Geleneksel sanatların nadide örneklerinden olan kilim dokumacılığı, günümüz teknolojisine rağmen el emeğinin kıymetini kaybetmiyor. Sivas'ın zengin kültürel dokusunu yansıtan ve her motifi ayrı bir hikâye barındıran Sivas kilimleri, Olgunlaşma Enstitüsü'nde usta ellerde yeniden şekilleniyor. Estetik görünümü ve tamamen doğal malzemelerle üretilmesi sayesinde sadece bir eşya değil, aynı zamanda bir miras niteliği taşıyan bu kilimler, makine üretiminden çok daha uzun sürmesine rağmen alıcı bulmaya devam ediyor.
ENSTİTÜ'DE YENİDEN HAYAT BULUYOR
Sivas Olgunlaşma Enstitüsü’nün dokuma atölyesi, geleneksel el dokuma sanatının nadide bir örneği olan Sivas kilimlerini yeniden canlandırıyor. Atölyede çalışan kadınların sabırla ve büyük bir emekle hazırladığı kilimler, yüzyıllardır süregelen kültürel zenginliği günümüze taşıyor. Makineleşmenin yaygınlaştığı çağımızda, el dokumacılığının bu denli yaşatılması, sanatın kıymetini bilenler için büyük anlam ifade etti.
Enstitüde usta öğretici olan Tülay Dönmez, amaçlarının atalarından kalan bu değerli dokumaları replika şeklinde, yani ana desenlerini, renklerini ve ebatlarını bozmadan günümüze aktarmak olduğunu belirtti.
SİVAS KİLİMİNİN FARKI NEDİR?
Sivas kiliminin en belirgin ve onu diğer halı türlerinden ayıran özelliği, kullanılan malzemenin tamamen yünden oluşması. Usta öğretici Tülay Dönmez, Sivas kiliminin Sivas halısından ayrılan temel noktasının çözgüsünün de yün olması olduğunu açıkladı. Halılarda çözgü pamuktan yapılırken, kilimde çözgünün yün olması, ürünün kalitesini ve dayanıklılığını artırıyor.
Ayrıca, kilimlerin renklerinde geleneksel kök boya kullanılması, hem renklerin canlılığını koruyor hem de doğal bir estetik sağlıyor. Dönmez, kilimlerin atkı yüzlü dokumalar olduğunu ve çözgülerin arasından renkli iplerin geçirilerek yapıldığını ifade etti.
BİR KİLİMİN BİTMESİ BİR YILI BULUYOR
Makine tezgâhlarında üretilen halıların kısa sürede tamamlanıp satışa sunulmasına karşın, el emeğiyle yapılan bir Sivas kiliminin ortaya çıkması neredeyse bir yılı bulabiliyor. Usta öğretici Dönmez, "Bunun kıymetini bilenler ise el işçiliğini bekleyerek, 1 sene boyunca bekleyerek kilimi alıyor" sözleriyle bu sanatın ne kadar büyük bir sabır gerektirdiğini gözler önüne serdi.
Üretim süresi kilimin ebadına göre değişmekle birlikte, en küçük seccade ebadındaki bir dokumanın bile tamamlanması bir ayı buluyor. Dönmez, "Kilimlerimiz ilmek ilmek işleniyor. Bu sanatlar unutulmaya başlandı. Biz atalarımızdan kalan eski gelenekleri yaşatıyor ve günümüze taşıyoruz" diyerek kültürel mirası koruma misyonlarını vurguladı.
TASARIM ÜRÜNLERİNDE DE KULLANILIYOR
Sivas Olgunlaşma Enstitüsü'nde sadece geleneksel yaygı kilimler üretilmiyor. Dönmez, kilimi sadece zemin kaplaması olarak değil; takılardan çantalara, yastıklara ve kıyafetlere kadar birçok farklı alanda kullandıklarını belirtti. Yöresel desenleri modern tasarımlarla harmanlayan atölye, alıcıların renk, şekil, ebat ve tasarım gibi özel taleplerine göre de sipariş üzerine üretim yapabiliyor.
