Son zamanlarda sıfır ve ikinci el otomobil piyasası oldukça hareketli bir süreç yaşamaktadır. Araç fiyatları her geçen gün artmakta ve bu durum çalışanların araba hayallerini gölgede bıraktı. İkinci el otomobil almak bile bir çalışan için oldukça zor hale gelmiştir. Zam oranları ise herkesi şaşkına çevirdi. İşte ayrıntılar...
Son dönemde, Ukrayna ve Rusya arasındaki gerilim ile pandeminin etkilerinin hala devam etmesi, tedarik zincirlerinde ciddi kısıtlamalara neden olmuştur. Bu durum, otomobil sektörünü olumsuz yönde etkilemiş ve sıfır otomobillerin bulunabilirliğini azaltmıştır. Son üç yılda, bayiler sürekli olarak artan tüketici talebini karşılamakta büyük zorluklar yaşamışlardır.
Türkiye'deki kur ve faiz ortamının da etkisiyle, otomobiller artık sadece bir ulaşım aracı olmanın ötesinde, değerli yatırım araçları olarak görülmektedir. Bu durum, otomobil almak isteyenlerin sayısını artırmış ve talebi daha da yükseltmiştir. Ancak, sınırlı tedarik nedeniyle arz talebi karşılayamamış ve sonuç olarak otomobillerin fiyatları da önemli ölçüde artmıştır.
Bu yüksek talep ve sınırlı arz durumu, ikinci el otomobil piyasasını da etkilemiştir. İkinci el otomobillerin fiyatları da sıfır araçlar gibi yükselmiş ve hatta kullanılmadan bile değerinden çok daha yüksek fiyatlara satılmaya başlanmıştır. Bu durum, otomobil sahibi olmak isteyenleri ikinci el araçlara yönlendirmiş ve ikinci el piyasasında da arz talep dengesini bozmuştur.
Otomobil üreticileri, tedarik zinciri kısıtlamalarıyla başa çıkmak için çeşitli önlemler almış olsa da, bu durumun tamamen ortadan kalkması ve tedarikin normal seviyelere dönmesi zaman alabilir. Bu süreçte, otomobil almak isteyenlerin sabırlı olması ve piyasadaki dalgalanmalara hazırlıklı olması önemlidir.
İKİNCİ EL SATIŞLAR YÜZDE 70'E ULAŞTI
CNN Türk'ün haberine göre, ikinci el otomobil almak bile bir çalışanın hayali haline gelmiştir. Ocak-Haziran 2023 döneminde, sıfır kilometre araç fiyatları yüzde 28 artarken, ikinci eldeki artış oranı yüzde 70'e kadar çıkmıştır. Uzmanlar, sıfır otomobil alamayanların ikinci el araçlara yönelmek istediğini ancak "balon" fiyatlar ve sınırlı kredi erişimi koşulları nedeniyle ikinci el araç piyasasının bu yaz döneminde geçmiş yıllara kıyasla daha durgun olduğunu belirtmektedir.
Türkiye'nin en çok satılan sıfır kilometre otomobil modellerinden biri ile en çok satılan ikinci el otomobil arasındaki altı aylık fiyat değişimine bakıldığında, durum daha da netleşmektedir. Örneğin, Ocak 2023'te 376 bin 900 TL fiyatla satışa sunulan sıfır kilometre Fiat Egea'nın fiyatı Haziran 2023'e kadar yüzde 45.5 artarak 555 bin 900 TL'ye yükselmiştir. Aynı dönemde, Türkiye'nin en çok satılan ikinci el otomobili olan Renault Megane'ın fiyatı ise tam yüzde 84.7 oranında artmıştır. Ocak 2023'te 460 bin TL fiyatla satılan 2018 model Renault Megane Sedan'ın fiyatı (1.5 dCi Touch, dizel otomatik) Haziran 2023 itibarıyla 850 bin TL'ye yükselmiştir. Aynı aracın 2023 model yılı versiyonunun liste fiyatı ise şu anda 1 milyon 130 bin TL'dir.
2022 yılında getirilen 6 ay ve 6 bin kilometre sınırlaması da ikinci el araç fiyatlarını frenlemekte başarılı olamamıştır. Ağustos 2022'den Haziran 2023'e kadar olan süreçte, ikinci el araç fiyatları yaklaşık yüzde 150'ye kadar yükselmiştir.
