Türkiye'de kuraklık, erozyon, aşırı ve yanlış sulama yöntemleri ile kimyasal ilaç kullanımı gibi faktörler, tarım arazilerinin verimliliğini hızla tehdit ediyor. Bu bozulma, hem ülkenin gıda güvenliği açısından kritik riskler oluşturuyor hem de üreticinin maliyetlerini artırarak tarımsal sürdürülebilirliği zedeliyor.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Türkiye Temsilci Yardımcısı Ayşegül Selışık, bu yıkımın önüne geçilmesi, tahrip edilen arazilerin iyileştirilmesi ve kaybolan üretkenliğin geri kazandırılması amacıyla Tarım ve Orman Bakanlığı ile ortak projeler yürüttüklerini açıkladı. Selışık, Küresel Çevre Fonu (GEF) aracılığıyla bu çalışmalara toplam 8 milyon 150 bin dolarlık uluslararası kaynak aktarıldığını duyurdu.
SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM YAYGINLAŞIYOR
FAO'nun, arazi bozulmasıyla mücadeledeki en somut adımları Konya ve Sakarya havzalarında atıldı.
Konya havzasında uygulanan Sürdürülebilir Arazi Yönetimi ve İklim Dostu Tarım Projesi kapsamında, araziyi koruyucu modern teknikler yaygınlaştırıldı. Bu teknikler arasında toprak işlemesiz tarım, doğrudan ekim, kuraklığa dayanıklı türlerin kullanılması, damla ve toprak altı sulama sistemleri yer alıyor.
Selışık, bu uygulamaların çiftçilere aktarılmasında kilit rol oynayan yönteme dikkat çekti: "FAO’nun 'duvarsız okul' olarak tanımladığı Uygulamalı Çiftçi Okulları aracılığıyla, çiftçilere yeni yöntemler konvansiyonel (geleneksel) tekniklerle karşılaştırmalı olarak yerinde gösterildi."
Dünya Gazetesi'nin haberine göre, Sakarya havzasında ise Türkiye’de bir ilk olan Arazi Tahribatının Dengelenmesi Projesi; Ankara, Kütahya ve Eskişehir’i kapsadı. Bu proje ile arazi kullanım planlamasına yönelik yenilikçi yaklaşımlar geliştirildi ve özellikle kadın kooperatifleri desteklenerek kadın ve gençlerin sürdürülebilir tarım uygulamalarından faydalanması sağlandı.
KARAR DESTEK SİSTEMİ İLE EROZYON PARAMETRELERİ ANLIK İZLENİYOR
Projeler için sağlanan finansal destek sayesinde teknolojik altyapı da güçlendirildi. Kurulan Karar Destek Sistemi ile arazi tahribatı; yalnızca arazi örtüsü ve üretkenlik dinamiği gibi göstergelerle değil, aynı zamanda erozyon ve çölleşme parametreleri ile de hassasiyetle izlenebiliyor.
Ayşegül Selışık, iklim ve toprak organik karbonu gibi verilerin projeksiyon haritalarıyla birlikte analiz edildiğini belirterek, Türkiye’de edinilen bu "en iyi uygulamaların" sadece yurt içinde Tarım ve Orman ile Çevre Bakanlıkları aracılığıyla yaygınlaştırılmakla kalmayıp, FAO tarafından Orta Asya ve diğer ülkelerde de model olarak kullanılacağını sözlerine ekledi.
