Kilosu 10.000 TL'den satılıyor çokça kazandırsa da çalışan kimse bulunmuyor. Geçmişten günümüze ulaşan bu gelenek en lezzetli ürünlerinde mimarı oluyor. Ustalar çalıştıran olursa nesilden nesile aktarmak istiyor.
Tarihten günümüze gastronomide önemli bir yere sahip olan bakır ürünler, artık modern materyallerin gölgesinde kaldı. Maddi değeri yüksek olan bu ürünler hediyelik eşya olarak ilgi görse de, mesleği sürdürecek usta bulmak giderek zorlaşıyor. İşte bakırcılık mesleğinin günümüzdeki durumu ve detayları...
BAKIR BİTTİ DEMİR GELDİ
Asırlardır mutfaklarda kullanılan ve yemeğe eşsiz bir tat veren bakır ürünler, günümüzde modern materyallerin gölgesinde kaldı. Demir ve çelik mutfak gereçlerinin yaygınlaşmasıyla birlikte, geleneksel yöntemlerle üretilen bakır eşyalar mutfaklardan çekilmeye başladı. Tarih boyunca hem mutfakta hem de sofralarda kullanılan bakır ürünler, günümüzde daha çok hediyelik eşya olarak tercih ediliyor. Ancak maddi açıdan pahalı olan bu ürünlere talep giderek azalıyor.
KİLOYLA SATILIYOR
Sakarya’nın Adapazarı ilçesinde bulunan Bakırcılar Çarşısı’nda halen geleneksel yöntemlerle üretilen bakır ürünler satışa sunuluyor. Bakırcılık mesleğinin son temsilcilerinden biri olan Gökhan Kolay, bakır ürünlerin kilogram bazında fiyatlandırıldığını belirtiyor. Kolay, “En çok tercih edilen ürünlerimiz sahan, çaydanlık ve cezve. Sahanlar kilogram başına bin 200 ile bin 300 TL arasında değişiyor. Çaydanlıklar ise kalite ve inceliğine göre fiyatlandırılıyor. Ancak en pahalı ürünlerimiz kazanlar. Kazanların fiyatı kilosuna göre 5 bin ile 10 bin TL arasında değişiyor” dedi.
BAKIRCILIK GÖLGEDE KALDI
Geleneksel el işçiliğiyle üretilen bakır ürünler, günümüzde fabrikasyon üretimle rekabet etmekte zorlanıyor. Kolay, “Bakır ürünler pres basımı (fabrikasyon) ve el dövmesi yöntemleri ile üretiliyor. Ancak el dövmesi yöntemi giderek azalıyor. Artık genellikle fabrikasyon üretim tercih ediliyor ve ürünler kalıp basımı ile şekillendiriliyor. Bu da el işçiliğine olan talebi düşürüyor” ifadelerini kullandı.
“ELEMAN BULAMIYORUZ”
Bakırcılık mesleğinin emek isteyen ve zahmetli bir iş olduğunu vurgulayan Gökhan Kolay, gençlerin bu mesleğe ilgi göstermediğini söyledi. Kolay, “Eleman yetiştirmek için çabalıyoruz ama kimse tercih etmiyor. Mesleğimizin kirli ve talebinin az olması sebebiyle bu zanaatı sürdürecek eleman bulmakta zorlanıyoruz. Bu durum, bakırcılık mesleğini yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bırakıyor” dedi.
HEM SAĞLIKLI HEM DE KALİTELİ
Günümüzde modern mutfak gereçleriyle kıyaslandığında, bakır ürünlerin sağlık ve kalite açısından üstün olduğunu belirten Kolay, “Bakır sahanlar sağlık açısından oldukça iyidir. Kalay işlemi yapılarak kullanılan bakır ürünlerin iç yüzeyindeki kırmızı renkler çıktığında yeniden kalaylanması gerekir. Bir sahanın kalayı yaklaşık 1,5-2 yıl dayanır” şeklinde konuştu.
SON USTALAR ÇABA GÖSTERİYOR
Tarihten günümüze kadar gelen bu eşsiz zanaat, teknoloji ve modernleşmenin etkisiyle giderek unutuluyor. Bakırcılık mesleğinin son temsilcileri, bu kültürün gelecek nesillere aktarılması için yoğun çaba sarf ediyor. Ancak eleman yetiştirme konusundaki zorluklar, mesleğin devamlılığını tehdit ediyor.
Asırlardır gastronomide önemli bir yere sahip olan bakır ürünler, maddi değeri ve geleneksel önemiyle hala dikkat çekiyor. Ancak bu zanaatın geleceği, genç nesillerin mesleğe olan ilgisine bağlı görünüyor.
