Milyonlarca insanı, özellikle de kadınları etkileyen idrar yolu enfeksiyonları, yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürebiliyor.
Bilimsel veriler, kadınların yaklaşık yarısının yaşamları boyunca en az bir kez bu rahatsızlığı yaşadığını, yüzde 20 ila yüzde 30'luk bir kesimde ise enfeksiyonların tekrarladığını gösteriyor.
Erkeklerde daha az rastlansa da, tüm vakaların yaklaşık yüzde 20'sini erkekler oluşturuyor.
Peki, günlük beslenme rutinimiz bu can sıkıcı enfeksiyonu tetikler mi veya iyileşme sürecini nasıl etkiler?
YEDİKLERİMİZ DOĞRUDAN ENFEKSİYONA YOL AÇAR MI?
BBC Türkçe'de yer alan habere göre, Londra'daki London Bridge Hospital'dan jinekolog Sushma Srikrishna, idrar yolu enfeksiyonlarının temel nedeninin genellikle koli basili gibi bakteriler olduğunu vurguluyor.
Bu nedenle, tüketilen gıdaların doğrudan bir enfeksiyona neden olamayacağını belirtiyor.
Ancak beslenme alışkanlıklarının, mevcut enfeksiyonun belirtilerini kötüleştirme veya enfeksiyon riskini artırma konusunda önemli bir rol oynadığını ekliyor.
100 yaşına kadar sağlıklı yaşamak için sadece 3 kurala uymanız yeterli!
MESANEYİ TAHRİŞ EDEN GIDALAR NELERDİR?
Uzmanlar, bazı yiyecek ve içeceklerin mesaneyi tahriş ederek idrar yolu enfeksiyonu semptomlarını daha da kötüleştirebileceği konusunda uyarıyor.
Kadın sağlığı diyetisyeni ve Britanya Diyet Uzmanları Birliği Sözcüsü Dr. Linia Patel, "İdrar yolu enfeksiyonuna yatkın olan kişilere kafein, alkol, gazlı içecekler, yapay tatlandırıcılar ve çok acı yiyeceklerden uzak durmalarını tavsiye ediyorum. Bu maddeler, mesanenin iç yüzeyindeki hassas astarı olumsuz etkileyebilir" diyor.
İDRAR YOLU ENFEKSİYONU BELİRTİLERİ NELERDİR?
İdrar yolu enfeksiyonlarının en yaygın belirtisi, idrar yaparken hissedilen keskin veya yanma hissidir.
Uzmanlar, hastaların normalden daha sık idrara çıkma ihtiyacı hissettiğini belirtiyor.
Diğer belirtiler arasında idrarda bulanıklık, kan görülmesi veya normalden farklı bir koku bulunması yer alabilir.
Enfeksiyonun ilerlemesi durumunda bel ağrısı, yüksek ateş ve hatta 36 derecenin altında düşük vücut ısısı gibi daha ciddi semptomlar da ortaya çıkabilir.
Belirtilerin şiddeti kişiden kişiye değişebilir ve herkeste tüm belirtiler görülmeyebilir.
İDRAR YOLU ENFEKSİYONUNA KARŞI EN GÜÇLÜ SİLAH: SU
Dr. Linia Patel, idrar yolu enfeksiyonlarını önlemenin en basit ve en etkili yollarından birinin bol su içmek olduğunu söylüyor.
"Daha fazla su tüketmek, bakterilerin idrar yolundan daha sık atılmasını sağlar ve böylece sorun yaratacak kadar çoğalmalarını engelleyebilir" diye açıklıyor.
Yapılan araştırmalar, günlük sıvı tüketimini bir litreden fazla artıran kadınlarda tekrarlayan enfeksiyon riskinin önemli ölçüde azaldığını ortaya koyuyor.
BAĞIŞIKLIĞI GÜÇLENDİREN ANTİOKSİDAN ZENGİNİ BESİNLER
Jinekolog Sushma Srikrishna, antioksidan ve anti-enflamatuar (iltihap karşıtı) özelliklere sahip yiyeceklerin genel idrar yolu sağlığını destekleyebileceğine dikkat çekiyor.
"Çilek, ahududu, böğürtlen ve özellikle yaban mersini gibi meyveler, yeşil yapraklı sebzeler ile C vitamini açısından zengin olan brokoli ve dolmalık biber gibi gıdalar bu kategoride yer alıyor" diyor.
Dr. Linia Patel ise C vitamininin idrarı daha asidik hale getirerek bakterilerin üremesini zorlaştırdığını ve bağışıklık sistemini güçlendirdiğini ekliyor.
VİTAMİN C TAKVİYESİ YERİNE DOĞAL KAYNAKLAR
C vitamini takviyeleri pratik bir çözüm gibi görünse de, uzmanlar bu vitamini doğrudan gıdalardan almanın daha etkili olduğunu belirtiyor.
Kivi, narenciye ürünleri ve sebzeler gibi C vitamini açısından zengin gıdalar, aynı zamanda vitamin tabletlerinde bulunmayan lif ve diğer antioksidanları da içerir.
Genel olarak dengeli ve sağlıklı bir beslenme düzeni, bağışıklık sistemini güçlendirerek idrar yolu enfeksiyonlarına karşı doğal bir savunma mekanizması oluşturur.
BESLENME TEDAVİNİN YERİNİ TUTAR MI?
Sushma Srikrishna, bazı gıdaların antimikrobiyal özelliklere sahip olmasına rağmen hiçbirinin uygun bir antibiyotik tedavisinin yerini tutamayacağının altını çiziyor.
"Sarımsak, zencefil ve bal gibi gıdaların antimikrobiyal etkileri araştırılmış olsa da, idrar yolu enfeksiyonları üzerindeki etkileri sınırlıdır" diyor.
Enfeksiyon sırasında C vitamini almak için asidik meyveler tüketmek de tartışmalı bir konu.
Bazıları asidik ortamın bakterileri engellediğini düşünürken, bazı uzmanlar ise asidik gıdaların zaten iltihaplı olan mesaneyi daha fazla tahriş edebileceğini öne sürüyor.
Geçmeyen karın ağrısını umursamadı: 3 hafta sonra öldü! Meğer o hastalığın işaretiymiş
KIZILCIK SUYU EFSANESİ VE GERÇEKLER
University College London'dan üroloji ve enfeksiyon uzmanı Prof. Dr. Jennifer Rohn, kızılcığın bir miktar idrar yolu enfeksiyonları karşıtı özelliğe sahip olabileceğini belirtiyor.
Yapılan yeni bir derleme araştırması, kızılcık suyunun tedaviye destek olarak kullanılabileceğini gösteriyor.
Ancak Prof. Dr. Jennifer Rohn, şekerle tatlandırılmış kızılcık içeceklerinden kaçınılması gerektiğini vurguluyor:
"Şeker, bakteriler idrardaki şekerle beslendiği için idrar yolu enfeksiyonlarını kötüleştirebilir. Doğru tercih, şekersiz kızılcık suyu veya kızılcık özütüdür."
Yine de kızılcık suyunun tek başına sihirli bir çözüm olmadığını, önleyici etkisinin sınırlı olduğunu hatırlatıyor.
PROBİYOTİKLER VE VAJİNAL MİKROBİYOM İLİŞKİSİ
Probiyotiklerin idrar yolu enfeksiyonları üzerindeki etkisi, bilim dünyasında heyecan verici ve yeni bir araştırma alanı olarak görülüyor.
Prof. Dr. Jennifer Rohn, probiyotiklerin idrar yolu enfeksiyonları sıklığını azaltabileceğine dair umut verici bulgular olduğunu söylüyor.
Dr. Linia Patel ise probiyotiklerin özellikle kadınlar için neden faydalı olabileceğini şöyle açıklıyor:
"Vajinal mikrobiyom, idrar yolunun adeta bir eşik bekçisidir. Özellikle Lactobacillus türü gibi sağlıklı bakteriler, zararlı bakterilerin idrar yoluna yerleşmesini ve çoğalmasını engelleyebilir."
Sağlıksız bağırsağın belirtilerine dikkat: Hayatınızı zehir edebilir! Ruh sağlığını bile etkiliyor
PROFESYONEL DESTEK VE MODERN TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Sushma Srikrishna, hastaların belirtileri fark ettiklerinde mutlaka bir uzmana danışmaları gerektiğini söylüyor.
İdrar yolu enfeksiyonlarına yol açabilecek anatomik, hormonal veya yaşam tarzı kaynaklı nedenlerin incelenmesi önemli.
Günümüzde idrar yolu enfeksiyonlarına yol açan bazı bakterilere karşı geliştirilmiş aşılar ve vajinal lazer gibi yeni tedavi yöntemleri de bulunuyor.
En etkili yaklaşım, doğru beslenme ve bol su tüketimini, doktor tarafından önerilen tıbbi tedaviyle birleştirmek.
