İstanbul'da konut kiralarındaki yükseliş endişe verici boyutlara ulaştı. Gayrimenkul uzmanı Olcay Selvi'nin paylaştığı verilere göre, şehirdeki kira artış oranı yüzde 193'e çıkarak küresel ölçekteki benzer şehirleri geride bıraktı.
Olcay Selvi, Dubai'de bu oranın yüzde 120, New York'ta ise son beş yılda sadece yüzde 50 olduğunu belirterek, İstanbul'daki durumun vahametine dikkat çekti.
Uzmanlar, bu durumun sürdürülemez olduğunu ve acil önlemler alınması gerektiğini ifade ediyor.
PİYASAYI KİLİTLEYEN FAKTÖRLER
Olcay Selvi, İstanbul'daki kira krizinin temelinde yatan problemleri detaylı bir şekilde açıkladı.
Öncelikle, şehirdeki arsa kıtlığı ve inşaat maliyetlerindeki fahiş artış, yeni konut üretimini neredeyse durma noktasına getirdi.
Olcay Selvi, müteahhitlerin yüksek arsa maliyetleri ve metrekare başına 1500 doları aşan inşaat giderleri nedeniyle yeni proje yapmaktan çekindiğini belirtti.
Ayrıca, mevcut imar planlarının yetersizliği ve her ilçenin kendi başına hareket etmesi, şehirde plansız bir yapılaşmaya yol açarak kaosu derinleştirdi.
PLANSIZ KENTLEŞME VE ALTYAPI SORUNLARI
Olcay Selvi'ye göre, İstanbul'un mevcut yapılaşma anlayışı sürdürülebilir olmaktan çok uzak.
Binaların sürekli yükseltilmesinin altyapı sistemlerini aşırı yüklediğini ve çözümün dikey büyümede değil, kapsamlı bir şehir planlamasında yattığını vurguladı.
Uzman, sanayi bölgelerinin şehir dışına taşınması ve imar yetkilerinin tek bir merkezde toplanması gerektiğinin altını çizdi.
Bu tür bütüncül bir yaklaşımın kısa vadede zorlu görünse de, uzun vadede şehre büyük faydalar sağlayacağını belirtti.
ARZ-TALEP DENGESİZLİĞİ VE KAOTİK FİYATLAR
Piyasadaki arz-talep dengesizliği, İstanbul kira fiyatlarında ciddi bir karmaşaya yol açtı.
Olcay Selvi, boş dairelerin elde kalmasına rağmen ev sahiplerinin gelecekteki fiyat artışı beklentisiyle evlerini kiraya vermekten kaçındığını ifade etti.
Olcay Selvi, Bağcılar gibi bir ilçede benzer özelliklere sahip daireler arasında bile 16 bin TL ile 75 bin TL arasında değişen kira farklarının olduğunu belirterek, piyasanın serbest piyasa koşullarından çıkarak kaotik bir hale büründüğünü örneklerle açıkladı.
YÜZDE 25 KİRA ARTIŞ SINIRININ ETKİLERİ
Tgrthaber'de yer alan habere göre, geçtiğimiz yıl uygulanan yüzde 25 kira artış sınırının piyasada olumsuz etkiler bıraktığını belirten Olcay Selvi, bu uygulamanın kiracıları koruma amacını taşısa da, serbest piyasa dinamikleriyle çeliştiğini ve piyasada kalıcı hasarlar oluşturduğunu dile getirdi.
Sınırın kaldırılmasına rağmen etkilerinin devam ettiğini ve hatta aynı apartman içindeki komşuların kira bedellerinin bile farklılık gösterebildiğini vurguladı.
Bu durum, kiracıların mağduriyetini artırırken, ev sahipleri için de belirsizlik yaratıyor.
KAMU PLANLAMASI ŞART
Mevcut tablonun güçlü bir kamu planlaması olmaksızın değişmesinin mümkün olmadığını ifade eden Olcay Selvi, her ilçede yürütülen kentsel dönüşüm projelerinin mevcut hızla 25 yılda bile sonuç vermeyeceğini belirterek, çok boyutlu ve uzun vadeli bir modelin geliştirilmesi gerektiğini savundu.
Napolyon'un "Dünya bir ülke olsa, başkenti İstanbul olurdu" sözünü hatırlatan Olcay Selvi, İstanbul'un bu değerini korumak için gayrimenkul piyasasının akıl ve vizyonla yönetilmesi gerektiğini belirtti.
