Türkiye için son zamanlarda hava sıcaklığına ilişkin uzman isimler sık sık uyarılarda bulunuyor. Öyle ki ülkemiz için ilk kez böyle bir afet söz konusu olabilir. Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Deniz Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Barış Salihoğlu, önemli açıklamalarla riskli 3 bölgeyi söyledi. İşte detaylar…
Akdeniz’deki deniz suyu sıcaklığının rekor seviyelere ulaştı ve söz konusu bu durumun okyanuslarda kasırgalara benzeyen şiddetli hava olaylarına yol açabileceği uzmanlar tarafından dile getiriliyor. Bu kapsamda bazı açıklamalarda bulunan Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Deniz Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Barış Salihoğlu, iklim değişikliğinden en çok etkilenen bölgenin Akdeniz olduğunu söyledi.
“SON 40 YILDA 2 DERECEDEN FAZLA ARTIŞ”
Salihoğlu, iklim değişikliğinden dolayı Akdeniz’in yüzey suyu sıcaklıklarında değişiklikler olduğunu belirterek, "Son 40 yılda Mersin Körfezi, İskenderun Körfezi gibi bölgelerde 2 derecenin üzerinde bir artış gözlemliyoruz. Bu, ülkemiz denizleri için ciddi bir sıcaklık artışı olarak öne çıkıyor. Akdeniz'deki sıcaklık artışı ortalama 1,5 dereceyi buluyor. Antalya Körfezi'nin açıklarında da benzer şekilde 1,5 derece sıcaklık artışları yaşanıyor" dedi.
Öte yandan aralık ayının ortasında Mersin Körfezi’nde deniz yüzey suyu sıcaklığının 22, İskenderun ve Antalya Körfezi’nde ise 21,5 derece olduğu belirtildi. Söz konusu bu değerlerin bu dönemde ölçülen en yüksek rakamlar olduğu da paylaşıldı
OCAK AYINDA REKOR DEĞERLER GÖRÜLDÜ
Ocak ayı içinde de rekor değerler ölçüldüğünü belirten Salihoğlu, "Bu yıl ocak ayında İskenderun, Mersin ve Antalya körfezlerinde 19 derece olması gereken sıcaklık ortalaması 20 dereceye yükseldi. Bu rakamlar söz konusu körfezler için tüm zamanların en sıcak ocak ayı deniz yüzey suyu sıcaklıkları oldu. İskenderun ve Mersin Körfezi'nde kasım ayı ortalaması 23 dereceyken geçen yıl kasımda 25 dereceyi, ortalaması 22 derece olması gereken Antalya ise yine kasımda hiç görmediğimiz 24,5 dereceyi gördü" diye konuştu.
“DENİZ VE OKYANUSLARIN İKLİM DÜZENLEYİCİ ROLLERİ VAR”
Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Şükrü Turan Beşiktepe, denizlerin ve okyanusların iklim düzenleyici rolleri olduğunu söyleyerek önemli açıklamalarda bulundu. Beşiktepe, konuya ilişkin olarak şunları söyledi:
"Sanayi öncesi döneme göre atmosfer sıcaklığı 1,1 derece daha fazlayken Akdeniz'de bu değer 1,5 derece. Bu eğilim devam ettiği sürece 2040 yılında 2,2 dereceye ulaşacağı öngörülüyor. Akdeniz'in batısı son 10 yılda 0,35 derece, Doğu Akdeniz ise 0,5 derece ısındı, Atlantik Okyanusu'nda ise 0,25 derece bir ısınma var. Küresel ısınmayla birlikte denizdeki buharlaşma artıyor, bu da buluttaki su miktarını ve yağışları artırıyor. Ancak Akdeniz bu genel durum içerisinde bir istisna teşkil ediyor ve Akdeniz'in genelinde özellikle kış yağışlarında azalma olacağı tahmin ediliyor."
“KIYILARDA SU KALİTELERİ BOZULACAK”
Denizlerde meydana gelen aşırı ısınma sonucunda balıkların yumurtlama mevsimlerinin ve stoklarının etkileneceğini söyleyen uzman isim, Mercan kayalıklarının ve deniz çayırların bozulması sonucunda da kıyılarda su kalitelerinin bozulacağını açıkladı. Beşiktepe, "Doğu Akdeniz, batıya göre daha fazla ısındığı için bir tropikleşme süreci yaşıyor. Burada yaşayan mercan kayalıkları 'soğuk su mercan kayalıkları' diye adlandırılıyor ve deniz suyu 26-27 derecenin üzerinde çıktığı zaman uyum sağlayamayarak ölmeye başlıyorlar. Akdeniz'e özgü mercan kayalıklarının önümüzdeki 15-20 yıl içerisinde yok olacağı tahmin ediliyor. Bu da bütün ekosistemi tümüyle mahvedecek" ifadelerini kullandı.
Fırtınalar ve denizdeki taşkınlara karşı kıyılardaki yapıların ve altyapıların elden geçirilmesi gerektiğinin altını çizen Beşiktepe, sözlerini şöyle tamamladı:
"Küresel ısınmayı durduramadığımız sürece çok ciddi dönemler yaşayacağız, buna karşı bireysel ya da ülke olarak önlem almamız çok zor. Tek yapabileceğimiz hava olaylarına karşı tahmin mekanizmasını geliştirmek. Bunlarla yaşamayı öğrenmeliyiz, yaşam şartlarımızı düzenlememiz lazım. Doğayla baş etmemiz mümkün değil, ancak ona uygun yaşarsak hayatta kalacağız."
