NASA yetkililerinin, Mars’taki Perseverance keşif aracının topladığı sıra dışı bir örnekle ilgili yapacağını duyurduğu ve günlerdir merakla beklenen açıklama, bugün (10 Eylül) Türkiye saati ile 18.00'de başladı. Uzay ajansının vekil yöneticisi Sean Duffy, canlı yayında yaptığı açıklamada, "Bu, Mars'ta bulduğumuz en net yaşam belirtisi olabilir" diyerek, Kızıl Gezegen'de yaşamın izlerine dair bugüne kadarki en somut kanıtlardan birini sunduklarını belirtti.
Keşif, Perseverance'ın Jezero Krateri'nde "Cheyava Şelalesi" adı verilen bir kayaçtan aldığı "Sapphire Canyon" ve "Masonic Temple" isimli örneklerde yoğunlaşıyor. Bu örneklerde, yaşamın kimyasal yapı taşlarına dair önemli ipuçları bulundu.
KEŞFİN DETAYLARI: "LEOPAR BENEKLERİ" VE İNDİRGENMİŞ MİNERALLER
Geçen yıl Perseverance, "leopar benekleri" ve "haşhaş taneleri" gibi sıra dışı desenlere sahip "Cheyava Şelalesi" adlı bir kaya keşfetmişti. NASA'nın bugünkü açıklamasına göre, bu kayadan alınan örneklerde, kil bakımından zengin bölgeler içinde kimyasal olarak indirgenmiş demir fosfat ve demir sülfür minerallerine ait yeşilimsi noktalara rastlandı.
Bu bulgu, astrobiyoloji açısından büyük önem taşıyor. Çünkü Dünya'da bu tür "indirgenmiş" (elektron kazanmış) demir ve kükürt birikintileri, genellikle mikropların enerji üretmek için kullandığı kimyasal reaksiyonların (redoks) bir sonucu olarak ortaya çıkıyor. Queensland Teknoloji Üniversitesi’nden astrobiyolog David Flannery, "Dünya’da kayalardaki bu tür özellikler genellikle yer altındaki mikrobiyal yaşamın fosilleşmiş izleriyle ilişkilidir" diyerek keşfin önemini vurguladı.
KESİN KANIT DEĞİL AMA GÜÇLÜ BİR "BİYO-İŞARET"
NASA bilim insanları, bu bulguların Mars'ta mikrobiyal yaşamın varlığına dair kesin kanıtlar anlamına gelmediğinin altını çiziyor. Zira bu kimyasal izler, yaşamla ilgisiz, çok yüksek sıcaklıklarda gerçekleşen jeolojik reaksiyonlarla da oluşmuş olabilir. Ancak Perseverance'ın analizleri, izlerin gerçekten de "indirgenmiş" mineraller içerdiğini doğruladı ve bu durum, biyolojik köken teorisini daha olası kılıyor.
After a year of scientific scrutiny, a rock sample collected by the Perseverance rover has been confirmed to contain a potential biosignature. The sample is the best candidate so far to provide evidence of ancient microbial life on Mars. https://t.co/0BAO1dhMG8 pic.twitter.com/JsOXgrNDmY
— NASA Mars (@NASAMars) September 10, 2025
Toplantıda konuşan Teksas A&M Üniversitesi astrobiyoloğu Dr. Michael Tice, "Mars'taki erken yaşamla açıklanması kolay, ancak yalnızca jeolojik süreçlerle açıklanması çok zor şeyler gördük" dedi. Nature dergisinde yayınlanan makalenin başyazarı Joel Hurowitz ise bulguları, “şimdiye kadar Mars’ta yaşamın varlığına dair en güçlü işaretlerden biri” olarak nitelendirdi.
ÖRNEKLER DÜNYA'YA GELEBİLECEK Mİ? MARS PROGRAMINDAKİ BELİRSİZLİK
Bu tarihi keşfin kesin olarak doğrulanması için örneklerin Dünya'ya getirilip gelişmiş laboratuvarlarda incelenmesi gerekiyor. Perseverance, Mars yüzeyinde yapabileceği analizlerin sınırına ulaşmış durumda. Ancak, NASA'nın Mars Örnek Getirme Programı (MSR), bütçe kısıtlamaları ve siyasi önceliklerdeki değişiklikler nedeniyle ciddi bir belirsizlik içinde. Başkan Donald Trump'ın 2026 bütçe planı kapsamında eleştirilen programın geleceği, bu önemli keşfin kaderini de belirleyecek.
Darth Vader'ın ikonik ışın kılıcı açık artırmada satıldı! Rakam dudak uçuklattı
Uzayda yaşam arayışında dev adım: 40 ışık yılı ötede dünya benzeri atmosfer
Şimdilik Perseverance, Kızıl Gezegen'de yaşamın izlerini taşıyabilecek örnekleri toplamaya ve bulgularını Dünya'ya göndermeye devam ediyor. Ancak nihai cevap, bu değerli örneklerin Dünya'ya getirilip inceleneceği güne kadar bir sır olarak kalacak.
