TL’yi tarihin en dip noktasına çeken ‘ekonomi modeli’ enflasyonu patlattı, alım gücü çöken hane halkı ay ortasını getirme hesabına başladı. İktidar ‘asıl zam’ için ocağı işaret etse de bu yılki maaş artışlarının etkisi enflasyonun yanına dahi yaklaşamadı. Market sepetinde yıllık artış yüzde 180’e dayandı.
MAAŞLARA GÜNCELLEME 'ACIYI' DİNDİRMİYOR
İktidarın 'faiz sebep enflasyon sonuç' teorisine dayalı modeli, enflasyonu TÜİK bile göre yüzde 83'e taşıdı. Vatandaş, hayat pahalılığı karşısında ezilirken asgari ücrete bir yıl içinde yapılan ikinci zam da alım gücünü artırmadı. Hazine Bakanı Nebati, model için "Bunun biraz acı verici bir şekilde geçeceğini hesaplamıştık. Acının şiddetini artıran şey savaş oldu" derken Birleşik Kamu İş’in ekim ayı Halkın Enflasyonu Araştırması, maaşlardaki artışın etiketler karşısında yetersiz kaldığını ortaya koydu.
ASGARİ ÜCRETE YÜZDE 94 ETİKETE YÜZDE 177
En fazla tüketilen 64 gıda ürünü ve maaş zamlarının yer aldığı tablo, canavar karşısındaki kısır döngünün süreceğine işaret ediyor: Bir yılda kamuda maaşlar yüzde 85, asgari ücrette yüzde 94, emeklilerde yüzde 78 arttı. Bu yılın ilk 9 ayında gıda enflasyonu yüzde 110 oldu. Yıllık rakam ise yüzde 177'yi aştı. Geçen yıl ekimde 100 lira ödenen gıda sepetinin fiyatı 277 TL’ye çıktı. Ekmek, pirinç, un ve bulgur son bir ayda yüzde 8.5 zamlandı. Süt ürünleri ile yumurta da yüzde 5.7 arttı.
ETİKETLER MAAŞIN İKİ KATI ARTTI
Ekonomide alınan kararlarla TL tarihi kayıplar yaşarken, enflasyon da yeni zirveleri test etmeye devam ediyor. Alım gücü hızla erirken, yapılan zamlar enflasyon rakamlarının yanından bile geçmedi. Hükümet maaşlarda zam artışı için aralık ayını işaret ederken, market sepetinde yıllık artış yüzde 180’e dayandı. Birleşik Kamu İş’in ekim ayı Halkın Enflasyonu Araştırması’na göre; yılın ilk dokuz aylık döneminde gıda fiyatlarındaki artış ise üç haneli oranlara çıkarak yüzde 110,6 oldu.
Ekonomi yönetimin aldığı kararların maliyeti her geçen gün artıyor. TL’de değer kaybı ve enflasyon rekor kırmasına rağmen peş peşe yapılan faiz indirimleri devam ediyor. Düşük faiz inadı ücretlerin erimesine neden olurken, artık vatandaşı ay sonu değil, ay ortası hesabı yapmaya mecbur bıraktı. Enflasyon alım gücünü yok ederken, yapılan zamlar enflasyon rakamlarının yanından bile geçmedi. Hükümet maaşlarda zam artışı için aralık ayını işaret ederken, market sepetinde yıllık artış yüzde 180’e dayandı. Birleşik Kamu İş’in hazırladığı Halkın Enflasyonu Araştırması’na göre son bir yılda ücret ve aylıklar enflasyon farkları da dahil yüzde 85,6 oranında artarken gıda fiyatlarındaki artış ise bunun bir kat fazlasıyla yüzde 177,5 oldu.
Halkın harcamalarının en büyük kısmını oluşturan gıda fiyatlarındaki yükselişin ekim ayında mevsimlik etkilerin de devreye girmesiyle hızlanarak devam ettiği belirtilen araştırmada; “Ekimde bir önceki aya göre yüzde 6,3 oranında artış kaydedilen gıda fiyatlarındaki on aylık artış ise yüzde 110,6’yı buldu. Kamuda çalışanların ve kamu emeklilerinin ücret ve aylıklarının enflasyon farkları da dahil yüzde 85,6 oranında arttığı son bir yıllık dönemde de gıda fiyatlarındaki artış ise bunun bir kat fazlasıyla yüzde 177,5 oldu” denildi. Araştırmaya göre ekimde, gıda fiyatlarındaki artışta bütün harcama gruplarında yaşanan yüksek oranlı zamlar belirleyici oldu. Bu orana en büyük katkıyı ise mevsimlik nedenlerin de etkisiyle sebze fiyatları yaptı. Ekmek, pirinç, un, bulgur fiyatları, ekimde bir önceki aya göre yüzde 8,5 oranında artış kaydetti. Et ve balık grubu fiyatlarında yüzde 1,9 oranında artış yaşanan ekim ayında süt ve süt ürünleri ile yumurta grubu fiyatları ise yüzde 5,7 oranında yükseldi. Yağ fiyatlarında ise yüzde 0,9 oranında artış oldu.
‘AÇLIK RİSKİ BÜYÜYOR’
Yanlış ekonomik ve tarımsal politikaların gıda fiyatlarında yol açtığı artışın, ülkedeki açlık riskini giderek büyüttüğü belirtilen açıklamada; “Gıdaya erişimi zorlaştıran fiyat artışları vatandaşları yetersiz ve sağlıksız beslenmeye zorluyor. Uzmanlar bu durumun, önemli sağlık sorunlarına yol açma riski taşıdığını belirtiyor. Son bir yılda kamu çalışanları ve kamu emeklilerinin ücret ve aylıkları enflasyon farkları da dahil yüzde 85,6 oranında arttı. Asgari ücretteki artış yüzde 94,6 oldu, işçi ve bağımsız çalışanların emekli aylıkları ise yüzde 78,61 oranında arttı. Buna göre geçen yıl ekim ayında 100 liraya satın alınan bir gıda sepeti için bu yıl ekim ayında 277,5 lira ödemek gerekirken, kamu çalışanı ve emeklisinin 100 liralık geliri ise 185,6 lira, asgari ücretlininki 194,6 lira, işçi ve bağımsız çalışan emeklisininki ise 178,6 lira oldu” denildi.
