Çocukların akademik ve sosyal gelişimini tehdit eden akran zorbalığı, 2024 yılı sonu itibarıyla çarpıcı boyutlara ulaştı. TÜİK verilerine göre, her 100 çocuktan yaklaşık 14'ü ayda en az birkaç kez akranları tarafından fiziksel, sözel veya psikolojik saldırıya maruz kalıyor. Sadece Aralık ayında kamuoyuna yansıyan ve infial yaratan en az beş farklı vaka, bu sorunun sosyoekonomik düzeyden bağımsız olarak prestijli eğitim kurumlarında dahi "sosyal bir prestij" biçimine dönüştüğünü gösterdi.
RAKAMLARLA MAĞDURİYET: KIZ ÇOCUKLARI DAHA FAZLA HEDEFTE
TÜİK’in güncel tablosuna göre zorbalık oranları cinsiyet bazlı küçük farklar gösteriyor:
Kız Çocukları: %14,2
Erkek Çocukları: %13,4
T24'ün haberine göre p edagog ve sosyologlar, bu oranların buzdağının yalnızca görünen kısmı olduğunu, birçok çocuğun "ifşa edilme" korkusuyla yaşadıklarını gizlediğini belirtiyor.
"ZORBALIK BİR STATÜ ARACI HALİNE GETİRİLİYOR"
Cumhuriyet'te yer alan analize göre, uzmanlar zorbalığın kökeninde derin psikososyal nedenler yattığına dikkat çekiyor.
Pedagog Ebru Şen: "Zorbalık yapan çocuklarda empati yoksunluğu ve öfke kontrol güçlüğü ön planda. Bazı çocuklar, akran grubu içerisinde güç ve statü elde etmek için şiddeti bir araç olarak kullanıyor. Özellikle çatışmalı, sert disiplinli veya ihmalkâr aile ortamları, saldırgan davranışların 'normalleşmesine' zemin hazırlıyor."
Sosyolog Prof. Dr. Ercan Geçgin: "Şiddet öğrenilen bir davranıştır. Medya temsilleri ve toplumsal roller, okul ortamında taklit edilerek birer 'sosyal prestij' haline getiriliyor. Sosyokültürel eşitsizlikler, öğrenciler arasındaki hiyerarşiyi ve dolayısıyla akademik performansı da doğrudan baltalıyor."
AİLELER İÇİN "KIRMIZI BAYRAK" BELİRTİLERİ
Uzmanlar, zorbalığa maruz kalan çocukların her zaman durumu açıkça anlatmadığını belirterek, ebeveynlerin şu "kalıcı değişiklikleri" titizlikle gözlemlemesi gerektiğini vurguluyor:
Okul Reddini Aşma: Hiçbir tıbbi neden yokken sürekli baş ve karın ağrısı şikâyetiyle okula gitmek istememe.
Psikolojik Sinyaller: Uyku bozuklukları, kabuslar ve ani duygu durum dalgalanmaları.
Akademik Gerileme: Ders notlarında açıklanamayan düşüş ve odaklanma sorunları.
ÇÖZÜM: OKUL-AİLE-SOSYOLOJİ ÜÇGENİ
Eğitimciler, akran zorbalığıyla mücadelenin yalnızca "sorunlu öğrenciyi cezalandırmak" ile çözülemeyeceğini; okul ikliminin iyileştirilmesi, öğretmenlerin farkındalık eğitimi ve ailelerin şiddet dilinden uzaklaşmasıyla kalıcı sonuçlar alınabileceğini ifade ediyor.
