Yaz mevsimi tüm canlılığıyla etkisini gösterirken, artan sıcaklıklar sadece günlük yaşamı değil, beslenme düzenimizi de doğrudan etkiliyor. Hatalı beslenme tercihleri özellikle bu dönemde hem çocuklar hem de yetişkinler için ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Uzmanlar, sıcak havalarda sağlıklı kalmanın yolunun doğru besin tercihlerinden geçtiğini vurguluyor. Serinlemek için tüketilen bazı gıdalar ise vücudun sıvı dengesini bozarak tam tersi bir etki yaratıyor. İşte yaz aylarında mutlaka kaçınmanız gereken dört tehlikeli gıda grubu ve dikkat edilmesi gerekenler…
1. ŞEKERLİ VE GAZLI İÇECEKLER SADECE SUSUZLUĞU ARTIRIYOR
Serinlemek için ilk akla gelen içecekler arasında yer alan gazlı içecekler, hazır meyve suları ve aromalı içecekler aslında sanıldığı kadar masum değil. Uzmanlara göre bu içecekler kısa vadede ferahlık hissi verse de içerdiği yüksek şeker oranı nedeniyle vücudun su ihtiyacını karşılamaz, aksine susuzluğu daha da artırır. Ayrıca ani kan şekeri yükselmelerine ve enerji düşüklüğüne yol açar. Yaz sıcaklarında ferahlamak için su, sade maden suyu, ev yapımı limonata, ayran ve soğuk bitki çayları gibi sağlıklı alternatiflere yönelin. Özellikle çocuklar için evde hazırlanan taze meyveli smoothieler hem eğlenceli hem de faydalı bir seçenek olabilir.
2. AŞIRI TUZLU VE İŞLENMİŞ GIDALAR DEHİDRASYONU TETİKLİYOR
Sıcaklarla birlikte artan terleme, vücuttan sıvı ve tuz kaybına neden oluyor. Ancak bu durumu fazla tuz tüketerek dengelemeye çalışmak büyük bir hata. Salam, sosis, sucuk, cips gibi işlenmiş ve tuz oranı yüksek ürünler; vücutta su tutulumunu artırarak ödeme neden olurken aynı zamanda su kaybını da hızlandırır. Bu da dehidrasyon riskini yükseltir ve elektrolit dengesini bozar. Uzmanlar, bu dönemde işlenmiş gıdalar yerine taze sebze ve meyvelerin, zeytinyağlı yemeklerin tercih edilmesini öneriyor.
3. KIZARTMALAR VE YAĞLI YEMEKLER VÜCUT ISISINI YÜKSELTİYOR
Yaz aylarında ağır ve yağlı yemekler sindirimi zorlaştırdığı gibi, vücudun daha fazla enerji harcamasına neden olur. Bu da vücut sıcaklığının artmasına ve rahatsızlık hissine yol açar. Özellikle kızartmalar, yağlı etler, hamur işleri gibi yiyecekler sıcak havalarda tüketildiğinde mide sorunlarına, halsizlik ve hatta bayılmalara neden olabilir. Bunun yerine haşlama, buharda pişirme ve fırında pişirme gibi sağlıklı yöntemlerle hazırlanmış hafif yemekler öneriliyor. Soğuk zeytinyağlı sebze yemekleri, protein ihtiyacı için ise balık, yumurta, mercimek ve nohut gibi daha hafif kaynaklar tercih edilmeli.
4. AÇIKTA BEKLEYEN GIDALAR ZEHİRLENMEYE DAVETİYE ÇIKARIYOR
Sıcak hava, özellikle protein içeren besinlerin hızla bozulmasına neden oluyor. Yumurta, süt ürünleri, tavuk ve et gibi gıdaların açıkta bırakılması ya da uygun koşullarda saklanmaması ciddi gıda zehirlenmelerine yol açabilir. Uzmanlar, dışarıda satılan dondurmalar, bekletilmiş sütlü tatlılar ve açık büfe ürünler konusunda uyarıyor. Piknik gibi açık hava etkinliklerinde gıdaların soğuk zincirle taşınması hayati önem taşıyor. Aynı zamanda buz tüketiminde de dikkatli olunmalı; kullanılan suyun içme suyu kalitesinde olduğundan emin olunmalı.
ÇOCUKLAR İÇİN EKSTRA DİKKAT GEREKİYOR
Yaz tatilinde çocuklar daha fazla dışarıda zaman geçiriyor ve bu da sıvı kaybını artırıyor. Su içmeleri düzenli olarak hatırlatılmalı ve sağlıklı, eğlenceli atıştırmalıklar sunulmalı. Açıkta satılan dondurmalar ya da sütlü ürünler yerine evde hazırlanan meyveli buzlar, yoğurtlu barlar veya taze smoothie’ler daha güvenli ve faydalı tercihlerdir. Ayrıca çocuklara yemekleri eğlenceli sunumlarla sevdirmek, sağlıklı seçimleri teşvik ederken yeme alışkanlıklarını da güçlendirir.
SERİNLETEN VE GÜÇLENDİREN BESİNLERİ UNUTMAYIN
Sıcak havalarda uzak durulması gerekenler kadar, vücudu destekleyen gıdaları da ihmal etmemek gerekir. Bol su içmenin yanı sıra; yoğurt, kefir, ev yapımı turşu gibi probiyotikler sindirimi rahatlatır, bağışıklığı güçlendirir. Karpuz, salatalık, şeftali, semizotu gibi su zengini sebze ve meyveler hem serinletir hem de vitamin-mineral takviyesi sağlar. Baklagiller ise haşlama ya da filizlendirme yöntemiyle hem hafif hem besleyici protein kaynaklarına dönüşür.
