Hikmet ehli bir kuştur sülün
Çok yönlü Osmanlı entelektüeli Kâtib Çelebi’nin Latinceden yapılma çevirileri de vardır.Orman ve Su İşleri Bakanlığı geçenlerde, Samsun’da...
Hünkârım Attila’yı nasıl bilirdiniz?
Osmanlıların kendi kültür dünyalarında, siyasî meşruiyet sağlayacak türden bir referans olarak Hunlar bulunmuyordu.Tarih sayesinde geçmiş hakkında...
Şehrin ortasındaki Frengistan
Şükür, etkisi akademik âlemde epeyce kırıldı ama geniş çevrelerde hâlâ öyle veya böyle etkili olan bir paradigma, daha doğrusu iç içe geçmiş...
Fatih’in kentsel dönüşüm projesi
Osmanlı kayıtları, Fatih’in İstanbul’u iskân ve şenlendirme politikalarının büyük mağduriyetlere yol açtığını gösteriyor.Fatih’in,...
Fetihten sonra bir rant kavgası
İstanbul’un imarı ve zorunlu iskânı gibi büyük sosyal sonuçları olan bir konunun, Rumlar ve Türkler arasında çekişmeyi içeren etnik bir...
Turcomania ve Palgrave’in kehanetleri
İngiliz oryantalist ve diplomat Palgrave, Doğu Anadolu merkezli bir coğrafyada Türkmenlerin önderliğinde yeni bir ulusun ortaya çıkmakta olduğunu...
Yakınlarda bir Türkmenistan
Akkoyunlu devleti dağıldıktan yüzlerce yıl sonra bile Osmanlı kaynaklarında Fırat’ın doğusundaki bir ülkeye Türkmenlikle ilgili adlar verilmekteydi.Tarihçilerin...
İstanbul’un fethinde şehit olan şehzade kimdi?
Belge tek başına tarih değildir. Ancak gerekli eleştiri süreçlerinden geçirdikten sonra kullanılabilir. O zaman da mevcut bilgimize nasıl eklemlendiğine...
Müneccimbaşı: Romalıların ülkelerinden birine Rum dendi
Osmanlı tarihyazımında Diyar-ı Rum deyince sadece Anadolu şehirlerini anlamanın tarihini 17.Yüzyıla hatta daha eskiye götürebiliriz.Son haftalardaki...
Yedi iklime hükmeden Padişah-ı Rum
Osmanlı İmparatorluğu dâhilinde çekirdek bir bölgeyi işaret eden “Rum” kelimesi siyasî bağlamlarda imparatorluğun bütününü nitelemek...
Rum’da son durum
Osmanlı tarihi çalışanlar ara ara işin elifbasına döner ve “Kimdi bu Osmanlılar?” diye sorarlar. Peşinen söylemek gerekiyor ki aldatıcı...
Hindistan’da bir reis
Günümüzde “amiral” de dediğimiz oluyor ama kendisinin ve çağdaşlarının dilinde o bir “reis” idi…Takipçisi olmakla övündüğü Hızır...
Süleyman Şükrü: Biz yatınca bunlar kalktılar
Bir Osmanlı telgrafçısını 1902-1907 yılları arasında hiç durmamacasına seyahat ettiren saikleri tam olarak bilemiyoruz.Eğirdirli Karçınzâde...
İstimlâk edilmiş topraklarda bir cevelân
Hatırat türündeki eserler kadar olmasa da Osmanlı dünyasından kalan ve başka bir “ben metni” çeşidi olan seyahatnamelerin de ciddî bir yekûn...
Kardeşlik ve özgürlük tamam da eşitlik nereden çıktı?
Osmanlı tarihçisi Şânizâde, Fransız Devrimi’nin etkisiyle İslâmî bir milliyetçilik tasavvur etmişti.Osmanlı modern tıbbının ve tıp dilinin...
Penah efendi: Bundan sonra Arnavutça konuşulmaya...
Vaktine göre “tuhaf” fikirleri olan Moralı Süleyman Penah Efendi’yle devam ediyoruz. Başta Delvine ve Avlonya sancakları halkı olmak üzere...
Osmanlı Avrupası’nda kolonyal esintiler
Aydınlanmacı Penah Efendi’nin, Osmanlı Arnavutları için önerdiği kapsamlı projesini emperyal ve kolonyal bağlamlar çerçevesinde görmek gerekir.Osmanlı...
Süleyman Penah Efendi’nin Esbâb-ı Tedbir-i Nizâm-ı Ekâlim adlı risâlesi
Bazı yazarların ve eserlerinin kıyıda köşede kalmak gibi bir kaderleri oluyor galiba. Öyle ki kendi dönemlerinde yeterince bilinmedikleri gibi...
Batı hegemonyası karşısında yalın risale bir Müteferrika
İbrahim Müteferrika’yı en çok Arap harfleriyle Türkçe kitap basmasından ve biraz da askerî konulardaki reform önerilerinden dolayı biliriz…Böyle...
Tanzimat Fermanı’nın mimarı Islahat Fermanı’na karşıydı
Mustafa Reşid Paşa, Islahat Fermanı’na bir genel meclis tarafından karar verilmesi ve senede bağlanmasının daha yerinde olacağı görüşündeydi.Gülhane...
Gülhane Hatt-ı Hümayunu da bir ahitleşmeydi
Padişah, ulema ve devlet adamlarının bu esas belgeye yemin etmeleriyle birlikte Tanzimat dönemi başlamış oldu.Daha çok Tanzimat Fermanı olarak...
Bir merkeziyetçilik anayasası olarak Sened-i İttifak
Merkezin önceliklerini gözeten bu esas belgeyi imzalayanlar arasında Anadolu’nun en büyük âyan hanedanları olan Karaosmanoğulları ve Çapanoğulları...
Sened-i İttifak aslında merkezi güçlendirmek için tasarlanmıştı
Padişah sözleşmelerinin içinde, sözleşme niteliği açıkça öne çıkarılarak, hukukçular, tarihçiler ve diğer sosyal bilimciler tarafından...
Bir esas belge olarak Hüccet-i Şer’iye
Nizam-ı Cedit ile büyük bir hesaplaşmaya girişen Hüccet-i Şer‘iye, toplumun nasıl yönetileceğine dair bazı temel kuralları hatırlatarak...
