Salgın döneminde kitap kurtlarının sayısı yükseldi. İnternetten siparişlerde de talep katlandı. Ancak kur artışıyla birlikte pandeminin olumsuz etkisini daha da hisseden yayıncılar sektörün maliyet yükünün hafifletilmesi çağrısında bulundu. Kağıttan boyaya tüm kalemlerin ithal olduğuna dikkat çeken Türkiye Yayıncılar Birliği “Adım atılmazsa yayıncılar kitap fiyatlarına ciddi oranda zam yapmak zorunda kalacak” dedi.
SALİHA SULTAN | KARAR
Türkiye Yayıncılar Birliği, salgınla birlikte derinleşen ekonomik krizde kitap okumanın lüks haline geldiğine işaret ederek, sektörün maliyet yükünün hafifletilmesi çağrısında bulundu. Kitap basımında kullanılan kâğıt, boya, tutkal gibi ham maddelerin ithal edildiğine dikkati çeken birlik “Dövize bağlı olarak artan fiyatlarla birlikte yayıncılık sektörünü zorlu günler bekliyor. Yayıncılar kitap fiyatlarına ciddi oranda zam yapmak zorunda kalacaklar” dedi.
Bir yılı aşan salgın sürecinde bütün dünyada evlere hapsolan insanların sosyal medya paylaşımları ve internet satış sitelerinin verilerine göre kitap okumada patlama yaşandı. Türkiye’de KONDA araştırma şirketinin Ocak 2021 verilerine göre de internetten kitap siparişleri iki katına yükseldi. Öte yandan bütün dünyada olduğu gibi Türkiye’de de salgın boyunca bütün kitap fuarları, imza ve söyleşi etkinlikleri iptal edildi, kitabevleri yılın büyük çoğunluğunu kapalı geçirdi.
Türk lirasının dövize karşı yaşadığı değer kaybı da bu olumsuz tabloya eklenince, yayıncılık dünyası sonunda sesini yükseltti. Giderek artan ekonomik krizin yayıncılık dünyasında yarattığı problemleri dile getiren Türkiye Yayıncılar Birliği ‘Yayıncılık Sektörünü ve Paydaşlarını Zorlu Günler Bekliyor’ başlıklı bir basın bildirisi yayınladı. ‘Kitap okumanın bir lüks değil, temel ihtiyaç’ olduğunun altı çizilen bildiride, yayıncılığın bir ‘kalkınma meselesi’ olarak görülmesi gerektiği savunularak, mali yükü azaltmak üzere kamu desteği çağrısında bulunuldu.
Türkiye Yayıncılar Birliği açıklamasında “Dövize bağlı olarak artan kâğıt ve ham madde fiyatlarıyla yayıncılık sektörünü ve sektör paydaşlarını sıkıntılı ve zorlu günler bekliyor” denilerek, “2020 yılında TL’nin USD ve Avro karşısında yaşadığı ve halen devam eden değer kaybı, kitap basımı için gerekli olan başta kâğıt, boya, tutkal gibi ham maddelerin ithal ediliyor olması sebebiyle yayıncılık sektöründe maliyetlerin artmasına neden olmuş ve olmaktadır.
Bunun yanı sıra, global olarak kâğıt fiyatlarının ve tedarik maliyetlerinin artması ülkemizde yaşanan döviz artışına da paralel olarak basılı kitap üretim maliyetlerinin olumsuz yönde etkileneceğini göstermektedir” ifadeleri kullanıldı. Birlik, şu taleplerde bulundu: “Yazarlar ve çevirmenlerden kesilen yüzde 17 gelir vergisi ve yüzde 18 KDV kaldırılmalı, bu meslek gruplarının finansal kaygıları olmadan üretim yapmalarının önü açılmalı, Kültür ve Turizm, Milli Eğitim bakanlıkları, yerel yönetimlerin ve üniversitelerin kitap alım bütçeleri arttırılarak kitap satın alınmalı ve bu yolla yayıncılık sektörü üzerindeki maliyet ve finansman yükü hafifletilmelidir.”
Türkiye Yayıncılar Birliği ayrıca gerekli önlemler alınmadığı takdirde yayıncıların yeni kitap basamamak ve mevcut baskı adetlerini azaltmak zorunda kalmalarının yanı sıra, kitap fiyatlarına ciddi oranda zam yapmak mecburiyetinde kalacaklarını belirtti.
KAPAK KAĞIDI YÜZDE YÜZ ZAMLANDI
Kitabın hammaddesi olan kâğıdın, boyanın ve tutkalın yurt dışından temin edilmesi kitap fiyatlarının artışına direkt olarak yansıyor. Türkiye Yayıncılar Birliği açıklamasında 2020’den beri döviz bazında kitap kapak kâğıdında yüzde 100’e, çocuk ve sanat kitaplarında kullanılan kuşe kâğıtlarda yüzde 40’a, 1’nci hamur kâğıtta yüzde 35 ila yüzde 40’a, kitap kâğıdında yüzde 20’ye varan maliyet artışları yaşandığı bilgisini verdi.
