Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), bir işletmenin rezervasyon talebini sadece erkeklerden oluşan bir grup olduğu gerekçesiyle reddetmesini mercek altına aldı. Kurum, söz konusu uygulamayı cinsiyet temelinde bir "ayrımcılık" ihlali olarak değerlendirerek, işletme sahibine 50 bin lira idari para cezası uygulanmasına hükmetti.
"AİLE BAHÇESİ" YANITI YARGIYA TAŞINDI
Hukuki süreç, bir vatandaşın piknik alanında faaliyet gösteren bir işletmeye yaptığı rezervasyon başvurusunun geri çevrilmesiyle başladı. Vatandaşın sunduğu kanıtlara göre, WhatsApp üzerinden yapılan görüşmede işletme yetkilileri, talebi "Bahçemiz aile bahçesidir, iyi günler dilerim" diyerek reddetti.
Kendisinin ve arkadaş grubunun tamamının erkek olması nedeniyle hizmetten mahrum bırakıldığını savunan vatandaş, cinsiyet ayrımcılığına maruz kaldığı iddiasıyla TİHEK’e şikayette bulundu.
İŞLETMENİN SAVUNMASI: "DAHA ÖNCE SORUN YAŞADIK"
TİHEK tarafından başlatılan inceleme kapsamında görüşü istenen işletme sahibi, ayrımcılık iddialarını reddetti. Savunmada şu argümanlar öne sürüldü:
İşletmede ırk, din, dil veya cinsiyet temelli hiçbir ayrımcı uygulama bulunmadığı,
Daha önce erkek gruplarının rezervasyonlarının kabul edildiği,
Ancak geçmişte erkek gruplarının diğer müşterileri rahatsız eden davranışlar sergilediği,
8 kişilik yeni bir erkek grubunun daha büyük huzursuzluklara yol açabileceği öngörüsüyle bu kararın alındığı belirtildi.
TİHEK KARARI: "SOMUT VE OBJEKTİF DAYANAK YOK"
Yapılan incelemeler neticesinde TİHEK, 6701 sayılı Kanun’un 3’üncü maddesinde yer alan ayrımcılık temellerine vurgu yaptı. Kurulun karar gerekçesinde şu tespitlere yer verildi:
Doğrudan Ayrımcılık: Bir kişinin hukuken tanınmış haklardan, karşılaştırılabilir durumdakilere kıyasla cinsiyeti nedeniyle eşit şekilde yararlanmasının engellenmesi "doğrudan ayrımcılık" teşkil eder.
Meşru Gerekçe Eksikliği: Başvuran grubun huzursuzluk yaratabileceğine dair öngörünün somut ve objektif bir dayanağı bulunmamaktadır.
Hukuka Aykırılık: Piknik alanı işleten kuruluşun, misafirlerin cinsiyet yapısına göre rezervasyon kabul etmemesinin meşru bir sebebi yoktur.
50 BİN LİRA İDARİ PARA CEZASI
TİHEK, vatandaşın sunulan hizmetten diğer kişilere kıyasla eşit şekilde yararlanmasının engellendiği sonucuna vardı. Cinsiyet temelinde ayrımcılık yasağının ihlal edildiğine hükmeden kurul, ilgili işletmeye 50 bin lira idari para cezası verilmesini kararlaştırdı. Bu karar, hizmet sektöründe "aile" kavramı öne sürülerek belirli grupların dışlanmasına yönelik uygulamalar için önemli bir hukuki sınır çizmiş oldu.
