Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF) tarafından bu yıl 11. baskısı yayımlanan 2025 Diyabet Atlası, dünya genelinde diyabetin ulaştığı kritik seviyeleri gözler önüne serdi. Rapora göre, dünya genelindeki diyabetli sayısı 537 milyondan 643 milyona yükselirken, Türkiye, Avrupa kıtasında diyabet oranının en yüksek olduğu ülke olarak kaydedildi.
TÜRKİYE TABLOSU: HER 6 YETİŞKİNDEN BİRİ DİYABETLİ
20-79 yaş aralığını kapsayan verilerde, dünya genelinde en yüksek diyabet oranına sahip ülke Pakistan olurken, Avrupa listesinin zirvesinde Türkiye yer aldı. Rapora göre Türkiye’de bu yaş grubundaki nüfusun yüzde 16’sı, yani yaklaşık 9,6 milyon kişi diyabetle mücadele ediyor. Bu istatistik, Türkiye’deki her 6 yetişkinden birinin diyabet hastası olduğu anlamına geliyor.
Avrupa’da diyabet oranının en yüksek olduğu ilk 10 ülke şu şekilde sıralandı:
Türkiye
Arnavutluk
Sırbistan
Bosna-Hersek
Karadağ
Kuzey Makedonya
Romanya
Bulgaristan
Yunanistan
Hırvatistan
DİYABETİN TÜRKİYE’YE YILLIK MALİYETİ 29 MİLYAR DOLAR
Raporda, diyabetin yalnızca sağlık sistemine değil, ülke ekonomisine olan ağır yükü de rakamlarla ifade edildi. Türkiye’de diyabetli bir bireyin kişi başı yıllık sağlık harcamasının 3 bin 19 dolar olduğu belirtilirken, bu hastalığın ülkeye toplam maliyetinin yıllık 29 milyar dolar olduğu açıklandı.
ARTIŞIN ARKASINDAKİ TEMEL NEDENLER
Diyabet Atlası, hastalığın hızla yayılmasındaki ana faktörleri şu başlıklar altında topladı:
Fiziksel aktivite eksikliği ve sedanter (hareketsiz) yaşam tarzı.
Kötü beslenme alışkanlıkları, yüksek kalorili ve işlenmiş gıda tüketimi.
Obezite oranlarındaki artış.
Nüfusun yaşlanması ve hızlı kentleşme.
Genetik yatkınlık ve sosyoekonomik eşitsizlikler.
"GENÇ NÜFUSA RAĞMEN İLK SIRADA OLMAK DÜŞÜNDÜRÜCÜ"
İBB iştiraki Spor İstanbul’un Genel Müdürü Prof. Dr. Bilge Donuk, rapor sonuçlarını değerlendirerek toplum sağlığı için fiziksel aktivitenin önemine dikkat çekti. Avrupa’nın en genç nüfusuna sahip olmasına rağmen Türkiye’nin bu tabloda ilk sırada bulunmasını "düşündürücü" olarak nitelendiren Donuk, şu bilgileri paylaştı:
"Haftada 150 dakika hareket eden her 100 bin kişi, sağlık sistemi üzerinden 250 milyon dolarlık bir yükü ortadan kaldırıyor. İstanbul’un fiziksel aktivite oranı 2024 verilerine göre yüzde 37,1’e yükseldi ve bu oranın yıllık ekonomik katkısı yaklaşık 4 milyar dolar seviyesinde. Ancak bu oranı yüzde 50’nin üzerine çıkarmamız gerekiyor."
FİZİKSEL AKTİVİTEYE TEŞVİK UYGULAMALARI
Prof. Dr. Donuk, toplumun her kesimini harekete geçirmek adına İBB Spor İstanbul olarak 70 tesiste hizmet verdiklerini belirtti. Özellikle dezavantajlı ve hassas gruplar için uygulanan teşvikler kapsamında; öğrencilerin, emeklilerin ve 65 yaş üzeri vatandaşların bu tesislerden sadece 1 TL karşılığında faydalanabildiği vurgulandı.
