Fitre nedir, fitre ne zaman ödeniyor, fitre tutarı nasıl belirleniyor, Diyanet İşleri Başkanlığı 2022 fitre tutarını kaç lira açıkladı? Fitreyi kimler öder, kimlere fitre vermek gerekiyor sorularının cevabı Ramazan ayına girilmesine az bir süre kala merak edilen konular arasına girdi. Bir fakirin bir yıllık süre zarfında bir günlük yiyecek parasının karşılığı olarak da açıklanan fitre Türkiye Diyanet Vakfı İslam ansiklopedisinde verilen bilgilere göre; “yaratmak, icat etmek; kesmek, yarmak, ikiye ayırmak” mânalarına gelen fatr kökünden türeyen fıtr kelimesi oruca son vermeyi, orucu açmayı (iftar) ifade ediyor. Bundan dolayı Ramazan Bayramı'na îdü’l-fıtr denildiği gibi Ramazan ayını yaşamanın, onun mükâfat ve bereketinden faydalanmanın bir şükran belirtisi olarak verilen sadakaya da sadakatü’l-fıtr (sadaka-i fıtr) veya zekâtü’l-fıtr denilir. Bu tamlama kısaltılmış olarak fıtra ve Türkçe’de fitre şeklinde kullanılmaktadır.
Ramazan orucunun farz kılındığı 2. yılın Şâban ayında (Şubat 624) fıtır sadakasına dair vârit olan hadis onun ödenmesinin gerektiğini bildiriyorsa da bu sadakanın hükmü fakihler arasında tartışmalıdır. Şâfiî, Mâlikî ve Hanbelîler’e göre fitre vermek farzdır. Çünkü bir hadiste Resûlullah’ın hür, köle, erkek, kadın her müslümana fıtır sadakası vermeyi farz kıldığı belirtilir.
Ergenlik çağına erişen müslüman erkeğin fitre vermesi gereklidir. Evli olmayan müslüman kadınlar fitrelerini kendileri öderler. Evli kadınların fitresi Ebû Hanîfe’ye göre yine kendileri, diğer üç mezhebe göre ise fitre borcu nafakaya dahil olduğu için koca tarafından ödenir. Çocukların malları varsa velileri fitrelerini bu maldan öder; malları yoksa nafakalarını temin etmekle yükümlü olan kimse çocuklara ait bu borcu kendi malından ödemek zorundadır. Ancak İmam Muhammed çocukların fitrelerinin babaları tarafından ödeneceği, dolayısıyla babası olmayan çocuğun fitre yükümlülüğünün de bulunmayacağı görüşündedir. Fakihlerin büyük çoğunluğu, kişinin fitre mükellefi sayılabilmesi için âkıl bâliğ olmasının, ramazanı oruçlu geçirmesinin veya şehirde oturmasının şart koşulmadığını kabul ederken aksi görüşte olan fakihler de vardır.
DİYANET 2022 FİTRE MİKTARINI AÇIKLADI
Din İşleri Yüksek Kurulu, 2022 yılı Ramazan ayının başlangıcından 2023 yılı Ramazan ayının başlangıcına kadar olan süre için fitre miktarını 40 TL olarak belirledi
Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı 2022 yılı fitre miktarını açıkladı.
Din İşleri Yüksek Kurulu, Prof. Dr. Abdurrahman Haçkalı başkanlığında yaptığı toplantıda, 2022 yılı Ramazan ayının başlangıcından 2023 yılı Ramazan ayının başlangıcına kadar olan süre için fitre miktarını 40 TL olarak belirledi.
Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığınca karar sonrasında yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Din İşleri Yüksek Kurulumuzca 2022 yılı Ramazan ayının başlangıcından 2023 yılı Ramazan ayının başlangıcına kadar olan süre için fitre miktarı, İslam dininin temel kaynaklarında zikredilen deliller ve günümüz şartlarında bir kişinin günlük gıda ihtiyacının ortalaması esas alınarak 40 (kırk) TL olarak belirlenmiştir.
Bununla birlikte her bir mükellef (fitre veren kişi) bir günlük kendi gıda harcamasına denk düşecek meblağı ya da daha fazlasını fitre/fidye olarak da verebilir. Bu miktar, nakdi olarak verilebileceği gibi gıda vb. maddelerden ayni olarak da verilebilir. Ayrıca belirlenen fitre miktarı fidye miktarıdır.”
İHSAN ELİAÇIK AÇIKLANAN RAKAMA TEPKİ GÖSTERDİ
Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, her yıl geçim standartlarına göre belirlenen, ‘yoksul bir insanın bir gün karnını doyurması ve açlığını gidermesi için verilen para’ anlamına gelen fitre miktarını 2022 yılı için 40 lira olarak açıklamıştı.
Yazar ve ilahiyatçı Recep İhsan Eliaçık, Diyanet İşleri Bakanlığı'nın belirlediği ücretin tek öğünü bile karşılamadığını belirterek, 40 liralık miktarı eleştirdi. ANKA Haber Ajansı’na konuşan Eliaçık, şunları söyledi:
"GALİBA BUNLAR TÜRKİYE'DE YAŞAMIYOR VEYA YEDİKLERİ YEMEĞİN PARASINI KENDİLERİ ÖDEMİYOR"
“Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, bu yıl filtre miktarının 40 lira olduğunu açıkladı. 2022 yılının Ramazan ayının başından 2023 Ramazan ayının başına kadar, yani önümüzdeki bir yıl boyunca bir günlük yiyeceği 40 TL olarak açıkladı. Bunu açıklayan Diyanet İleri Başkanlığı galiba Türkiye’de yaşamıyor veya yedikleri yemeklerin parasını kendileri ödemiyor. Bu verilen bilginin lokantalardaki yemek fiyatlarıyla bir alakası yoktur. Doğru hesaplamanın şöyle olması gerekir: Fitre, Kur'an-ı Kerim’de ayet olarak geçmez. Hadislerde geçer. Buradan yola çıkarak geleneksel İslam mezhepleri fitre miktarı belirlemişler. Aslında İslam’da asıl olan zekattır. Zekât da ihtiyaçtan fazlası olarak verilir. Bakara Suresi 219 ayette yer alır. Bunun dışında başka verme biçimleri vardır. Hadislerden de yola çıkılarak bir fitre miktarı belirlenmiştir. Fitre, Ramazan ayında oruç tutan kişilerin Ramazan’dan sonra yoksullara verdiği miktardır. Verilen miktarla bir yoksulun bir gün karnını doyurması ve açlığını gidermesi hedeflenir.
"FİTRE DE DOLAR ÜZERİNDEN HESAPLANMALI, BU YIL İÇİN DE BU RAKAM 10 DOLAR OLMALI"
Bu tariflerden yola çıkarak geleneksel fıkıh bilgilerine göre hesapladığımızda fitrenin 40 lira değil en az 140 lira olması gerekir. Ve bunun da dolar üzerinden hesaplanması gerekir. Madem her şeyi dolara bağlıyorsunuz. Euro veya dolar üzerinden açıklanması gerekir. Ben bu hesabı yaptım. 10 dolar bugün itibariyle 140 lira yapıyor aşağı yukarı. O zaman ‘Fitre miktarı önümüzdeki yıl, 2023 yılının Ramazan ayına kadar 10 dolardır’ denilmelidir. Bir insan fitre vermek istiyorsa bir yoksula 10 dolar verecek.
"FİTRE ÜCRETİYLE 3 ÖĞÜN YEMEK YENEBİLMELİ"
Yoksul, gidecek sabah kahvaltı yapacak, öğlen yemek yiyecek ve akşam yemek yiyecek; 3 öğün. Yemeklerinde de ortalama hesaplar üzerinden en az üç tür yemek olabilir. Birincisi çorba, ikincisi etli yemek, tas kebabı veya pilav veya döner üstü pilav şeklinde. Bir ana ve orta yemek olacak. Etli yemek olacak. Bir de sonunda tatlı. Bütün internet sitelerindeki, yemek sitelerinde veya çarşıda, pazarda dolaşın ya da lokantalara gidin sorun. Ortalama bu yaptığım hesaplama üzerinden bir kimsenin bir öğün için, öğle yemeği için en az 50 lira vermesi gerekir. Ortalama 50-60 liradır, bir öğün yemek. Bir günlük yemek 40 lira diye açıklamış ve önümüzdeki bir yıl boyunca. Yani bu yoksullarla, sadakayla, fitreyle alay ediyorlar. Bunlar Türkiye'de yaşamıyorlar. Fitrenin doğru miktarı benim açıkladığım şekilde olmalıdır. Ve Ramazan ayında fitre 10 dolar olmalıdır. 10 dolar da bugün itibariyle 140 liradır. Ve önümüzdeki bir yıl boyunca bu 10 dolar devam etmelidir.”
