Hayatının büyük bir bölümünü eğitime adayan Hasan Ali Yücel, 1938-1946 yılları arasında Milli Eğitim Bakanlığı, 1935-1946 yılları arasında CHP'den İzmir milletvekilliği yaptı. Bakanlık döneminde üniversitelerin özerklik kazanmasını sağladı, Türkiye'nin ilk devlet konservatuvarının açılmasına önayak oldu, Köy Enstitüleri'ni kurdu, dünya klasiklerinin Türkçeye tercüme edilmesini sağladı. İşte, Hasan Ali Yücel biyografisi...
Türkiye Cumhuriyeti'nin henüz emekleme aşamasında olduğu dönemde eğitim reformu gerçekleştiren eski Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel, eğitimin yanı sıra edebiyat ve gazetecilik alanlarında da faaliyet gösterdi. Aruz ve hece ölçüsüyle şiirler ve düzyazılar yazan Hasan Ali Yücel, hayatının son döneminde Ulus ve Cumhuriyet gazetelerinde çalıştı.
HASAN ALİ YÜCEL'İN HAYAT HİKAYESİ
17 Aralık 1897 tarihinde İstanbul'da dünyaya geldi.
Baba tarafından posta nazırı Göreleli Hasan Ali Efendi'nin, anne tarafından ise Japon sularında batan Ertuğrul Fırkateyni süvarisi deniz albay Ali Bey'in torunudur. Babası Ali Rıza Bey, annesi Neyyire Hanım'dır.
Eğitimini sırasıyla Mekteb-i Osmani, Vefa İdadisi, Cağaloğlu Darülmuallimin-i Ali'ye (yüksek öğretmen okulu) okullarında sürdürdü. Lisans eğitimini İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe bölümünde tamamladı.
Hasan Ali Yücel, 19 Aralık 1922 tarihinde öğretmenliğe başladı. 12 Temmuz 1932 tarihinde Türk Dili Tetkik Cemiyeti'nin (Türk Dil Kurumu) kurulmasıyla etimoloji kolu başkanlığına getirildi.
1935 yılında Cumhuriyet Halk Partisi'nden (CHP) İzmir milletvekili olarak TBMM'ye girdi ve art arda dört dönem milletvekilliği yaptı.
Hasan Ali Yücel, 28 Aralık 1938 tarihinde 2. Celal Bayar hükümetinde Milli Eğitim Bakanı olarak atandı. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi'nin kurulması, Yüksek Mühendis Okulu'nun İstanbul Teknik Üniversitesi'ne (İTÜ) dönüştürülmesi ve Ankara Tıp Fakültesi'nin kurulması gibi üniversite reformu, Köy Enstitüleri'nin kurulması, dünya klasiklerinin Türkçeye tercüme edilmesi, ilk resmi ve telifli Türkçe ansiklopedi olan İnönü Ansiklopedisi'nin ön çalışmaları, Hasan Ali Yücel'in bakanlığı döneminde gerçekleşti. 1942 yılında kendisine düzenlenen suikastten sağ kurtuldu.
Türkiye'nin ilk devlet konservatuvarının kurulması, Türkiye'nin UNESCO'ya girişi onun çabaları sayesinde gerçekleşti. Dört yıllık çabaları sonucunda 25 Haziran 1946 tarihinde Üniversiteler Yasası çıkartıldı. Bu yasayla, yükseköğretim kurumlarının Bakanlıkla olan 'sıkı bağı' önemli ölçüde gevşetildi, mevcut kuruluşlar yapısal bir bütünlüğe kavuşturuldu. Böylece üniversiteye organik bir karakter kazandırıldı. Bu yasanın getirdiği bir başka sonuç da, 'dışarıdan gerilim' yerine 'içeriden denetim'in getirilmesi oldu. Ankara Üniversitesi de bu yasanın sonucu olarak kuruldu.
HASAN ALİ YÜCEL'İN ÖLÜMÜ
5 Ağustos 1946 tarihinde 7 yıl 5 ay sürdürdüğü Milli Eğitim Bakanlığı görevinden istifa etti. 1950-1960 yılları arasında Ulus ve Cumhuriyet'te gazetecilik ve köşe yazarlığı yaptı. Kıbrıs ve İngiltere gezilerinde edindiği izlenimlerini ve düşüncelerini 'Kıbrıs Mektupları' ve 'İngiltere Mektupları' adıyla yayımladı.
26 Şubat 1961 tarihinde misafir olarak gittiği Prof. Dr. Tevfik Sağlam'ın evinde enfarktüs nedeniyle 63 yaşında hayatını kaybetti. Hali hazırda kalp ve şeker hastalığı bulunuyordu. 2 Mart 1961 tarihinde Ankara Cebeci Asri Mezarlığı'nda toprağa verildi.
Oğlu şair Can Yücel, babası için "Hayatta ben en çok babamı sevdim" başlıklı bir şiir yazdı.
Giresun'un Görele ilçesinde adına 'Hasan Ali Yücel Kültür Merkezi' kuruldu. İstanbul Üniversitesi'nin eğitim fakültesi de 'Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi' adıyla kuruldu.
HASAN ALİ YÜCEL ESERLERİ
Şiir
* Dönen Ses
* Sizin için
* Dinle Benden
Düzyazı
1932 - Goethe, Bir Dehanın Romanı
1932 - Türk Edebiyatına Toplu Bir Bakış
1937 - Pazartesi Konuşmaları
1938 - İçten Dışa
1938 - Türkiye'de Ortaöğretim
1950 - Davalar ve Neticeleri
1955 - Hürriyete Doğru
1956-1971 - İyi Vatandaş İyi İnsan
1957 - Kıbrıs Mektupları
1957 - Edebiyat Tarihimizden
1958 - İngiltere Mektupları
1959 - Türkiye'de Maarif
1960-1962 - Hürriyet Gene Hürriyet
