Bu yılın ekonomik büyümesinde Kredi Garanti Fonunun (KGF) çok ciddi payı olduğunu gördük. Önceki yılların aksine kredi büyümesi 10 puana yakın daha fazla oldu.

Şimdi bütün gözler 2018 yılına çevrildi.

Son 4 aydır öncü göstergeler olumsuz işaretler veriyor. Negatif değil ama olumsuza doğru gidiş var. Zaten büyüme oranında da rekora rağmen reel de düşüş olduğunu ilk gün yazmıştım. Arındırılmış büyüme oranı önceki çeyrek yüzde 2,2 iken son çeyrekte 1,2’ye geriledi.

Nasıl olacak ki 2018 yılını kurtaracağız?

***

Bildiğiniz gibi 2017 Ocak ayında işsizlik oranı yüzde 13,0’e vurmuştu. İşsiz sayısı ise 3 milyon 985 bin kişiydi. Ama kış aylarında tarım sektöründe ve turizm gibi hizmetler sektöründe mevsimlik çalışan çok sayıda kişi işsizdi.

Arındırılmış işgücü verilerine göre ise Ocak 2017’de işsizlik oranı yüzde 11,5 ve işsiz sayısı da 3,5 milyon kişiydi.

Ağustos 2017 itibariyle normal (arındırılmamış) seride işsizlik oranı yüzde 10,6’ya gerilerken, işsiz sayısı da 3,4 milyon kişiye düşmüştü.

Arındırılmış seride ise işsizlik oranı yüzde 10,8 iken, işsiz sayısı da 3,4 milyon kişiye inmiş oldu.

Kısaca her iki seride de işsizlik oranı ve işsiz sayısında ocak ayına göre bir düşüş yaşanmış oldu. Bu bir başarı mı? Elbette bir başarı....

Yukarıdaki grafikte takvim etkisinden arındırılmış çalışan sayısı ve işsizlik oranını görüyorsunuz. 2005 yılından Ağustos 2017’ye kadar en düşük işsizlik oranı Mayıs 2012’de yaşanmış (%8,0). Temmuz 2014’den bu yana ise, işsizlik oranı çift hanede kaldı denilebilir. (Sadece Mart-Nisan 2016’da iki ay tek haneye düştü)

Haziran 2016 itibariyle de işsizlik oranının yüzde 11,0’in de üzerine çıktığı görülüyor. 15 Temmuz hain darbe girişiminden önce bile işsizlik sorununun kronikleştiğini görüyoruz.

***

İşsizlik sorununu çözmek için bu yılın başında TOBB önceliğinde istihdam kampanyası düzenlendi. Herkes 1 işçi veya herkesten yüzde 1 istihdam artışı istendi. Yeni işe alınanların kamu giderleri de (SGK) devlet tarafından karşılanacak denildi.

Şimdi bu sayı dün itibariyle 2 ye çıkartıldı.

Ve kamu teşvikleri de aynen sürecek deniliyor. Yani istihdam teşvikleri devletten verilecek...

Ama gerçekten öylemi? Yani devlet ödeyecek dediğimiz şey, Hazineden mi?

Hayır...

İstihdam teşvikleri-destekleri işsizlik fonundan ödeniyor ve ödenmeye devam edilecek. İşsiz kalanlar için yapılandırılan işsizlik fonu işsizlikle mücadele fonuna dönüştü. Kasasında 115 milyar liraya yakın para olan bu fon şu anda en büyük gözdemiz haline geldi.

Sanırım 2018 yılını kurtaracak fonu da bulmuş olduk.

Hadi hayırlı olsun

Bu grafiğe iyi bakın. 2005 yılında 674 milyar lira olan GSYH içinden 169 milyar lira işgücü ödemelerine gidiyordu (%25,1).

2017 itibariyle 2 trilyon 959 milyar liraya ulaşan (yıllıklandırılmış) GSYH’nın içinden 916 milyar lira işgücü ödemelerine gidiyor. 2006 yılından itibaren nerede ise istikrarlı şekilde işgücüne giden para ve pay artıyor. 2006 yılında işgücü ödemeleri %24,9 pay alırken, 2016 yılında bu pay %32,2’ye çıkmış oldu.

Soru şu: Ekonomik büyüme katma değer yaratarak mı gerçekleşiyor, yoksa emek yoğun verimsiz bir ekonomiye doğru mu yol alıyoruz?

Bunun yorumunu siz çok değerli okurlarıma bırakıyorum.