Geleceğin meslekleri arasında gösterilen iki meslek var. Birisi Yenilebilir enerji uzmanlığı diğeri Biyomedikal mühendisliği. Peki, bu meslekler nedir, görev alanları ve iş olanakları nelerdir?
Üniversite tercih dönemi 16 Temmuz Perşembe günü bitiyor. Üniversite tercih maratonu devam ederken öğrenciler en çok geleceğin mesleklerini merak ediyor. Geleceğin meslekleri arasında gösterilen iki önemli meslek var: Birisi Yenilebilir enerji uzmanlığı diğeri Biyomedikal mühendisliği. Geleceğin mesleklerinden biri olarak ifade edilen Yenilebilir enerji uzmanlığını İstanbul Teknik Üniversitesi Enerji Enstitüsü Yenibilir Enerji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Burak Barutçu ile Biyomedikal Mühendisliğini Bahçeşehir Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Serap Aydın ile konuştuk.
Yenilebilir Enerji Uzmanlığı/ Yrd. Doç. Burak Barutçu
Günümüzde teknolojinin hızla gelişmesiyle enerjiye olan talepte arttı. Enerji ihtiyacının süratla artması insanoğlunu alternatif enerji kaynaklarını aramaya yöneltti. Özellikle son 15 yılda tüketilen enerji kaynaklarına alternatif olarak doğan Yenilebilir enerji alanıyla birlikte yepyeni bir meslek doğdu: Yenilebilir enerji uzmanlığı.
Yenilebilir enerji uzmanlığı geleceğin mesleklerinden biri olduğunu ifade eden Yrd. Doç. Dr. Burak Barutçu şunları söylüyor:
"Sırf yenilebilir enerji değil, genel olarak enerji uzmanlığı bu yüzyılın trendi. Bunun içinde yenilebilir enerjinin ise ayrı bir önem taşıyor. Yenilebilir enerjinin ayrı bir önem kazanması çevre bilincinin artmasıyla doğru orantılıdır. Bugün dünyada ekonomik ve sinai gelişmesini tamamlamış bir ülke de bile 10 yıl içinde enerji tüketimi 2 kat arttı. Ekonomik gelişmesine devam eden ülkelerde ise bu süre daha kısa. Bu sebeplerden dolayı enerji alanı ve enerji mühendislikleri daha da önem kazandı. Yenilebilir enerji alanının doğmasının nedenleri şöyle sıralayabiliriz: Konvansiyonel dediğimiz enerji türleri kömür, doğalgaz vb. enerji kaynaklarının tüketilmesi büyük çevre sorunlarına yol açtı. Bu süreçte çevre kirlemesinin hızlı artışı çevre bilincini de arttırdı. Yeni çevre bilincinin artmasıyla yeni bir meslek sahası olarak Yenilebilir enerji mühendisliği ve uzmanlığı doğdu."
Enerji uzmanlarının mühendislik eğitimi almaları şart!
Yenilebilir enerji uzmanlığını ve eğitim sürecini Barutçu şu sözlerle anlatıyor:
"Temelde tükenen ya da tükenmeyen kaynaklar vardır. Eğer kullandığımız enerji kaynağı tükenmiyorsa; bu yenilebilir enerjidir. Örneğin; güneş ve rüzgar enerji gibi. Yenilenebilir enerji uzmanlığı tükenen kaynaklara alternatif kaynakları oluşturmak için çalışmalara yapan kişilerin uzmanlaştığı bir alan. Aslında enerji uzmanlığı farklı disiplinlerden bir takım bilgileri bir araya toplamaktır. Enerji uzmanı olan bir kişi enerjinin bütün enerji türleri hakkında bilgi donanıma sahip olması şart. Özellikle mühendislik disiplinlerini almış öğrencilerin yenilebilir enerji uzmanı olmaları daha kolay oluyor. Yenilebilir enerji uzmanlığı üniversitelerde lisans programları şu an çok az. Fakat bu alanın öneminin anlaşılmasıyla bu alanda lisans programlarında daha çok açılacağını düşüyorum. Eskiden enerji bölümü Mühendislik Fakültelerin altında yer alan Makine, Elektrik ya da İnşaat Mühendisliği bölümlerinde sadece tek lisans dersi olarak okutulurdu. Değişen dengelerle enerji ve yenilebilir enerji uzmanlığı birçok üniversitede artık enstitü ve yüksek lisans bölümü olarak yer almaya başladı."
Türkiye'de enerji yeni fark edilen bir alan
Yenilebilir enerji uzmanlarının çalışma sahalarını anlatan Barutçu özellikle rüzgar enerjisi konusunda ciddi bir istihdam alanı oluştuğunu şu sözlerle vurguluyor:
"Türkiye'nin birçok noktasında rüzgar santralleri kurulmasıyla özellikle rüzgar enerji alanında anlamlı bir istihdam oluştu. Rüzgar enerjisinin büyüyen sahasına rağmen malesef Türkiye'de güneş santralleri için aynı şeyi söyleyemeceğim. Fakat giderek onlarda fazlalaşıyor ve istihdam alanı oluşturuyor. Eskiden var olan hidroelektrik santralleri de enerji alanında çalışmak isteyen öğrenciler için büyük bir fırsat. Avrupa’da ise yenilebilir enerji uzmanlarının çalıştığı alanlar Türkiye’den çok daha fazla. Fakat gün geçtikçe Türkiye'de de enerji alanında ciddi istihdam imkanları oluşmaya başladı."
Mühendislik tercih edecek adaylar enerjiye yönelsinler
Tercih döneminde mühendislik alanında tercih yapacak öğrencilere tavsiyelerde bulunan Barutçu şunları söylüyor:
"Özellikle mühendislik alanını tercih edecek öğrencilere en büyük tavsiyem; enerjiye yönelmeleri. Çünkü; enerjinin önemi gün geçtikçe daha da artacak. Eskiden enerji ne kadar önemli ise gelecekte de o kadar önemli olacak. İnsanların enerji talebi sadece insan sayısıyla değil teknolojinin ilerlemesiyle de hızla artıyor. Sırf sanayinin gelişmesiyle değil, teknoloji araçlarının da gelişmesiyle birlikte enerji ihtiyacı önem kazanacak. Örneğin; Türkiye’nin nüfusunda büyük değişikler olmasada; enerji tüketimi büyüyor. Bu nedenle hem enerjinin önemi hem de bu alanlarda yetkin bilgilere sahip enerji uzmanları geleceğin en önemli ihtiyaçlarından biri olacak."
Biyomedikal Mühendisliği/Doç. Dr. Serap Aydın
Biyomedikal Mühendisliği; biyolojik sistemlerin, özel olarak da, üst düzeyde organize olmuş, karmaşık bir sistem olan insan vücudunun bileşenlerinin yapılarını, çalışma biçimlerini ve etkileşimlerini anlamak ve işlevsel bozukluklarını belirleyip gidermek için gerekli araç, cihaz ve sistemlerin geliştirilmesi olarak tanımlanıyor.
Doç. Dr. Serap Aydın Biyomedikal mühendisliği, temel tıp bilimlerinin hemen hemen tamamını mühendislik prensipleriyle birleştiren bir multidisipliner bir dal olduğunu ifade ediyor.
Biyomedikal mühendisliğinin diğer adı tıp mühendisliği
Bahçeşehir Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği Bölüm Başkanı Doç. Dr. Serap Aydın Biyomedikal mühendisliğini şu sözlerle tanımlanıyor:
"Biyomedikal mühendisliği, temel tıp bilimlerinin hemen hemen tamamını mühendislik prensipleriyle birleştiren bir multidisipliner bir daldır. Fakat Türkiye'de bu mesleği dillendirdiğimizde algılanan şey; malzeme satışı şeyler geliyor. Aslında Biyomedikal mühendisliğinin diğer adına da tıp mühendisliği diyebiliriz. Türkiye'de 23 üniversitede Biyomedikal Mühendisliği bölümü var. Bu bölümlerde ders veren akademisyenlerin kökenleri genelikle Elektirik mühendisliğine dayanır. Lisans programlarında önce bu alanda yüksek lisans ve doktora programları başlamıştı. Şu an Türkiye'de bu alanda iki enstitü var; biri Boğaziçi Üniversitesinde biri de Fatih Üniversiteside bulunuyor.
Biyomedikal mühendisliği adından bir mesleğin doğmasının nedenini sağlık sektöründen kaynaklanan ihtiyaçtan olduğunu hatırlatan Aydın şunları söylüyor:
Bu meslek Türkiye’de anlaşılmamıştır. Geçmişine baktığımızda da çok eski değil. Biyomedikal Mühendisliği; hastanelerdeki tıbbi cihazların yönetilmesiyle alakalı bir ihtiyaçtan doğmuştur. Biyomedikal Mühendisliğin uğraş alanı, genelde biyolojik sistemlerin, özel olarak da, üst düzeyde organize olmuş, karmaşık bir sistem olan insan vücudunun bileşenlerinin yapılarını, çalışma biçimlerini ve etkileşimlerini anlamak ve işlevsel bozukluklarını belirleyip gidermek için gerekli araç, cihaz ve sistemlerin geliştirilmesidir.
Hastanelerde Biyomedikal mühendislerin çalışması zorunlu
Biyomedikal mühendislerin çalışma alanlarını Aydın şu sözlerle ifade ediyor:
"Özellikle cihazların kalitesi, kontrolü, teknik personeli yönetilmesi, cihazın yöneltilmesi gibi 100 yataklı hastanelerde bir Biyomedikal mühendisliği personeli çalıştırmak mecburi hala geldi. Geçen İstanbul’da başlatılan pilot bölge uygulamasında kamu hastaneleri birliği uygulaması başlatıldı. Bu uygulama ile birbirine yakın olan 10-13 hastane bir birliği bağlandı. Bu birlikler Sağlık Bakanlığına bağlı. Bu kurumların hepsinde Biyomedikal mühendislerin çalıştırılması şart. Bu kurumlarda bir ekiple çalışan Biyomedikal mühendisleri özellikle idari alanda sorumluluk alan kişilerdir."
