Şiiri kaldı Turgut Uyar’ın

Yusuf Ziya Cömert

Bir ses. Kırık bir erkek sesi. Veya kırgın bir erkeğin sesi.

Turgut Uyar’ın şiirinin sesini böyle tasavvur ettim.

Kendi sesini hiç işitmedim. Muhtemelen şiirinin sesiyle aynı değildir.

Mesela, Necip Fazıl’ın kendisinin sesiyle şiirinin sesi mütenasiptir.

Mesela, İsmet Özel’in kendi sesi, şiirine çok uyar.

İsmet Özel’in şiirini İsmet Özel’den daha iyi kimse okuyamaz gibi gelir bana.

Dinlemek isterdim Turgut Uyar’ın şiirini kendi sesinden.

Bir şiir yaşamış durmuş Turgut Uyar’ın içinde.

Ne yaşadıysa ve ne yaşamadıysa şiir olmuş.

Turgut Uyar, içinde yaşayan şiiri yazmış durmuş.

Bunu derken hatırıma gelen şiir, ‘Kurtarmak Bütün Kaygıları.”

“Sularsa akmak birgün birgün birgün

Birgün dağlara çıkmak birgün birgün birgün

(....)

“Birgün köyler kentler yıkanık damlar geri dönmek birgün.”

Ne fildişi kule, ne bohem.

İçimizden biri. Ağır aksak yaşamış. İşi çok rast gitmemiş.

Nasıl tahammül etmiş memurluğa? Başka çaresi var mıymış? Yoktu herhalde.

Sıradan memur elbisesinin içinde bir ülke kadar büyük bir şair.

Aslında, şairlerin hepsi biraz öyledir.

Turgut Uyar da öyle.

Karamsar. Karamsarlığından besliyor kendisini. Hatta kavgasını.

“ben şimdi diyorum ki

buna inanmak gerek

bir susam gibi boyuna sulamak umutsuzluğu ve direnmek

hep direnmek devam etmek adına”

Çok şiddetli bitiyor ‘Acının Tarihi.’

“diyorum ki acılığı eksilmesin ağzımızdan

boyuna tükürmek için

boyuna.”

Fakat, hayatın tadını da yakalıyor, birtakım ayrıntılarda.

Şurasını çok severim:

“Her sabah denize çıkar, bir elma yerdi

hüznünü ve çılgınlığını elmanın

gözünü yumsan ağzında duyarsın”

Bazen çok Anadolu, az İstanbul, az Ankara.

Bazen çok İstanbul, az Anadolu, az Ankara.

Fakat, iyi bakarsanız bulursunuz, şiirindeki Küba’yı, Meksika’yı, İspanya’yı.

Geyikli Gece, herhalde acımasız bir çelişkinin şiiridir. Kuvvetli bir özeleştiri. Ya da bana öyle gelir.

İyiyiz, hoşuz, harikayız, ama...

“Halbuki korkulacak hiçbir şey yoktu ortalıkta

Her şey naylondandı o kadar”

“Gümüş semaverleri ve eski şeyleri

Salt yadsımak için sevmiyorduk

Kötüydük de ondan mı diyeceksiniz

Ne iyiydik ne kötüydük

Durumumuz başta ve sonda ayrı ayrıysa

Başta ve sonda ayrı olduğumuzdandı.”

Şair sonunda diyeceğini diyor:

“Uzanıp kendi yanaklarımdan öpüyorum.”

Güzel anlatıyor Turgut Uyar. Güzel anlatışını en bariz gördüğüm şiirlerinden biri Terziler Geldiler.

Bir destan var orada.

Şiirdeki ‘artık ölmüş olan at’ ‘Demir Kırat’ mıydı diye sorabilirsiniz.

Okursanız, Turgut Uyar’ın şiirinin karakterini en güzel yansıtan şiirlerden biri olduğunu teslim edersiniz.

“Bir şey vardı ısınmaz kalın kumaşların altında, kesip biçtiler

Patron çıkardılar, karşılaştırdılar.”

Turgut Uyar’ı yazanlar Terziler Geldiler’i biraz ihmal ediyorlar. İçinde bulunduğu ‘solcu’ topluluktan biraz itizal ettiği için mi?

Bence Geyikli Gece’den eksiği yok fazlası var.

Derin bir acı, yakıcı bir sitem gördüm şu mısralarda da:

“şaştım, senin hançerin bu kadar mıydı

varmadı yüreğime

için suçlu bir deniz gibi

dokunma yüreğime”

Fena. Yani fanilik. Evet, isyankar bir şair Turgut Uyar. Ama ‘fena’yı görmüş.

“ben bir gün giderim ki neyim kalır

eksik bıraktığım her şeyim kalır”

Şöyle bitiyor kötümser bir şairin ‘iyimser bir sonuça’ şiiri:

“ben bir gün giderim ki ey diri at

elbette benim de bir şeyim kalır”

Şiiri kaldı Turgut Uyar’ın.

Yorum Yap
UYARI: Hakaret, küfür, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. (!) işaretine tıklayarak yorumla ilgili şikayetinizi editöre bildirebilirsiniz.
Yorumlar (3)
Yükleniyor ...
Yükleme hatalı.