Kahramanmaraş depremiyle tüm Türkiye’nin tekrar hatırladığı afet krizine ilişkin CHP’nin 2021’de verdiği araştırma önergesi 2 yıldır işleme alınmış değil. 21 CHP’li milletvekilinin imzasını taşıyan önergede deprem sonrası olası barınma krizine dikkat çekilmişti. Önergenin ilk imzacısı olan CHP’li Ensar Aytekin, “Halkı bekleyen tehditleri maalesef umursamadılar” diye tepki gösterdi.
Kahramanmaraş’ta göz göre göre, uzmanların ve siyasilerin uyarılarına rağmen hiçbir önlem alınmadan gelen deprem 11 ili enkaza çevirdi. Üstelik iktidar, kendi yaptığı tatbikatı da önemsemedi. 2019 yılında İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun talimatıyla Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından Kahramanmaraş merkezli 26 ilde 7.5 büyüklüğünde deprem tatbikatı yapıldı fakat tatbikat sadece yapıldığıyla kaldı.
DEPREM SONRASI BARINMA ÖNERGESİ 2 YILDIR İŞLEME ALINMADI
Yok sayılan deprem önlem çağrılarının yanı sıra meydana gelebilecek deprem sonrası olası barınma sorununa ilişkin yapılan çağrılar da önemsenmedi. 10 ili vuran depremin en yakıcı sorunlarından biri haline gelen barınma krizine ilişkin Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) milletvekillerinin 12 Mart 2021 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na verdiği araştırma önergesine ise 2 yıldır tek bir cevap gelmedi.
İlk imzacısının CHP Balıkesir Milletvekili Ensar Aytekin olan önergede imzası olan vekiller:
CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, CHP Sivas Milletvekili Ulaş Karasu, CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, CHP Adana Milletvekili Ayhan Barut, CHP Giresun Milletvekili Necati Tığlı, CHP Tunceli Milletvekili Polat Şaroğlu, CHP İzmir Milletvekili Ednan Arslan, CHP Muğla Milletvekili Mürsel Alban, CHP Adana Milletvekili Burhanettin Bulut, CHP Adıyaman Milletvekili Abdurrahman Tutdere, CHP Antalya Milletvekili Rafet Zeybek, CHP Kütahya Milletvekili Ali Fazıl Arslan, CHP Denizli Milletvekili Gülizar Biçer Karaca, CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, CHP Mersin Milletvekili Cengiz Gökçel, CHP Çanakkale Milletvekili Özgür Ceylan, CHP Ankara Milletvekili Gamze Taşçıer, CHP Kocaeli Milletvekili Tahsin Tarhan, CHP İstanbul Milletvekili Emine Gülizar Emecan, CHP Ankara Milletvekili Servet Ünsal.
ÖNERGEDEN: EKSİKLİKLER, AFETE HAZIRLIĞI ENGELLİYOR
Son 60 yıldaki afetlerin yol açtığı yapı hasarlarının yüzde 62’sinin depremden kaynaklandığının belirtildiği önergede, afet sonrası ailelere yeniden barınma imkanının sağlanmasının zorunluluk olduğunun altı çizilmişti. Önergede Türkiye’nin afet sonrasına ilişkin belirli bir stratejisinin olmadığı, izlenecek yolun afet sonrasına bırakıldığı ve bu eksikliğin afetlere karşı hazırlıklı olunmasını engellediğinin altı çizilmişti. Türkiye’nin afet sonrası barınma yaklaşımı nedeniyle afetzedelerin gereksinimlerinin ivedi olarak karşılanmasında ve ülke kaynaklarının verimli kullanılmasında yetersiz kalındığı belirtilmişti.
‘BARINMA SİSTEMİNİN TASARLANMIŞ OLMASI GEREKİYOR’
Meclis’e verilen önerge şu ifadelerle sonlandırılmıştı:
“Her aşamadaki sorunları yönetsel-yasal, yer seçimi-yerleşim, birimlerin tasarım-uygulama ve kullanım, altyapı, sosyo-psikolojik, maliyet ve sürdürülebilir olmama gibi alt başlıklar halinde toplamak olanaklıdır. Sorunların irdelenmesi sonucunda, afet sonrası barınma sorununun bir sistem olarak tüm etkileşen bileşenleri ile ele alınması, afet öncesinden hazırda bulunan bir sisteme her bölgenin kendi verilerini koyarak izleyebileceği karar adımlarının oluşturulması ve ülke kaynaklarını verimli kullanmak ve ivedi çözüm için sürdürülebilir bir barınma sisteminin tasarlanmış olması gerektiği ortaya çıkmaktadır.
Türkiye’de afet sonrası yaşanan barınma sorunlarının araştırılarak belirlenmesi ve gereken önlemlerin alınması amacıyla, Anayasa’nın 98, TBMM İçtüzüğünün 104 ve 105’inci maddeleri uyarınca Meclis Araştırması açılmasını saygılarımızla arz ederiz.”
‘BÜYÜK BİR KOORDİNE EKSİKLİĞİ VAR’
Önergenin ilk imzacısı CHP Balıkesir Milletvekili Ensar Aytekin, 2 yıldır gündeme alınmayan önergelerine ilişkin karar.com’a değerlendirmelerde bulundu. Türkiye’nin deprem ülkesi olduğunu tekrar hatırlatan Aytekin, “Kavram o kadar basite indirildi ki maalesef hep duyduk geçtik. Önlemleri almadık. Siyaset kurumuna düşen ve yapabileceği çok sayıda iş vardı. Çok büyük bir afeti yaşıyoruz. 10 ilimizde on binlerce canımızı kaybettik. Yüz binlere insan mağdur oldu. Ve biz bu canlarımızın çoğunu alınması gereken tedbirleri alamamaktan ve koordine olamamaktan kaybettik” dedi.
“AFAD’ı yönetenlerin basiretsizliği ve liyakatsizliğini görüyoruz” diyen Aytekin, 10 gündür çözülemeyen çadır, tuvalet ve temizlik sorununun bir salgına dönüşebileceğini söyledi. Deprem bölgesi Adıyaman’da olan Aytekin, “Köylerde ayrı, merkezde ayrı sorunlar var. Büyük bir koordine eksikliği var. Ve bölgeden depremzedeler tahliye ediyoruz. Ama görüyoruz ki gittikleri yerlerde de sorunlar yaşıyorlar” diye konuştu.
‘HALKI BEKLEYEN TEHDİTLERİ UMURSAMADILAR’
Aytekin, 2 yıl önce verdikleri önergeyi hatırlatarak, şu ifadeleri kullandı:
“Dedik ki afet sonrası tedbirleri almak için bir komisyon kuralım, uzmanları dinleyelim, ne gerekiyorsa hızlıca hayata geçirelim. Komisyonda beklettiler. Kendilerine göre bir gündem yarattılar. O gündemlerin içerisinde halkı bekleyen tehditleri maalesef umursamadılar, kestiremediler. Ve bugün milyonlarca insanı mağdur ettiler. Şimdi de bu mağduriyetlerin acısını hep birlikte yaşıyoruz. Deprem öncesi tedbiri almadılar, deprem anında müdahale edemediler. Deprem sonrasında da koordine olamıyorlar. İstiyorlar ki her şey tek elden yürüsün ama bunun imkansız olduğunu anlamamakta ısrar ediyorlar. Bu ısrar da maalesef insanların hayatına kasıt olarak döndü.”
Adalet enkaz altında! Deprem bölgesinde delil karartma şüphesi
Deprem bölgesindeki çocuklarla iletişim nasıl olmalı?
