Sona bırakmadan baştan söyleyeyim; 81 ile sığınak inşaatınız var ama her vatandaşa kılavuzluk edecek bir el kitapçığınız yoksa ne yapmak istediğiniz sorgulanır.
TOKİ'ye yaptıracağınız hâlde inanmayıp amacınızı bile sorar, tartışırlar. Müteahhitlerinizi şimdi de buradan mı zengin etmeye çalışıyorsunuz, Hazine garantisi de verecek misiniz, inşaat rantını sürdürmek için mi buldunuz bu projeyi, kimin fikri, deprem toplanma alanlarının başına gelenler sığınakların başına da gelmeyecek mi, onları amacı dışında kullanılmaktan koruyamayan bunları nasıl koruyacak diye ileri, geri soruyorlar da...
Ayrıca 87'de çıkan bir sığınak yönetmeliği duruyor zaten, belirli büyüklükteki her bina ve tesise sığınak yapmayı şart koşuyor. Ama uygulanmıyor, zorunlu sığınaklar depo, otopark olarak kullanılıyormuş.
Her binaya sığınağı denetleyip uygulanmasını sağlamak mümkünken her ile, kime yeteceği belirsiz sığınaklar yapmak izaha muhtaç.
Avrupa örneklerindeki gibi metro, garaj, tünel altyapıları da acil durum planlarıyla değerlendirilebilir.
Dolayısıyla kapasitesi tartışmalı sığınak projesinin hangi ihtiyaçtan doğduğu anlatılmayı bekliyor.
Haksız zandan kurtulmanın, şüpheleri gidermenin yoluysa belli. Ciddiyseniz ve sığınakları âfetle savaşa tedbir olarak düşündüyseniz... Milleti her türlü senaryoya hazırlayacak el kitapçıklarıyla bunu gösterirsiniz, kimsenin söyleyecek lâfı kalmaz.
Geçen yıl yazmıştım...
İsveç’te, Norveç’te, Finlandiya’da evlere dağıtılan veya dijital olarak sunulan o küçük rehberler bizde niye yok?
“Kriz ya da Savaş Çıkarsa” kitapçıklarından bahsediyorum. Halka, cep telefonunu nasıl şarj edeceğinden üç günlük su ihtiyacını nasıl depolayacağına kadar yol gösteriyorlar.
NATO koruması altındaki ülkelerin 'ilk günlerde evde nasıl hayatta kalınır' broşürleri bunlar. Rus tehdidi kapılarına dayandığı için halklarını hazırlıyor ve Rusya'ya savaşı göze aldıkları, sonuna kadar direnecekleri mesajı veriyorlar.
Demiştim ki...
Cumhurbaşkanı Erdoğan'la Milli Savunma Bakanı Güler gibi yetkililerimiz, İsrail saldırganlığının bizi de hedef alabileceğinden söz ediyor. Yeni bir dünya savaşının içinde de bulabilirmişiz kendimizi.
Etrafımızı saran ateş çemberi daralıyor, diye biz halkı uyarıyorlar.
E savaş bizim de kapımızdaysa hazırlık el kitabımız hani nerede?
SIĞINAĞA SIĞMAYANLAR BAŞININ ÇARESİNE NEREDE BAKACAK?
Öyle ya...
İsrail her an saldırabilir, dünya savaşı her an çıkabilir, tehdit gerçekten kapımızdaysa... Durum ciddi demekti, şakası yoktu.
Korkup seçimlerde iktidara ve Cumhur İttifakına oy vermek dışında halkımız ne yapacaktı? Yok muydu vatandaşa başka söylenecek şey?
Allah korusun ama zor savaş koşullarında siviller nasıl hayatta kalacak, duadan başka nasıl koruyacaktı kendilerini?
Aradan neredeyse bir yıl geçti.
Şimdi NTV gibi iktidardan iyi haber alan kanallar, kulis bilgisi geçiyor. 81 ile sığınak yapılacakmış.
Çevre ve Şehircilik Bakanı, bakanlar toplantısında Cunhurbaşkanı'na sunum yapmış. Ardından TOKİ’ye talimat verilmiş, her ile modern sığınaklar inşa ediliyormuş. Ankara'dan başlanmış bile.
Güzel de… El kitapçığı nerede, hâlâ yok.
Sığınak inşa etmek elbette önemli. Ancak onla bitseydi, İsviçre 1960’lardan beri bütün binalara zorunlu sığınak şartı koymakla yetinirdi. Yetinmedi, vatandaşına bir de 'yanına alman gerekenler' listesi dağıttı.
Almanya, 480 bin kapasiteli az sayıdaki sığınağına güvenmedi; 'yakınında güvenli bir sığınağı nasıl bulursun' diye mobil uygulama geliştirdi.
Koşacağımız sığınaklar olsun da...
Ulaşılabilir yerde mi, kapasitesi ne, herkesi alacak mı?
Sığınakta kim öncelikli; yaşlı mı, engelli mi, çocuk mu?
Gidemeyip, sığamayıp eve kapanırsak kaç gün yetecek, ne tür erzak bulundurmalı?
Su kesilirse, elektrik giderse ne yapmalı? Nasıl haberleşmeli?
Hangi alarm ne anlama geliyor?
Bunları kim, nereden öğrenecek, belirsiz.
81 ilde sığınak yapınca herkese kendiliğinden malum olmayacak, kimsenin içine doğmayacak bu bilgiler.
Bir gün sirenler çaldığında... Sığınaktan önce, panikle kaçışmayıp ne yapacağını bilen bir toplum lazım.
İşte o zaman gerçekten hazırlanmış ve güvende oluruz.
