Türkiye'nin en önemli tarım ürünlerinden ve Gaziantep'in başlıca geçim kaynaklarından olan Antep fıstığında hasat sezonu sona ererken piyasalar adeta yangın yerine döndü. "Yok yılı", zirai don ve kuraklık gibi faktörler nedeniyle rekoltenin yüzde 80'lere varan oranda düşmesi, fiyatların kısa sürede yaklaşık yüzde 100 artmasına neden oldu. Fiyatlardaki bu fahiş artış üzerine Ticaret Bakanlığı, 20 yıl aradan sonra bir ilke imza atarak Antep fıstığına geçici ithalat izni getirdi. ABD, İran ve Suriye'den fıstık ithalatının önünü açan bu karar, baklavacıları sevindirirken, üretici ve tüccarları ise isyan ettirdi. Kararın ardından piyasada hem fiyatlar hem de satışlar bıçak gibi kesildi.
"YEŞİL ALTIN"DA REKOLTE KRİZİ FİYATLARI UÇURDU
Gaziantep'te "yeşil altın" olarak adlandırılan Antep fıstığında bu yıl hasat, büyük bir krizle tamamlandı. Fıstık ağaçlarının bir yıl bol, bir yıl az ürün verdiği ve "yok yılı" olarak bilinen sezona, bu sene bir de kuraklık ve zirai don eklenince rekoltede tarihi bir düşüş yaşandı. Üretimin yüzde 80 oranında azalmasıyla piyasaya sürülen ürün miktarı düşünce, talebi karşılayamayan fıstığın fiyatı kısa sürede ikiye katlandı. Özellikle baklavanın vazgeçilmezi olan boz iç fıstık başta olmak üzere tüm fıstık çeşitlerinin etiketleri rekor seviyelere ulaştı.
TİCARET BAKANLIĞI DEVREYE GİRDİ: İTHALAT YOLU AÇILDI
Antep fıstığı fiyatlarındaki kontrolsüz yükseliş, başta baklava ve tatlı sektörü olmak üzere birçok üreticiyi zor durumda bıraktı. Gelen şikayetler ve piyasadaki dengesizlik üzerine Ticaret Bakanlığı, duruma el koyarak kritik bir karar aldı. Fiyat artışlarının önüne geçmek amacıyla ABD, İran ve Suriye gibi ülkelerden geçici olarak Antep fıstığı ithal edilmesine izin verildi. Bu karar, fıstık maliyetleri altında ezilen baklava üreticileri tarafından memnuniyetle karşılanırken, rekolte düşüklüğü nedeniyle zaten zor bir sezon geçiren yerli üreticiler ve fıstık tüccarları tarafından büyük bir tepkiyle karşılandı.
PİYASALAR ALTÜST OLDU: SATIŞLAR DURMA NOKTASINA GELDİ
Bakanlığın ithalat izni kararının duyulmasıyla birlikte iç piyasada panik havası hakim oldu. Fiyatların düşeceği beklentisiyle alımlar durma noktasına geldi. Fıstıkçılar Sitesi esnafı, kararın ardından satışlarının neredeyse tamamen durduğunu belirterek, "Satışlarımız hemen hemen yok denecek kadar düştü. Satışların düşmesi çiftçiyi ve esnafı mağdur ediyor" sözleriyle durumun ciddiyetini ortaya koydu. İthalat izni, fıstık fiyatlarında bir miktar gerilemeye neden olsa da, satışlardaki bu keskin düşüş sektörde yeni bir krizin fitilini ateşledi.
"HİÇBİR ÜLKENİN FISTIĞI ANTEP FISTIĞININ YERİNİ TUTMAZ"
Fıstık üreticileri ve esnafı, ithal edilecek ürünlerin kalite olarak Antep fıstığı ile kıyaslanamayacağının altını çiziyor. Özellikle İran fıstığının yağ ve aroma açısından baklava için uygun olmadığını belirten uzmanlar, "Bizim ürünümüz dünyada ender bulunan bir ürün. Hiçbir ülkenin ürünü bizim ürünümüz gibi yeşil, rehası bol ve lezzetli değil" diyerek yerli ürünün kalitesine dikkat çekiyor. Çikolata, lokum ve şekerleme sektörünün de kullandığı kırmızı iç fıstıkta dahi Antep fıstığının eşsiz lezzetinin yeri doldurulamayacağı vurgulanıyor.
GÜNCEL ANTEP FISTIĞI FİYATLARI
İthalat kararının ardından Gatem Fıstıkçılar Sitesi'nde fiyatlar bir miktar geriledi. İşte güncel fiyatlar:
- Boz iç fıstık (Baklavalık): 1750 TL - 2000 TL
- Kırmızı iç fıstık (Çikolata ve lokumluk): 1500 TL - 1600 TL
- Boz kavlak fıstık: 600 TL - 700 TL
- Kırmızı kabuklu fıstık: 500 TL - 550 TL
- Kavrulmuş tuzlu fıstık: 850 TL - 950 TL
