Cuma akşamı bir kararname ile Merkez Bankası Başkanı görevden alınıyor ve pazartesi günü fırtına kopuyor.
Dolar/TL kuru gece yarısı 8,48 görüyor ama yurtiçi işlemler 8,05 lira seviyelerinden başlıyor.
Bu sert dalgalanmada ne oldu?
Gelecek Partisi Genel Başkan Yardımcısı Kerim Rota sosyal medya hesabından durumu salı günü şu şekilde duyurdu: “Dün TL’ de %10’a yakın değer kaybı, yurtiçi tasarrufçuların 6 Milyar $’lık satışına rağmen gerçekleşmiş. Devreye girmeselerdi TL kim bilir nerede olurdu.”
Ve dün BDDK günlük bülteninde tablo görüldü: Yabancı Para mevduatları 6,1 milyar dolar azalmış. Hatta TL mevduatlarında da benzer şekilde 51,3 milyar liralık artış oldu.
Evet, ilginç şekilde 6,1 milyar dolarlık döviz satılmış. Hem de risklerin arttığı bir günde...
Kısaca yerli yatırımcı bir hafta önce 7,50-7,70 aralığından riskler düşükken döviz satmazken, 7,70-8,05 aralığından döviz satmış.
Mesela 2018 ağustos ayında rahip krizi ve ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Trabzon konuşmasında kurlar 5,40’tan 7,20’ye giderken bu hareketi görmüyoruz. Ne yeni alım yapılıyor ne de kurlar yükselince satış...
Öylece bekleyen yerli yatırımcı neden bu sefer döviz satmış?
Mesela geçen yıl kurlarda sert yükseliş yaşandığı eylül ayının son haftası ila ekim ayının ilk haftasında da yatırımcılar 7,80-8,50 aralığından döviz alarak çıkıyor.
Kısaca yakın tarihte kur yükselişlerinde döviz satmayan yatırımcılar bu sefer risk göstergesi CDS’lerin 300’lerden 450’lere çıkmasına rağmen döviz satıyor.
***
6,1 milyar dolarlık döviz satışında bireysel yatırımcılar 4,6 milyar dolar, kurumsal yatırımcılar da 1,5 milyar dolar satış yapıyor.
Ve yine aynı gün TL mevduatları 51,3 milyar lira artış gösteriyor. Bu paranın da 24,0 milyar lirası hemen vadeli mevduata dönerken, 27,3 milyar lirası da vadesiz mevduatta bekliyor.
Acaba yerli yatırımcıyı TL’ye geçirmeye iten güç ne oldu?
Daha yüksek fiyattan bile döviz alımı yapılırken, bu sefer riskler artmasına rağmen neden TL’yi tercih ettiler?
***
Son bir yılda borsaya yerli küçük yatırımcı oldukça fazla ilgi gösterdi. Cuma gecesi kararnamesi sonrası pazar gecesi piyasalarda ne olacağı aslında belliydi. Ve beklenen çöküş yaşandı...
Tabiri caiz ise borsada beklentinin ötesinde bile çöküş oldu.
Bir bakıma küçük yatırımcının yeniden varı yoğu gitmiş oldu. Bu durum karşısında zarar için alternatif tasarruflar mı çözüldü?
Ama burası elbette çok karışık. Buna bakacağız tabii.
Neden yerli yatırımcının varlığının korunmasına yönelik önlemler alınmadı mesela...
Bu meseleyi sonraki günlerde inceleyeceğiz.
***
Yakın tarihte yerli yatırımcının anlık-kısa süreli olaylar karşısında döviz sattığı tek zaman 15 Temmuz hain FETO darbe girişimi ertesinde olmuştu. İki hafta içerisinde 15 milyar dolara yakın döviz satan yatırımcılar finansal anlamda da ülkelerini korumuşlardı.
Ama bu hafta yaşananlar gerçekten çok ilginç.
Kısa konuyu burada şimdilik bırakalım ve takip edeceğimizi söyleyelim.
