İstanbul en büyüğü 6.2 olan 51 depremle sarsıldı. Çevre illerde de hissedilen sarsıntılar korku ve paniğe yol açarken 1999'dan bu yana beklenen İstanbul depremine hazır olunmadığı bir kez daha görüldü. GSM hatları çöktü, trafik kilitlendi. Ranta açılan toplanma merkezleri nedeniyle 'güvenli alan' bulamayan vatandaş riskli olsa da çaresizce evine geri dönmek zorunda kaldı.
Büyük afeti hazırlıksız şekilde bekleyen İstanbul, dün saat 12.49’da merkez üssü Silivri ilçesi olan 6,2 büyüklüğünde depremle sarsıldı. 13 saniye sürdüğü açıklanan depremi hissedenler “Dakikalarca sallandık” dedi. 3 saat içerisinde en büyüğü 5.9 büyüklüğünde 51 artçı daha meydana geldi. Megakentle birlikte tüm Marmara beşik gibi sallandı.
BOĞAZ BEŞİK GİBİ SALLANDI
İstanbul'da saat 12.49'da merkez üssü Marmara Denizi olan 6.2 büyüklüğündeki deprem, paniğe yol açtı. Art arda yaşanan 51 sarsıntının en küçüğü Büyükçekmece açıklarında 3.4, en büyüğü Silivri açıklarında 6.2 olarak kaydedildi. Sarsıntı İstanbul'un yanı sıra İzmir, Balıkesir, Çanakkale'de de vatandaşı sokağa döktü. Boğazın beşik gibi sallandığı depremin ilk anlarında iletişimde aksaklık yaşanırken 23 Nisan kutlamalarının olduğu okullarda ve riskli hastanelerde tahliyeler gerçekleşti. Trafik durma noktasına geldi. AFAD şehir genelinde herhangi bir yıkımın ve can kaybının olmadığını bildirdi.
BİR ARPA BOYU YOL ALINMADI
Yaşananlar 1999'daki deprem faciası sonrası farkındalık oluşan deprem meselesinde bir arpa boyu yol alınmadığını da ortaya koydu. Afet toplanma alanlarının dörtte üçünün yapılaşmaya açılması, deprem fonunun amacı dışında kullanılması, deprem şuralarında alınan kararların masada kalması, deprem konteynerlerinin kaldırılması, evinin depreme dayanaksız olduğunu bilmesine rağmen ekonomik gücü olmadığı için riskli binalarda oturmaya devam eden vatandaşın çaresizliği gibi konularda yerel yönetim ve merkezi hükümetin tedbir almaması beklenen faciada İstanbul'un nasıl bir kara tabloyla karşı karşıya olduğunu gösterdi.
BEKLENEN DEPREM Mİ
- Prof. Dr. Haluk Selim: Bu, 1999’dan beri işaret edilen fay kolu. Beklenen büyük İstanbul depreminin habercisi olabilir.
- Prof. Dr. Ahmet Ercan: Bir hafta içinde 1-2 defa daha sarsılacağız. Bu tür öncü sarsıntılar beklenen 7-7.2 büyük depremi geciktirmeyecek.
- Prof. Dr. Okan Tüysüz: Bu büyüklükteki bir depremin daha büyüğünü tetikleme olasılığı zayıf. 4’lük bir öncüyle başladı, 6 ile devam etti. Arkasından 5 ve daha küçük depremler olası.
- Prof. Dr. Naci Görür: Bunlar Marmara’da beklediğimiz büyük deprem değil. Bunlar bu fayın biriktirdiği stresi artırıyor. Yani kırılmaya zorluyor.
- Prof. Dr. Hasan Sözbilir: Deprem Kuzey Anadolu Fayı üzerinde meydana geldi. Fayın tümü değil bir kısmı kırıldı. Ucuz kurtulduk, geçmiş olsun.
- Prof. Dr. Şener Üşümezsoy: Kumburgaz fayındaki 6.2 şiddetindeki depremle risk ortadan kalktı. Depremle faylardaki kırılma tamamlandı. Marmara’da depremler bitti.
13 SANİYELİK DEPREM SOKAKLARA DÖKTÜ
Silivri açıklarına 24 km mesafede ve 7 kilometre derinliğinde gerçekleşen deprem 13 saniye sürdü. En büyüğü 5.9 olan 51 artçının kaydedildiği sarsıntılarda vatandaşlar panikle dışarı çıktı. İstanbul Valiliği yüksekten atlamalar nedeniyle yaralanan 151 vatandaşın tedavi altında olduğunu açıkladı.
İSTANBUL YİNE UCUZ KURTULDU
srın felaketi olarak tanımlanan 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi’nin üzerinden 26 yıl, 50 binden fazla kişinin can verdiği 6 Şubat’tan bu yana da 2 seneyi aşkın süre geçti. Uzmanlar sürekli “Türkiye bir deprem ülkesi. İstanbul başta olmak üzere yapı stoku, birçok yerde 7 üzeri depreme dayanamaz. Kentsel dönüşüm ve afet hazırlıkları yetersiz” şeklinde uyarılar yapıyor ancak gelinen noktada bir arpa boyu yol alınabilmiş değil. Nitekim toplanma alanlarına AVM’lerin yapıldığı, konteynerlerin başka amaçlarla kullanıldığı, kaynakların dönüşüm yerine yeni inşaat alanlarına gittiği İstanbul, dün öğle vakti bir kez daha acı gerçekle yüzleşti. Önce saat 12.19’da 3,9 büyüklüğünde ardından 12.49’da 6,2 büyüklüğünde merkez üssü Silivri ilçesi olan deprem meydana geldi. Yaklaşık 7 kilometre derinlikteki 6,2’lik sarsıntı, büyük panik yarattı.
ALTYAPI ETKİLENMEDİ
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, saat 15.12’ye kadar en büyüğü 5.9 olan 51 artçı depremin kaydedildiğini; ana depremin 13 saniye sürdüğünü duyurdu. Saat 15:12’de, 4.9 büyüklüğünde bir deprem daha şehri yokladı. Depremlerin derinliği yaklaşık 6 ila 15 kilometre aralığında gerçekleşti. Halk, bulabildiği boş alanlara ve parklara akın etti. İstanbul Valiliği, herhangi bir can kaybının bulunmadığını, altyapı da dahil genel hayatı etkileyecek bir olumsuzluk yaşanmadığını bildirdi. Açıklamada “Yüksekten atlamalar nedeniyle yaralanan 151 vatandaşımızın tedavileri, hastanelerde devam etmekte olup hayati tehlikeleri yoktur. Fatih ilçemizde metruk bir bina yıkılmıştır. Olayda ölen ya da yaralanan bulunmamaktadır” denildi. Her afette eleştirilen telefon alt yapısı yine çöktü ancak bu defa kesinti daha kısa sürdü. İnternet hızında herhangi bir yavaşlık görülmedi.
KRİZ MERKEZİ KURULDU
Vali Davut Gül’ün başkanlığında AFAD merkezinde kriz masası kuruldu. İBB’nin bütün teknik ekiplerinin izinleri kaldırıldı. İSKİ, İGDAŞ, İETT ve Metro İstanbul, görev ve yetki alanlarında herhangi olumsuz bir durum olmadığını rapor etti. Metroda ‘Afet Prosedürü’ uygulandı. Depremin ilk anlarında yolcular tahliye edilerek trenler önlem olarak boş halde çalıştırıldı. İBB Başkanvekili Nuri Aslan “İBB’ye ait kamu binalarında acil kontroller yapıldı. Öğrenci yurtları ve kreşlerinde de olumsuzluk tespit edilmedi. Vatandaşların toplandığı kalabalık alanlara seyyar tuvaletler yönlendirildi. Kumanya desteği için de mobil büfeler aynı alanlara yönlendirildi” diye konuştu.
FAYIN SADECE BİR KISMI KIRILDI DAHA BÜYÜĞÜ VE YIKICISI YAKINDA
Son depremi değerlendiren uzmanlar acı gerçeği tekrar hatırlattı: Depremin meydana geldiği Kumburgaz segmenti, 7’den büyük deprem üretebilir. Bölgede en son 1766 yılında deprem yaşanmıştı. Şu an fayın sadece bir yeri kırıldı. Beklenen İstanbul depreminin süresi yaklaştı.
Afet Yönetimi Uzmanı Doç. Dr. Bülent Özmen: Uzun zamandır bütün yer bilimciler tarafından “sismik boşluk” diye ifade edilen Kumburgaz segmentinde meydana geldi. Bölgede en son 1766 yılında deprem yaşanmıştı. 3,9 büyüklüğünde bir artçı şokla başladı. Kumburgaz segmenti, 7’den büyük deprem üretme potansiyeli olan bir fay. Bu büyüklükteki bir depremin başta İstanbul, Silivri ve Marmara Denizi’ne kıyısı olan yerleşim yerlerinde hasar bırakma ihtimali yüksek.
Prof. Dr. Hasan Sözbilir: Depremin Kuzey Anadolu Fayı üzerinde olduğunu görüyoruz. Beklenen İstanbul depreminin kırığının batı kısmında gerçekleşti. Silivri’ye yaklaşık 25-24 kilometre uzaklığı var. Deprem bu şekliyle eğer tamamlandıysa ‘ucuz kurtulduk’ diyebiliriz aslında. Çanakkale, Balıkesir, İzmir depremi hissetmiş. Bu da normal. Şu an fayın tümü kırılmadı. Sadece bir yeri kırıldı. Tümünün kırılması daha çok 7,4-7,5 gibi kabul ediliyor. Dolayısıyla bu şekilde parçalı kırılması aslında iyi bir şey. Tek bir parça olarak kırılsa büyük bir deprem üretecek. Böyle altılı, beşli parçalar kırıla kırıla biriken enerji sönümlenirse çok daha iyi olur.
Prof. Dr. Şener Üşümezsoy: Baştan beri söylüyorum. Bu 6.5 civarı deprem, 7.5 şiddetinde bir etki yapar. Büyükçekmece, Haramidere gibi bölgelerde zemin sorunlu. Bence başka bir deprem riski yok. Bu oldu ve bitti diyebiliriz.
Jeofizik Mühendisi Bülent Oruç: Beklenen İstanbul depreminin süresi yaklaştı. Başka yakın kollar üzerinde daha büyük ve yıkıcı bir depremin yakın zamanda meydana gelebileceğini öngörüyorum.
İMAMOĞLU: İHANET PROJELERİNDEN VAZGEÇİP DEPREME ODAKLANALIM
Depremin merkez üssü Silivri’de tutuklu bulunan CHP’nin Cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu, sosyal medya hesabından İstanbul’da meydana gelen depreme ilişkin paylaşımda bulundu. “En büyük üzüntüm, hayatını İstanbul’u afet odaklı planlamaya adayan, bunun mücadelesini veren yöneticiler ve şehir plancılar olarak bu zor günde sizlerle olamamaktır” diyen İmamoğlu “İlk tespitlerde herhangi olumsuz vaka olmaması sevindirdi. Tüm İBB ekiplerimiz teyakkuz halinde, tüm devlet kurumlarıyla koordineli şekilde görev başındalar. Deprem meselesi seçim kazanmaktan, koltuk hırsından çok daha büyük bir meseledir. Bu nedenle acilen dayanışmaya ve ortak akla ihtiyacımız vardır. Ulusal ve uluslararası seferberlik duygusuyla, İstanbul Deprem Konseyi önerimiz mutlaka harekete geçirilmelidir. Kanal İstanbul ve benzeri ihanet projelerinden İstanbul’u uzak tutarak devletimiz ve milletimiz için beka problemi olan İstanbul depremine ve sonuçlarına hızlıca hazırlanmalıyız. Milletimize geçmiş olsun” ifadelerini kullandı.
DEPREM ANINDA BUNLARI YAPMAYIN
Cumhurbaşkanlığı, sosyal medya hesaplarında ’deprem anında yapılmayacakları’ paylaştı: “Sabitlenmemiş dolap, raf, pencere vb. eşyalardan uzak durun. Varsa sağlam sandalyelerle desteklenmiş masa altına veya dolgun koltuk, kanepe, içi dolu sandık gibi koruma sağlayabilecek eşya yanına çömelerek hayat üçgeni oluşturun. Başınızı iki el arasına alarak veya bir koruyucu yastık, kitap gibi malzeme ile koruyun. Sarsıntı geçene kadar bu pozisyonda bekleyin. Telefonlarınızı, acil durum ve yangınları bildirmek dışında kullanmayın. Merdivenlere ya da çıkışlara doğru koşmayın. Balkonlardan ya da pencerelerden aşağıya atlamayın. Kesinlikle asansör kullanmayın. Kibrit, çakmak yakmayın, elektrik düğmelerine dokunmayın. Sarsıntı geçtikten sonra elektrik, gaz ve su vanalarını kapatın.”
1 HAFTA BOYUNCA DİKKAT ETMEK GEREK
Prof. Dr. Mehmet Fatih Altan “Kuzey Anadolu Fay Hattı,1999 Gölcük depremiyle kırılarak İstanbul’a kadar dayandı. Bundan sonraki bir hafta, daha dikkatli olmamız gerekir. Bir büyük deprem daha oluşma ihtimalini göz önünde bulundurmamız gerekiyor. Eğer bu bağımsız depremse, artçıları da küçük olmaz. Şu an 6,2’lik depremi gören eski binaların mutlaka taşıyıcı sistemleri hasar görmüştür ama bunu vatandaşlarımız göremeyebilir. 2000 yılı öncesi yapıları tek tek kontrol ettirmemiz lazım. Avcılar, Zeytinburnu gibi Marmara kıyısına bilhassa daha yakın semtlerin ekstra kontrol edilmesi faydalı olabilir” uyarısında bulundu.
PAZARTESİYE KADAR OKUL YOK
Silivri merkezli 6,2 büyüklüğündeki deprem nedeniyle İstanbul’da halk büyük korku yaşadı. Yakınlarına ilk aşamada ulaşamayanlar gözyaşlarına boğuldu. Öte yandan ilk ve orta dereceli okullarda eğitime 2 gün ara verildi. İstanbul Valiliği, kamu kurumlarında çalışan engelli, hamile, malul gazi ve 10 yaşından küçük çocuğu olan annelerin de iki gün süreyle idari izinli sayılacağını bildirdi. Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı Erol Özvar ise “İstanbul’daki tüm yükseköğretim kurumlarımız perşembe ve cuma günü tatil edilmiştir” açıklamasında bulundu.
