Yazar İbrahim Bakırhan'ın Türkiye'nin ve dünyanın önemli gündemlerinden biri olan mülteci sorununa dikkat çektiği 'Kimsesizler Adası' romanı okurla buluştu. Bir Birleşmiş Milletler çalışanının metroda rastladığı mülteciye yardım için harekete geçme hikayesini anlatan roman, okuruna ancak bilinçli insanlar artık elini taşın altına koyma cesareti gösterdiği takdirde mültecilerin kanayan yaralarına gerçekçi bir çözüm bulunabileceğini fısıldıyor.
HASAN BASRİ BAŞKAYA | KARAR
Sokağa çıktığımızda, telefonumuzdan tabletimizden haberleri açtığımızda müthiş bir haber bombardımanının içine düşüyoruz. Öyle ki ‘yaşamak’, bütün yan ve mecazi anlamlarından sıyrılıp ‘nefes almak’, ‘ölmemek’, ‘ölmeyecek kadar yaşamak’ anlamına geliyor. Bitmeyen pandemi, kapital güçler vs vs. Bunun ötesinde sürekli gündemde olan ama bir şekilde üzeri kapatılan, unutturulan bir konu da var: Mülteci sorunu. Din, ırk, mezhep fark etmeksizin Amerika’daki Latin halklardan tutun, ucuz iş gücü için gemilerde çalışan Filipinler halkına, plastik türevi botlarla denizi geçip yeni ve güzel bir hayata adım atmak isteyen Ortadoğululara kadar...
Bir yanda da servetine servet katan azınlık ama zengin zümre... İbrahim Bakırhan’ın geçtiğimiz günlerde İnkılâp Kitabevi’nden yayınlanan romanı Kimsesizler Adası, mülteci sorununa odaklanıyor. Romanda, bir Birleşmiş Milletler (BM) çalışanı metroda rastladığı bir mülteciye yardım için deyim yerindeyse elini taşın altına koyuyor. Kitap adından anlaşılacağı gibi bu BM çalışanının ideali, mültecilere bir ülke, bir yurt sağlamak. Uzun planlamalar, araştırmalar yapılıyor, ittifaklar sağlanıyor... İşte tam bir siyaset sahnesi artık ama bu sefer amaç yurtsuz bırakılanlara yeni bir yurt sağlamak. Roman, ana karakterin, Mr. Nobody’nin, günlük denilebilecek yalınlıkla anlattığı bir kurguyla ilerliyor. Temelde dert edindiği konu, buna bir çözüm sunmak.
KUMSALDA TATİL YAPMAK, KUMSALA VURMAK...
Bir yaz günü denize girmek, balıklarla yüzmek, sahilde şezlonga uzanıp güneşlenmek, sohbet etmek, elbette güzeldir, çok güzeldir. Kim hayır, diyebilir ki buna? Ama aynı sahile bir sonbahar günü batan bir fiber tekneden sürüklenerek gelmek, üstelik bir bebekse bu gelen, hem de küçücük elleriyle özgürlüğünü arıyorsa, bu vahşettir. Ahmet Telli bir şiirinde, “Bir çiçek bile doldurabilir/ Uçurumların derin oyuklarını,” der. Yaralarımız, uçurumlarımız pek bir derin ama güçlü bir düşünce, bilinçli bir insan, özgürlüğe, herkesin yaşam hakkına inanan bir insan pekâlâ doldurabilir bu oyukları. Kimsesizler Adası, belki bu sorunu bugün çözüme kavuşturmayacak, belki şapkadan tavşan çıkarıp herkese eşit yaşam hakkı sunmayacak, ama yine de, bu fikir insanoğlunun kolektif bilincine işleyecek; yazılmış tüm metinler, konuşulmuş tüm diğer dertler gibi. İbrahim Bakırhan’ın kurmacayla inşa ettiği özgürlük, özlemle yolu beklenen yolcu, iyileşmesi içi dua edilen hasta, doğması beklenen minik bir çocuktur ve elbet bir gün gelecektir.
YAZAR OKUYUCUSUNA HATIRLATMAKLA SORUMLU
Romandaki BM görevlisinin, mültecilerin yurt sorununa bir çözüm bulma amacına ulaşması ya da ulaşamaması bizim, okurların sorumluluğu değil elbette. Yazar, okura bir şeyler anlatmak, bir şeyleri hatırlatmakla sorumludur: Hatta diyebiliriz ki, yazarın başat görevi, okura bir şeyler kazandırmak; şimdilerde anlamı tüccarlarca gasp edilmiş ‘farkındalığı’ sağlamaktır. Ben kendi payıma, yazılan makale ve kitapları -hadi şimdi tweet’leri de ekleyelim- Sarter’ın şu sözüyle tartıyorum: “Biz yazarların önlememiz gereken şey, sorumluluğumuzun suçluluğa çevrilmesi ve elli yıl sonra bize şunun söylenmesidir: Bu adamlar dünyanın en büyük felaketinin geldiğini gördüler ve sustular.” Yazar, yazma eylemine giriştiği anda bütün bu sorumluluğu üstlenmiş addedilir.
