BBC’de yer alan habere göre, dünya son yıllara kıyasla çok daha sert geçen bir grip sezonuyla karşı karşıya. Uzmanlar, özellikle H3N2 virüsünün yeni ve mutasyona uğramış bir versiyonunun küresel vaka artışında etkili olduğunu söylüyor. Japonya ve İngiltere başta olmak üzere pek çok ülkede vakalar hızla yükselirken, söz konusu varyantın tüm kıtalarda tespit edilmesi küresel çapta endişeye neden oluyor. Bilim insanları, bu grip türüyle uzun süredir karşılaşılmadığı için toplum bağışıklığının düşük olduğunu ve bunun salgının yayılmasını kolaylaştırdığını belirtiyor.
VİRÜS NEDEN BU KADAR HIZLI YAYILIYOR?
Grip virüsleri sürekli mutasyona uğruyor ancak bu kez değişimin boyutu daha büyük. Cambridge Üniversitesi Patojen Evrimi Merkezi Direktörü Prof. Derek Smith, H3N2’nin bu yeni versiyonunda yedi önemli mutasyonun ortaya çıktığını ve bunun virüsün görülme oranında “çok hızlı bir artışa” neden olduğunu belirtiyor. Smith, bu varyantın “neredeyse kesin olarak tüm dünyaya yayılacağını” ifade ediyor.
H3N2 “ALT SOY K” VARYANTI NE ANLAMA GELİYOR?
H3N2’nin “alt soy K” olarak adlandırılan bu yeni mutasyonu, influenza A virüsünün mevsimsel türlerinden biri. Uzmanlara göre insanlar bu alt türe uzun süredir maruz kalmadığı için bağışıklık zayıf durumda. Bu durum, belirtiler diğer grip türleri kadar ağır olmasa da çok daha fazla kişinin hastalanmasına ve virüsü başkalarına bulaştırmasına neden oluyor.
Francis Crick Enstitüsü Dünya Grip Merkezi Direktörü Prof. Nicola Lewis, “Bir süredir böyle bir virüs görmemiştik. Kesinlikle endişe verici” diyerek durumun ciddiyetini vurguluyor.
GRİP Mİ, SOĞUK ALGINLIĞI MI, COVID Mİ?
Üç hastalık da benzer belirtiler gösterse de bazı işaretler ayırt etmeyi kolaylaştırıyor:
- Soğuk algınlığı: Yavaş başlar, daha çok burun ve boğazı etkiler.
- Grip: Ani başlar; ateş, kas-eklem ağrıları ve yoğun halsizlik belirgindir.
- Covid-19: Grip benzeri belirtilere ek olarak tat-koku kaybı, “jilet gibi” boğaz ağrısı ve ishal görülebilir.
AŞILAR NE KADAR KORUYOR?
Uzmanlar grip aşısının hâlâ en etkili korunma yollarından biri olduğunu vurguluyor ancak bu yılki aşıların yeni mutasyona tam olarak uyumlu olmayabileceği belirtiliyor. Oxford Üniversitesi Pandemi Bilimleri Enstitüsü’nden Prof. Christophe Fraser, “Bir miktar koruma, hiç korumamaktan iyidir. Fakat bu yıl aşının uyumu geçmiş yıllara göre daha düşük olabilir” diyor.
Francis Crick Enstitüsü’nden Prof. Lewis ise “Alt soy K virüsleri antijenik olarak önceki türlerden farklılık gösteriyor. Bu sezon grip aşısını yaptırmayanların hem hastalığa yakalanma hem de ağır geçirme riski daha yüksek” uyarısında bulunuyor.
Aşının özellikle hastalığın şiddetini azaltma konusunda önemli bir avantaj sunduğu ifade ediliyor.
SALGINA KARŞI HANGİ ÖNLEMLER ALINMALI?
Grip yayılımını yavaşlatmak, yeni varyantın etkisini azaltmak açısından kritik önem taşıyor. Erken başlayan grip sezonu nedeniyle Japonya ve İngiltere’de bazı okulların geçici olarak kapatılması bunun en çarpıcı örneklerinden biri.
İngiltere Sağlık Güvenliği Ajansı’ndan Dr. Susanna McDonald, temel hijyen kurallarına yeniden dikkat çekiyor:
- Öksürme ve hapşırma sırasında mendil kullanmak
- Elleri sık sık sıcak sabunlu suyla yıkamak
- Hastalık döneminde mümkünse evde kalmak
- Dışarı çıkılması gerekiyorsa açık alanlarda bulunmak
- Kalabalık ortamlarda maske kullanmayı değerlendirmek
McDonald, “İnsanlardan uzak durmak ve maske takmak, virüsün başkalarına bulaşmasını önemli ölçüde önleyebilir” diyor.
