Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT), resmi internet sitesindeki Özel Koleksiyon sekmesi altında yer alan Belgeler kısmına yeni istihbarat raporları ekledi. Yayımlanan bu yeni belgeler arasında, Milli Mücadele yıllarındaki faaliyetleriyle adına romanlar yazılıp, filmler çekilmiş olan Ahmet Esat Tomruk, namı diğer İngiliz Kemal hakkında olumsuz görüş içeren bir istihbarat raporu dikkat çekiyor.
İNGİLİZ KEMAL HAKKINDA OLUMSUZ İSTİHBARAT RAPORU
MİT tarafından yayımlanan, 26 Aralık 1940 tarihli bu istihbarat raporu, Milli Emniyet Hizmeti Riyaseti'nin (MAH) görüşünü içeriyor ve Genelkurmay Başkanlığı'na yazılmış. Raporda, "İngiliz Kemal", "Boksör Kemal", "Kemal Esat", "Gözlüklü Kemal" gibi muhtelif isimler taşıyan Ahmet Esat Tomruk hakkında olumsuz değerlendirmeler yer alıyor.
Raporda yer alan ifadeler şunlardır:
Takip ve Bilgi Düzeyi: "İngiliz Kemal uzun zamandan beri hizmetin alaka ile takip ettiği bir adamdır. ... zaman zaman ortaya çıkmakta ve yüksek makamlara arzı hizmet ederek bazı kıymetsiz malumatlar vermektedir."
Bilgilerin Niteliği: Verdiği haberlerin yurt dışı gezilerinde görüp duyduklarından ve "ekseriya ağız havadislerinden ibaret olup her vatandaşın yapmak mecburiyetinde olduğu vazife çerçevesinin hududu içinde kalmaktadır."
Dürüstlük ve Alaka Kesilmesi: "Bir zamanlar bu durumundan hizmetçe de istifade düşünülmüş ve bazı işlerde tecrübe edilmişse de samimi ve dürüst bir karakter taşımadığı sonucuna varıldığı için alaka kesilmiştir."
Güncel Temaslar: Hakkında derlenen son malumata göre, "halihazırda Bulgarlarla fazlaca temas etmekte ve bir İngiliz kadını ile de metres hayatı yaşamaktadır."
İstihbarat Servisleriyle İletişim: Metresi Dorti Brayit ile beraber, son zamanlarda İstanbul'da çalışan İngiliz İstihbarat Servisi'ne de müracaatla hizmet teklif etmişlerse de bunların başka servisler tarafından provoke edilmiş olmalarından endişe edildiği için İngilizlerce yüz verilmemiştir. Bunun üzerine Alman istihbaratı ile temasa geçmek üzere çalıştıkları duyulmuştur.
Güvenilirlik Değerlendirmesi: "Sarhoş ve kumarbaz olduğu da öğrenilen bu adamdan istifade melhuz olmadığı gibi verdiği veya vereceği haberler de itimada layık olmaktan uzaktır. Şimdi Bulgaristan'da bulunan Kemal'in durumunun takip edilmekte olduğunu saygılarımla arz ederim."
Raporda, Ahmet Esat Tomruk'un fotoğrafı da yer aldı.
ALMAN BÜYÜKELÇİ VON PAPEN VE KÖY MUHTARI YAZIŞMASI
Belgeler kısmına eklenen bir diğer önemli rapor ise, Alman devlet adamı ve diplomat Franz Von Papen'in Türkiye'de büyükelçilik yaptığı 1942'de, kendisine mektup gönderen İzmir Karşıyaka Şemikler köyü muhtarı Şakir'e cevaben yazdığı mektup ve bu konuya ilişkin İzmir Merkez Amirliği'nin yazısı oldu.
VON PAPEN'İN MEKTUBU
Von Papen, Şemikler köyü muhtarı Şakir'e yazdığı 9 Mart 1942 tarihli mektupta, Türk milletinin çeşitli tabakalarından aldığı tebriknameler arasında kendisininkinin bilhassa memnuniyetini mucip olduğunu belirtiyor ve iyi temennilerinden dolayı kalbi teşekkürlerini sunuyor. Von Papen, "Milletlerimiz arasındaki büyük dostluğun takviyesi için bundan sonra da çalışabileceğimden bahtiyarım" ifadelerini kullanıyor.
İZMİR MERKEZ AMİRLİĞİ'NİN YAZISI
İzmir Merkez Amirliği'nin 21 Nisan 1942 tarihli konuya ilişkin yazısında ise şunlar kaydedildi:
Mektubun Tespiti: Alman büyük elçisi Von Papen'in muhtara yazdığı teşekkür mektubunun fotoğrafı sunulmuştur. Köyün bağlı olduğu nahiye ve kaza zarf üzerinde belirtilmediğinden, postahane mürselünileyhini bulamamış ve tetkik edilerek tekrar Von Papen'e iade edilmek üzere merkeze göndermiştir.
Muhtarın Tespiti ve Görüşme: Merkez, Şemikler köyünün Karşıyaka nahiyesine bağlı olduğunu tespit ederek, Şakir'in Almanlarla derecesi alakasını öğrenmek amacıyla özel olarak görevlendirilen bir posta müvezziini köye göndermiştir. Mektup Şakir'e teslim edilmiş ve bu vesileyle görüşme yapılması sağlanmıştır.
Muhtarın Açıklaması: Şakir, Von Papen'i şahsen tanımadığını, ancak Almanlara karşı beslediği sempati dolayısıyla, gazetede okuduğu bomba hadisesini müteakip Von Papen'e bir mektup yazarak hadiseden sağ olarak kurtulmasından duyduğu memnuniyeti dile getirdiğini söylemiştir.
