Türkiye’nin tuz ihtiyacının yüzde 40’ını karşılayan ve Van Gölü’nden sonra ikinci büyük göl konumundaki Tuz Gölü, kuraklık ve aşırı su kullanımı nedeniyle alarm veriyor. Aksaray, Konya ve Ankara sınırlarında yer alan gölde, 90 yılda yüzde 85 oranında küçülme tespit edildi. Uzmanlar, iklim değişikliği ve bilinçsiz tarım uygulamalarının gölü bitme noktasına getirdiğine dikkat çekiyor.
Kuraklık nedeniyle su seviyesinin düşmesiyle birlikte tuz kütleleri yüzeye çıkarken, uzmanlar küçülmenin halen sürdüğüne ve acil önlem alınması gerektiğine vurgu yapıyor.
“1915’TE 2 BİN 164 KİLOMETREKAREYDİ, 2005’TE 326’YA DÜŞTÜ”
Jeoloji Mühendisleri Odası Aksaray İl Temsilcisi Tayfun Aydın, yaptığı açıklamada, “Tuz Gölü 7 bin 200 kilometrekare alanıyla Van Gölü’nden sonra Türkiye’nin ikinci büyük gölüdür. Gölün su yüzeyleri alanıyla ilgili olarak ilk çalışma 1915 yılında askeri haritalar ile yapılmış ve 2 bin 164 kilometre kare olarak tespit edilmiştir. 1987 yılında uzay fotoğraflarından yapılan çalışma sonucunda bu alan 926 kilometre kare alana küçüldüğü belirlenmiştir. Ardından 2005 yılında Aksaray Üniversitesi ve bilim insanlarının yaptığı çalışmalar sonucunda bu alan 326 kilometre kareye küçülmüştür. Dolayısıyla 90 yılda yüzde 85 oranında gölde bir küçülme olmuştur ve hâlâ kar ve yağmur yağışlarının olmamasından dolayı Tuz Gölü küçülmeye devam ediyor” dedi.
“15 BİNİ KAÇAK 5 BİNİ RUHSATLI 20 BİN KUYU VAR”
Aydın, iklim değişikliği ve yağış azlığının göldeki çekilmeyi hızlandırdığını belirterek, “Sulak alanların azalması ve bitme noktasına gelmesinin ana sebebi iklim değişikliği ve kuraklıktır. Tuz Gölü’nü besleyen Peçenek Suyu, İnsuyu ve Uluırmak gibi akarsular artık yağmur ve kar suları olmadığı için burayı besleyemez hale geldi. Aksaray Eskil ve Tuz Gölü Türkiye’nin en az yağış alan yeridir. Metrekareye 324 kilogram yağış düşmektedir. Oysaki Türkiye ortalaması metrekareye 574 kilogramdır. Dolayısıyla bölgemiz en az yağış alan yerlerden birisidir” diye konuştu.
Bölgedeki bilinçsiz su kullanımına da dikkat çeken Aydın, “İklim değişikliği ve bilinçsiz tarım bu Tuz Gölü’nün bitme noktasına gelmesine neden olmuştur. Çünkü Eskil ve çevresinde 15 bini kaçak 5 bini ruhsatlı 20 bin civarında kuyu bulunmaktadır. Eskiden ilk su seviyeleri 1,5 metrede çıkar, kuyu derinliği 80 metreye kadar inerdi. Günümüzde ilk su seviyesi 80 metreye inerken kuyu derinlikleri ise 300 metreye kadar inmiştir” ifadelerini kullandı.
“MISIR VE YONCADAN VAZGEÇİLMELİ”
Bölgedeki tarım tercihleri konusunda da uyarıda bulunan Aydın, “Aksaray yöresinde çok su isteyen ürünler ekiliyor. Mısır ve yonca gibi ürünler ekiliyor. Dolayısıyla mısır ve yoncadan vazgeçip onun yerine arpa gibi ürünler ekilmeli, bunlara destek verilmeli. Suyu korumalıyız, Tuz Gölü’nü korumalıyız” dedi.
“SUYU TASARRUFLU KULLANMALIYIZ”
Tuz Gölü’nün korunması için atılması gereken ilk adımın suyun doğru kullanımı olduğunu vurgulayan Tayfun Aydın, “Tuz Gölü’nü korumanın birinci yolu şu andaki mevcut suları idareli kullanmak, tasarruflu kullanmaktır” ifadelerini kullandı.
