Teşrik tekbiri nedir, ne zaman başlar soruları ve araştırmaları şu günlerde arttı. Kelime anlamı yüksek sesle tekbir almak, bayram namazını kılmak için musallaya çıkmak olan teşrik tekbiri Hanefî, Hanbelî, Zâhirî ve Zeydî mezheplerine göre farklılık gösterir.
TEŞRİK TEKBİRİ NEDİR?
Kurban bayramının son üç gününü içerisine alan zaman dilimine ve zilhicce ayının belli günlerinde farz namazların arkasından söylenen teşrik tekbirleri, zilhiccenin muayyen günlerinde farz namazların arkasından özel lafızlarla tekbir getirmek demektir…
TEŞRİK TEKBİRİ NE ZAMAN GETİRİLİR?
Peygamber Efendimiz Hazreti Muhammed Sallallahu Aleyhi ve Sellem, kurban bayramının arefe günü sabah namazından başlayıp bayramın 4. günü ikindi namazına dek, ikindi namazı da dâhil farz namazlarının ardından teşrik tekbirleri getirirmiş (Beyhakî, es-Sünenü’l-kübrâ, III, 315; Dârekutnî, es-Sünen, III, 439, 440).
TEŞRİK TEKBİRİ KAÇ DEFA GETİRİLİR?
Hanefîlerde benimsenen görüşe göre arefe günü sabah namazından Kurban bayramın 4. günü ikindi namazına dek 23 vakit, her farzın arkasından teşrik tekbiri getirmek, kadın erkek her Müslümana vacip olmuştur. Teşrik günlerinde kazaya bırakılan namaz aynı günlerde kaza edilirken teşrik tekbirleri de getirilmesi uygundur. Teşrik günleri çıkılmasının ardından kaza edilmeleri durumunda ise tekbir getirilmeye gerek olmaz. Namaz kaza edilmediği müddetçe tekbirler kaza edilmesine gerek yoktur (Serahsî, el-Mebsût, II, 43-44; İbnü’l-Hümâm, Feth, II, 82). Şâfiî mezhebine göre ise teşrik tekbirleri sünnettir (Mâverdî, el-Hâvî, II, 500-501).
TEŞRİK TEKBİRİ NASIL GETİRİLİR?
Fakihler ilgili âyet ve hadisler ile sahâbe görüş ve uygulamalarına bakarak, teşrîk tekbirlerinin hükmünü, lafzını, başlangıç ve bitiş zamanlarını belirlemeye çalışır.
Hanbelî, Hanefî, Zeydî ve Zâhirî mezheplerine göre teşrîk tekbirleri ‘Allāhüekber Allāhüekber lâ ilâhe illallāhü vallāhü ekber Allāhüekber ve lillâhi’l-hamd’ biçimindedir. Bazı kaynaklarda bu lafızlar Hazreti İbrâhim’e nisbet edilmiştir (İbn Âbidîn, II, 178-180; ayrıca bk. es-Sâffât 37/100-110).
Şâfiî ve Mâlik teşrîk tekbirlerinin 3 kere ‘Allāhüekber’ diyerek yerine getirileceğini ifade ederken, sonraki zaman Mâlikî ve Şâfiî fakihleri, diğer mezhepler tarafından belirlenen tekbir ibaresinin okunmasını da uygun görür.
Şâfiîler bunların dışında buna, ‘Lâ ilâhe illallāhü vallahü ekber Allāhüekber ve lillâhi’l-hamd; Allāhüekber kebîren ve’l-hamdü lillâhi kesîren ve sübhânellāhi bükraten ve asîlâ’ lafızlarının eklenmesinin uygun olacağını, arkasından da, ‘Lâ ilâhe illallāhü ve lâ na‘büdü illâ iyyâhü muhlisîne lehü’d-dîne ve lev kerihe’l-kâfirûn; Lâ ilâhe illallāhü vahdeh sadaka va‘deh ve nasara abdeh ve hezeme’l-ahzâbe vahdeh; Lâ ilâhe illallāhü vallāhü ekber’ ifadelerinin katılmasının müstehap olduğunu ifade etmişlerdir (Şirbînî, I, 315).
Osmanlı bestekârı Buhârîzâde Mustafa Itrî Efendi’nin teşrîk tekbiri için yaptığı segâh makamındaki beste İslâm âleminde geniş kabul görmüştür. Teşrîk tekbirleri Şâfiîler, Hanbelîler ve Zeydîler ile bazı Hanefî âlimlerine göre sünnet, Hanefîler’e göre vâcip, Mâlikîler ve Zâhirîler’e göre mendup, Ca‘ferîler’e göre müstehaptır. Fakihler, arefe gününden evvel ve Kurban bayramının 4. gününden sonra tekbir alınmayacağı ve cemaatle kılınan farz namazların ardından tekbir alınması gerektiği hususunda görüşmüşlerdir.
ADETLİYKEN TEŞRİK TEKBİRİ GETİRİLİR Mİ?
Kadınlar, adetliyken namaz kılmadığı için teşrik tekbiri de getiremez...
