Günlük hayatın monotonluğuna kapılıp gitmek, stresle başa çıkma zorlukları yaşamak ya da tükenmişlik hissetmek kolay olsa da, bazı insanlar en zorlu dönemlerde bile zihinsel dayanıklılık sergileyerek iç huzurlarını koruyabiliyor.
Peki, bu iyi oluş haline ulaşmanın sırrı ne?
Psikoloji biliminin kanıtladığı gibi, herkesin yaşam memnuniyetini kalıcı olarak artırmasına yardımcı olabilecek, denenmiş ve test edilmiş uygulamalar mevcut.
Bu teknikleri günlük rutine dahil etmek sadece birkaç dakikanızı alıyor, ancak genel refah üzerindeki uzun vadeli faydaları son derece güçlü.
BBC Türkçe'de yer alan habere göre, ABD'deki saygın kurumlardan California Üniversitesi, bu tekniklerin en etkililerini 'Greater Good in Action' adlı dijital platformunda bir araya getirdi.
Biz de bu bilim destekli yaklaşımlar arasından öne çıkanları seçerek okuyucularımız için yedi günlük pratik bir rehber hazırladık.
Evdeki dağınıklık, aslında zihinsel karmaşanızın bir yansıması!
PAZARTESİ: DÜZENLİ GÜNLÜK TUTMANIN MUCİZESİ
Günlük tutma faydaları uzun süredir sezgisel olarak bilinse de, bilim dünyası bu basit eylemin potansiyelini yeni yeni tam olarak anlamaya başladı.
Düzenli olarak günlük tutanlar, duyguları kelimelere dökmenin hisleri yatıştırmaya ve olaylara daha geniş bir perspektiften bakmaya yardımcı olduğunu deneyimlediler.
Araştırmalar, günlüğe günde sadece 15 dakika ayırmanın depresyon ve kaygı semptomlarını belirgin şekilde azaltabildiğini, bağışıklık sistemini güçlendirdiğini ve hatta iş/okul çalışma performansını iyileştirdiğini gösteriyor.
Bu uygulamanın faydalı etkileri, günlüğe ara verildikten sonra bile aylarca sürebiliyor.
Bu yöntem, kişinin yaşadığı hayal kırıklıklarının başka, daha az sağlıklı şekillerde dışa vurmasına izin vermekten çok daha yapıcı bir yol sunuyor.
SALI: BİLİNÇLİ İYİLİK EYLEMLERİNİN ETKİSİ
"Kulağa klişe geliyor" itirazına rağmen, bilim insanları iyilik yapmanın mutluluk seviyesi üzerindeki kanıtlanmış etkisini vurguluyor.
Yapılan bir denemede, haftada sadece bir gün beş küçük iyi niyet eylemini bilinçli bir şekilde uygulamaya çalışan bireylerin, 6 haftalık süre sonunda daha yüksek yaşam memnuniyeti bildirdiği tespit edildi.
Bu bulgu, cömertliğin sadece karşı tarafa değil, eylemi gerçekleştirene de sağlık ve iyi oluş hali getirdiğini bir kez daha kanıtlıyor.
Başka bir deyişle; daha cömert insanlar, daha mutlu ve daha sağlıklı bir yaşam sürüyor.
Yeni çağın hastalığı! İş stresi ve sosyal baskı 'languishing'e davetiye çıkarıyor
ÇARŞAMBA: TAKDİR VE MİNNETTARLIK ZİHİNSEL ÇIKARMA
Hayatınızdaki en yakın arkadaşınız veya partneriniz olmadan bir hayat hayal etmek, acı verici olabilir.
Ancak, 2008 yılına ait önemli bir makale, bu tür bir 'zihinsel çıkarma' egzersizini uygulayan kişilerin ardından ruh hallerinde belirgin bir iyileşme yaşadığını ortaya koydu.
Bu zihin egzersizi, kişinin sevdiklerini 'cepte görmemesi' gerektiğini hatırlatarak onların değerini derinlemesine anlamasına yardımcı oluyor.
Ayrıca, çok sayıda araştırma; düzenli olarak şükretmenin ve minnettarlık duygusunu hissetmenin yaşam memnuniyetini ve genel mutluluğu sürekli olarak artırdığını kanıtlıyor.
PERŞEMBE: AMAÇ ODAKLI YAŞAM VE ANILARIN GÜCÜ
Psikologlar, hayatınızda bir 'amaç' olmasının zihinsel dayanıklılık üzerindeki kritik önemini giderek daha fazla vurguluyor.
Çalışmalar, hayatına bir anlam atfeden bireylerin, kısa vadeli stres ve sarsıntılara karşı daha dirençli olduğunu gösteriyor.
Bu bağlamda, eski fotoğraflara göz atmak, aileniz, arkadaşlarınız, gönüllülük işleri veya bir kariyer başarısı gibi hayatınıza anlam katan şeyleri hatırlamanın somut bir yolu olarak öne çıkıyor.
Eski anıları canlandırmak, geçmişle yeniden bağ kurmanızı sağlarken, yakın zamanda yaşanan olaylara daha geniş bir perspektiften bakmanızı teşvik eder; bu durum taze hayal kırıklıkları ve kaygıların etkisini doğal olarak hafifletebilir.
Günlük küçük molalar beyninizi kurtarıyor! İşte 'beyin sisi' ile mücadele etme yöntemi
CUMA: DOĞA VE HUŞU HİSSİNİN TERAPİSİ
Günlük yaşamın yoğun koşuşturması sizi bunaltıyorsa, kendinizi anlık endişelere kaptırmanız çok kolay.
Bu nedenle bilim insanları, 'bir şeylere hayranlık duymanın' veya huşu (awe) hissinin pozitif yanlarıyla yakından ilgileniyor.
İster yıldızlı bir gökyüzüne bakmak ister hayranlık duyulan bir mekanda bulunmak olsun, kendinizden çok daha büyük bir şeye hayranlık duymak zihni genişletir ve bireysel kaygıları küçültür.
Araştırmalar, bu hissin insanları daha mutlu, daha fedakar, daha az sabırsız ve daha az kaygılı yaptığını ortaya koydu.
Hatta, huşu uyandıran bir deneyim hakkında sadece birkaç dakika yazmak bile benzer psikolojik faydalar sağlayabilir.
CUMARTESİ: FARKINDALIK VE KEYİF ALMA HİSSİNİ SIFIRLAMA
Eskiden büyük keyif veren aktivitelerin artık sizi eskisi gibi tatmin etmediğini fark ettiyseniz, 'hedonik koşu bandı' adı verilen bir süreci yaşıyor olabilirsiniz.
Bu durumdan çıkmak ve o ilk neşeyi yeniden keşfetmek için, bir hafta boyunca en sevdiğiniz yiyecek veya içecek gibi söz konusu keyif kaynağından uzak durmayı deneyin.
7 günün sonunda, 'koşu bandını' sıfırladığınızı ve o keyfi yeniden tam anlamıyla hissettiğinizi göreceksiniz.
Eğer bir hafta uzak durmak zahmetli gelirse, en azından favori aktiviteniz sırasında farkındalık (mindfulness) uygulamayı deneyin.
Örneğin, kahvenizden bir yudum alırken, damağınızda bıraktığı karmaşık aroma senfonisine tüm dikkatinizle odaklanın.
Bu gibi basit uygulamalar, yaşamın küçük zevklerini takdir etmenize, stres ve kaygıyı azaltmanıza yardımcı olur.
Uzmanlar uyarıyor: Aynı içerikleri tekrar izlemek bağımlılık mı?
PAZAR: OLUMLU DUYGULARLA KENDİNİ AFFETME GÜCÜ
Bir İtalyan atasözü "La lingua batte dove il dente duole" yani "Dil, dişin ağrıdığı yeri arar" der.
Bu deyiş, zihnimizin geçmişte yaşadığımız acılara ve olumsuzluklara odaklanma eğilimini mükemmel bir şekilde özetler.
Psikologlar, özellikle suçluluk duygusunun ters tepebileceğini ve yalnızca kaygı ve mutsuzluğa yol açmakla kalmayıp, aynı zamanda umutsuzluk hissi yaratarak gelecekteki hatalara ve kandırmalara daha kolay boyun eğmemize neden olabileceğini belirtiyor.
Bu nedenle, kendinize yönelik olumlu duygular geliştirmeye sadece birkaç dakikanızı ayırmak; kişisel mutluluğunuzu ve zorluklar karşısındaki irade gücünüzü önemli ölçüde artırabilir.
