Tohumdan mazota tarlada maliyetler iki yılda yüzde 204 artarken üretici krediyle ayakta kalmaya çalışıyor. Çiftçilerin bankalara olan borcu bir yılda 194 milyar liradan 415 milyara çıktı. Artan üretim maliyetleri ve azalan tarım destek ödemeleri çiftçiyi bankalardan kredi kullanımına mecbur etti.
BDDK verilerine göre son bir yılda toplam TL kredileri 3 trilyon 417 milyar liradan yüzde 85,9 artışla 6 trilyon 352 milyar liraya ulaştı. Oysa tarımda kullanılan nakdi krediler aynı dönem içerisinde 194,7 milyar liradan 415,5 milyar liraya yükseldi. Çiftçilerin kredi kullanım tutarı son bir yılda yüzde 113,4 artışla genel kredi kullanım oranının oldukça üzerine çıkmış oldu.Geçen yıl Nisan ayında tarım kredilerinin TL kredilerine oranı yüzde 5,70’de seyrederken bu yıl oran yüzde 6,54’e çıktı. Kısaca son bir yılda genel ortalamanın çok daha üzerinde bir oranda çiftçi kredi kullanmak zorunda kaldı. Çiftçi üretim maliyetleri son bir yılda yüzde 40,2 artış göstermiş olsa da son iki yıllık artış yüzde 204,7 seviyesinde gerçekleşti.
Çiftçi maliyetleri b oranda artış gösterirken TÜİK gıda enflasyonunun son iki yılda sadece yüzde 144,2 arttığını ilan ediyor. Bu verilere göre tarlada çok daha hızlı artan maliyetler tüketicilere yansıtılmamış ve arada kalan kısım banka kredileri ile kapatılmış oluyor.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “2022 yılının Nisan ayında tarım sektörünün bankalara olan borcu 194 milyar 701 milyon iken 2023 yılının Nisan ayında bu rakam 415 milyar 513 milyon TL’ye çıktı. Tarımsal desteklemelerde ise 2023 yılı için bütçeden 54 milyar ayrıldığı açıklandı. Bu rakam da yıl sonunda açıklanacak olan milli gelirin yüzde 1’inden çok çok aşağıda kalacağı görülmektedir. Çiftçi yeterli destek alamazken diğer taraftan çiftçinin bankalara olan borcunda yüzde 113 artış gerçekleşti” açıklamasını yaptı.
Gürer, “2022 yılının Nisan ayında tarım sektörünün bankalara olan borcu 194 milyar 701 milyon iken 2023 yılının Nisan ayında bu rakam 415 milyar 513 milyon TL’ye çıktı. Tarımsal desteklemelerde ise 2023 yılı için bütçeden 54 milyar ayrıldığı açıklandı. Bu rakam da yıl sonunda açıklanacak olan milli gelirin yüzde 1’inden çok çok aşağıda kalacağı görülmektedir. Çiftçi yeterli destek alamazken diğer taraftan çiftçinin bankalara olan borcunda yüzde 113 artış gerçekleşti. Tarımsal desteklemeler yetersiz kaldıkça çiftçilerin bankalara olan borçları da artıyor” açıklamasını yaptı.
EN AZ YÜZDE 1,0 DESTEK ŞART
Çiftçilerin üretimden uzaklaşmaması adına milli gelirin yüzde 1’i oranında çiftçiye destek verilmesi gerektiğinin Tarım Kanunda açık bir şekilde belirtildiğini ifade eden Gürer, “Tarım Kanununda belirtilen yüzde 1 destek çiftçiye verilmeli, çiftçilerin kamu bankalarına ve Tarım Kredi Kooperatifine olan borçlarının faizleri silinmelidir” dedi. Tarım Kanunu’nun 21. maddesindeki; “Tarımsal destekleme programlarının finansmanı, bütçe kaynaklarından ve dış kaynaklardan sağlanır. Bütçeden ayrılacak kaynak, gayrisafi millî hasılanın yüzde birinden az olamaz” hükmünü anımsatan Gürer, “2022 yılı gayrisafi milli hasılamız 15 trilyon 6 milyon TL olarak gerçekleşti. Yüzde 1’i ise 150 milyar 65 milyon TL yapmaktadır. Peki, çiftçimize ne kadar destek verildi? 29 milyar TL. Yani çiftçimizin 2022 yılında 131 milyar TL alacağı yok sayıldı. 2023’te de çiftçiye hak ettiği destek verilmedi” değerlendirmesini yaptı.
GİRDİLER ZAMLANIYOR
Gürer, “Tarımsal üretimin devamlılığı ve ilerlemesi açısından çiftçi refahı son derece önemlidir. Ancak görüyoruz ki tüm üretim girdileri zamlanırken üreticiye yeterli destek verilmiyor. Alanda hangi çiftçimize gitsek borçlu olduğundan, faizlerini ödeyemediğinden ve desteklerin yetersiz olduğundan dert yanıyor. Çiftçilere yeterli destek verilmediğinin somut örneği her geçen gün çiftçi borçlarının artmasıdır. Çiftçilerin içinde bulunduğu maddi imkânsızlıkların aşılması için çiftçilerin bankalara ve tarım kredi kooperatiflerine olan kredi borç faizlerinin silinmesi gereklidir. 27. dönemde, 2022 yılının şubat ayında Kanun Teklifi verdim. AK Parti, bu bağlamda duyarsız kalarak teklifimizin Meclis Genel Kurulu’na taşınmasına destek olmadı. Bir an önce çiftçilerimizi rahatlatacak düzenlemeler yapılmalıdır” dedi.
