İzmir’in Foça ilçesinde bulunan rüzgar enerjisi ile çalışan mühendislik harikası olarak bilinen 350 yıllık yel değirmenleri tarihe ışık tutuyor. Gerçekleşen ziyaretler ile turistik öneminin de büyük olduğu anlaşılıyor.
İzmir'e bağlı Foça ilçesindeki yel değirmenleri 350 yıllık geçmişiyle görenleri kendine hayran bırakıyor. Antik tiyatronun da bulunduğu Değirmenli Tepe üzerindeki üç yel değirmeninden birinin restorasyonunun tamamlandı.
Yel değirmenlerinin rüzgar enerjisi ile çalışan bir mühendislik harikası olduğunu belirten Arkeolog Ertan Aksoy şu sözleri kaydetti:
"Yel değirmenleri, 1900’lerin başlarına kadar ayakta kaldı. Anadolu’ya yel değirmenleri M.Ö. 11. yüzyıldan sonra girmeye başladı. Burada görmüş olduğumuz yel değirmenleri 17. yüzyıldan kalmadır. Bunu da 1678 yılında Hollandalı bir gezginin Foça’ya gelip, bu değirmenleri resmetmesinden anlıyoruz. Anadolu’da yüzyılın başına kadar ayakta kalmış yel değirmenleri Foça yel değirmenleridir.
'MUHTEŞEM BİR MÜHENDİSLİK ÖRNEĞİ'
Bir özelliğinin de yerel tüf taşından yapılmış olmasıdır. Yel değirmenlerinin çatıları dönebilir nitelikte, rüzgar nerden eserse çatısı ve pervanesi o yöne dönmektedir. Bu muhteşem bir mühendislik örneğidir. Türkiye’nin neresine gidersiniz gidin, Batı Anadolu’da olsun, İstanbul taraflarında, Karadeniz’de ve Güney Ege’de göreceğiniz yel değirmenlerinin öğütme taşları Foça yapımıdır. Çünkü bu taşlar andezit olup çok iyi bir öğütme işlemi yapar."
