısır gibi ülkelerde yıllarca ailesiyle birlikte yaşadı. Bu deneyim, onu Orta Doğu’nun acı dolu geçmişiyle tanıştırırken, savaşın yıkıcı etkilerini gözler önüne serdi.
Evers’ın ailesi, Lübnan’daki Sabra ve Şatila katliamları gibi tarihi trajedilere tanıklık etti. Bu olaylar, onun savaş karşıtı bir aktivist olma yolundaki ilk adımlarını atmasına sebep oldu. Yıllar sonra, Londra’da osteopatlık eğitimi aldı ve 33 yıl boyunca kliniklerde çalıştı. Ancak, geçirdiği bisiklet kazası sonrası işine ara vererek, aktivizm alanında daha fazla rol almaya başladı.
FİLİSTİNLİ KADINLARIN GELENEĞİNDEN İLHAM ALDI
Mary Evers, Filistin halkına olan desteğini sürekli olarak sürdürdü. Özellikle, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının ardından, Filistin halkının yaşadığı zulme dikkat çekmek için anlamlı bir proje başlattı. 2023’te "Gaza Şehitleri Projesi"ni hayata geçiren Evers, kaybedilen her bir Filistinlinin ismini ve yaşını nakışla kumaşlara işleyerek, onların anısını yaşatmayı amaçladı. Evers, bu projeyi başlatırken, Bangladeşli sanatçı Yasmin Jahan Nupur’un eserlerinden ilham aldı. Nupur, sömürgeleştirilmiş toprakları bir masa örtüsünde işleyerek anlatırken, Evers da aynı şekilde tarihe not düşme arzusunu nakışla ifade etmeyi benimsedi.
SAYILAR DEĞİL, İSİMLER…
Evers, projede Filistinli kadınların geleneksel dikiş sanatı "tatreez"i kullanarak, her bir kaybı sayılardan öteye taşımak istiyor. Onun için en önemli nokta, sayılarla değil, insanların isimleriyle hatırlanması. Evers, "Sayılara isim verdiğinizde insanların tepkisi değişir. Bu, duygularıyla bağlantı kurmalarına yardımcı olur," diyor. Filistin bayrağının renklerini kullanarak, siyah iplikle erkekleri, kırmızı iplikle kadınları ve yeşil iplikle çocukları simgeliyor.
BİR SAATTE BİR İSMİ NAKIŞLA ÖLÜMSÜZLEŞTİRİYOR
Her bir ismin kumaşa işlenmesi yaklaşık bir saat sürüyor. Evers, bu nakışlarla her kaybı bir direniş ipliği olarak görerek, şehitlerin unutulmasına izin vermemek için çalıştığını söylüyor. Zamanla bu girişim kolektif bir harekete dönüştü. Şu ana kadar dünya çapında 200’ün üzerinde gönüllü, projeye katkıda bulundu. Evers, "Proje o kadar büyük bir ilgi gördü ki artık bir sergi düzenlemeyi düşünüyorum," diyor.
GAZZE’DE BİR YARDIM TOPLUMU
Evers, projeyi hayata geçirirken, Gazze halkının yaşadığı dayanışma ve yardımlaşmanın kendisini çok etkilediğini belirtiyor. Medyada Filistinlilerin genellikle yanlış bir şekilde tasvir edilmesine rağmen, Evers tanıdığı Filistinlilerin nazik ve kibar insanlar olduklarını vurguluyor. Gazze’de yaşanan dramı gözler önüne sererken, insanlığın daha güçlü bir topluluk olabilmesi için empati ve yardımlaşma mesajı veriyor.
EVERS’IN VERDİĞİ MESAJ:
Evers, projeyle iletmek istediği mesajı şöyle özetliyor: "Her insanın bir değeri var ve her insan bu dünyaya bir şeyler kattı. Herkesin kendine özgü bir ruhu var ve ben ayrımcılığa inanmıyorum. Ayrımcılığı anlamıyorum. Burada göstermek istediğim şey, herkesin bir değeri olduğudur."
GÖNÜLLÜLER İÇİN YOL HARİTASI
Mary Evers’ın projesine gönüllü olarak katılmak isteyenler, stitch.their.names.together adlı Instagram sayfası veya [email protected] e-posta adresinden iletişime geçebilecekler.
Evers’ın projesi, savaşın ve kayıpların ötesine geçerek, bir insanlık davasına dönüşmüş durumda. Gazze’deki kayıpları nakışla ölümsüzleştiren bu proje, aynı zamanda dünya çapında bir dayanışma hareketine dönüşüyor.
