Küresel ısınma donmuş yüzeyleri eritirken binlerce yıldır toprakta hapsolan bakteri ve virüsleri de ortaya çıkarıyor. Bu virüslerin insanlara bulaşıp bulaşmayacağı net değil ancak bilim insanları 'hazırlıklı' olunması konusunda uyarıyor. Öte yandan bu konuda araştırma yapan Fransız profesör Claverie, elde ettikleri antik ‘zombi’ virüslerini hayata döndürdü ve bunca zamanın ardından canlı haldeki tek hücreli amiplere bulaşabildiklerini keşfetti.
Küresel ısınma dünyaya verdiği çok sayıda zararın yanında donmuş virüslerin ortaya çıkmasına da neden oluyor. Kuzey yarıküredeki karasal alanların yüzde 15’ini kaplayan ve yıl boyunca tamamen donmuş halde olan toprak tabakası (Permafrost) hızla eriyor. Bu erime; virüs ile bakterilerden yünlü mamutlara ve korunmuş bir mağara ayısına varıncaya dek, pek çok antik kalıntıyı gün yüzüne çıkarıyor. Bununla birlikte insanların hiç aşina olmadığı antik zombi virüsler de yeni bir risk olarak insanlığın önünde duruyor.
48 BİN 500 YIL ÖNCESİNE DAYANAN VİRÜS
Duvar'ın CNN’den aktardığına göre; Fransız profesör Jean-Michel Claverie, Sibirya’da bulunan birkaç permafrost bölgesinde 48 bin yıllık donmuş bir virüsün alt türlerini keşfetti. 48 bin 500 yıl öncesine dayanan en eski tür, bir yeraltı gölünden alınan toprak örneğinde bulunurken, en genç örnekler 27 bin yaşındaydı. Genç örneklerden biri, bir yünlü mamut ölüsünde keşfedildi.
'SAVUNMAMIZ YETERSİZ KALABİLR'
İsveç’te bulunan Umea Üniversitesi Klinik Mikrobiyoloji Bölümü’nden fahri profesör Birgitta Evengård “Bağışıklık savunmamızın mikrobiyolojik hayatla yakından bağlantılı bir şekilde geliştiğini unutmamalıyız. Şayet permafrost tabakasında binlerce yıldan beridir temas halinde olmadığımız gizli bir virüs mevcutsa, bağışıklık savunmamız yetersiz kalabilir. Bu duruma ciddiyetle yaklaşmak ve yalnızca anlık tepkilere dayanan değil, erkenden harekete geçen bir konumda olmak gerek. Ve korkuyla savaşmanın yolu, bilgi sahibi olmaktır” değerlendirmesinde bulundu.
'ÇOK AZ ARAŞTIRMACI CİDDİYE ALIYOR'
Claverie'nin dünyayı uyardığı antik virüsler ya da kendi ifadesiyle zombi virüsler, hayata döndürdüğü ilk virüsler değil. Claverie, 2014 yılından bu yana bu konuya ilişkin araştırmalar yayınladı ve çalışmalarının ötesinde, çok az araştırmacının bu virüsleri ciddiye aldığını ifade etti.
Claverie ve meslektaşları, 18 Şubat’ta ‘Viruses’ adlı dergide yayınlanan yeni makalelerinde, “Bu durum, hatalı biçimde, bu tür olayların ender görüldüğünü ve ‘zombi virüslerin’ halk sağlığı açısından bir tehdit olmadığını düşündürüyor” ifadelerini kullandı.
'ORADA OLDUKLARINDAN HABERDARIZ'
Claverie, CNN’e verdiği demeçte, “Bu amipleri enfekte eden virüsleri, permafrostta olabilecek diğer tüm olası virüslerin temsilcileri gibi görüyoruz. Çok, çok, çok daha başka virüslerin kalıntılarına rastlıyoruz. Yani, orada olduklarından haberdarız. Hala hayatta olup olmadıklarından ise emin değiliz. Fakat bizim mantığımız, şayet amip virüsleri hala hayattaysa, diğer virüslerin de hala hayatta olmalarının ve kendi konakçılarına bulaşabilmelerinin önünde hiçbir engel olmadığını gösteriyor" dedi.
'HALK SAĞLIĞI SORUNU'
Yalnızca virüsler değil. Permafrost tabakası eridikçe, tarih öncesinden kalma bakteriler de 2 milyon yıl sonra ilk kez çevreye yayılabilir ve yeniden etkin hale gelebilir. Bilim insanları, 2016 yılında Sibirya’da yaşayan insanlarda ve ren geyiklerinde bir bakteriyel enfeksiyon olan şarbon salgınları görülmeye başladığında da olayın bu şekilde geliştiğini düşünüyor. Calverie’nin makalesinde aktardığına göre, bu, 'daha acil bir halk sağlığı sorunu' olabilir.
