Çamlıca Medipol Üniversite Hastanesi İç Hastalıkları ve Nefroloji Bölümünden Prof. Dr. Şehmus Özmen, kronik böbrek hastalığına yol açan önemli etkenleri açıkladı. Prof. Dr. Özmen, böbrek hastası olanların protein tozu kullanırken dikkatli olmaları uyarısında bulundu. Aşırı protein tüketiminin böbrekler üzerinde yük olacağını hatırlatan Özmen, "Bilinçsiz protein tozu kullanımı böbrek hastalarında ciddi risklere neden olabilir" dedi.
Böbrek hastalıklarının geç döneme kadar belirti vermediğinden halk arasında sinsi bir hastalık olarak tanımlandığını vurgulayan Prof. Dr. Özmen, "Hastaların şikayetlerinden yola çıkarak gece sık idrara çıkma ve ödem gelişimi böbrek yetmezliği açısından uyarıcı olabilir" uyarısında bulundu.
Bazı insanlarda böbrek yetmezliği olma riskinin daha yüksek olduğunu söyleyen Özmen sözlerine şöyle devam etti.
DİYABET VE HİPERTANSİYONA DİKKAT
Şehmus Özmen, kronik böbrek yetmezliğinin en önemli nedeninin diyabet olduğunu ifade ederek her üç böbrek yetmezliği hastasından birisinde hastalık diyabete bağlı olarak gelişmiştir. Diyabet hastalarında kan şekerinin kontrolsüz olması, diyete uyum olmaması, uzun süreli şeker hastası olması riski arttır. Hem böbrek yetmezliğinin ortaya çıkışında hem de ilerlemesinde en önemli faktörlerden biri hipertansiyondur. Bu yüzden hipertansiyon hastaları mutlaka doktor kontrolünde takip edilmelidir. Tekrarlayan böbrek taşı olması, geçirilmiş ameliyatlar, taşların idrar kanallarını tıkaması böbrek yetmezliğine neden olabilir. Ayrıca sık tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu, ailede böbrek diyaliz öyküsü, polikistik böbrek hastalığı, romatizma hastalıkları ve tedavileri, onkolojik hastalıklar ve tedavileri, protein kaçağı ve nefrit geçirmiş olma da riski artırır.
AĞRI KESİCİ KULLANIMI RİSKİ ARTIRIYOR
Kalp ve damar hastalıklarının da kronik böbrek hastalığı için risk taşıdığına dikkati çeken Özmen, şu bilgileri verdi: Böbrek ve kalp yakın etkileşim içindedir. Birçok ortak risk faktörü olması nedeniyle birbirleri için hastalık riskini arttırırlar. İlaveten tekrarlayan anjiyografiler ve kullanılan kontrast maddeler ya da kardiyoloji için kullanılan bazı ilaçlar böbreklere zarar verebilmektedir. Kolesterolün, damar tıkanıklığı için risk faktörü olduğu bilinmektedir. Diyabet ve hipertansiyonla birlikte oluşturacağı damar tıkanıklıkları böbreği de olumsuz etkilemektedir. Sigara, böbreği bozan hastalıklara ve böbrek hastalıkların ilerlemesine katkıda bulunur. Sigara, kan basıncını yükseltir, kanı pıhtılaştırır, damar tıkanıklığına sebep olur. Özellikle anti-inflamatuar ağrı kesiciler, sık ve uzun süreli kullanımda böbrek yetmezliğine neden olabilirler. Kullanılması gerektiğinde ise mutlaka öncesinde böbrek fonksiyonları kontrol edilmelidir.
BİTKİSEL ÜRÜNLER VE PROTEİN TOZLARI BİLİNÇSİZ KULLANILMAMALI
Özmen, sözlerini şu şekilde sürdürdü: Bitkisel ürünlerin bilinçsiz tüketimi de kronik böbrek hastalığı riskini artırabilir. Gittikçe tüketimi artan bitkisel maddelerin çoğu güvenlik analizlerinden geçmemiştir ve böbrek yetmezliğine neden olabilmektedirler. Aşırı protein tüketimi, tuz doğrudan böbreklere zarar verir. Protein tozlarının tüketimi de ayrıca zararlıdır. Aşırı tuz tüketimi hem kalp ve damarlara hem de böreğe zararlıdır. Kan basıncını yükselterek ayrıca böbrek hasarına neden olabilir. Doğuştan tek böbrekli olma veya sonra da cerrahiyle bir böbreğin alınması sonucunda tek böbrek üzerinde ek risk faktörü olarak böbrekte hasara neden olabilir. Ayrıca Ailevi Akdeniz Ateşi FMF, amiloidoz, düşük doğum ağırlığı, düşük sosyoekonomik düzey ve siyah ırka mensup olmak kronik böbrek hastalığı riskini arttırmaktadır. Bu riskli bireylerin düzenli olarak nefroloji kontrolü yaptırmaları böbrek hastası olmalarını engelleyebilir veya oluşmuş hastalığı yavaşlatabilir" dedi.
