Birçok insan bu alışkanlığı bırakamıyor lakin sağlığa ciddi zarar veriyor. Zararsız olduğu düşünülse de hem gecenizi zehir ediyor hem gündüzünüzü. İşte detaylar…
Uyumadan önce telefonla ilgilenmek uyku düzeninizi bozabilir. Uzmanlar, gece yatmadan önce telefon ekranına bakmanın uykuyu ciddi şekilde etkileyebileceğini ve bu durumun gündüzleri de olumsuz sonuçlar doğurduğunu vurguluyor. Trakya Üniversitesi'nden Prof. Dr. Levent Öztürk, telefon ışığının uyku kalitesini nasıl bozduğunu ve bunun geceyi nasıl böldüğünü anlattı.
GECE UYKUSUNU BOZAN BİR ALIŞKANLIK
Çoğu kişi uyumadan önce telefonunu kontrol etmeden rahatlayamıyor. Ancak uzmanlar, bu alışkanlığın görünenden çok daha fazla zarar verebileceğini söylüyor. Uykudan önce yapılan telefon gezintisi, sadece telefon ekranındaki ışığın yaydığı mavi ışık nedeniyle uykunun kalitesini düşürmekle kalmıyor, aynı zamanda uykuya geçişi de zorlaştırıyor.
Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Levent Öztürk, bu konuda şu açıklamalarda bulunuyor: "Telefon ekranı, mavi ışık yaydığı için melatonin hormonunun salgılanmasını engelliyor. Melatonin, uyku düzenimizde kritik bir rol oynayan bir hormondur. Bu hormonun baskılanması uykuya dalmayı zorlaştırır ve uyku sürecinin kalitesizleşmesine neden olur."
UYKUSUZLUĞA NEDEN OLAN BİR DURUM: FAZ KAYMASI
Prof. Dr. Öztürk, telefonla geçirilen zamanın sadece uykuya geçişi değil, uykunun devamını da bozduğunu belirtiyor. Özellikle sosyal medya, video izleme veya oyun oynama gibi aktiviteler, bireylerin uyku saatlerini ertelemesine neden olabiliyor. Bu tür durumlar, uyku faz kaymasına yol açarak, kişinin biyolojik saatinin dışına çıkmasına sebep olur.
“Bu tür aktiviteler kişiyi uyararak, uykunun derinleşmesini engelliyor. Vücudun dinlenme durumuna geçmesi gereken anda uykuya dalmak mümkün olmuyor,” diyen Öztürk, bu durumun özellikle geç saatlerde gerçekleştiğinde, sabah erken uyanmak zorunda kalan kişilerde büyük bir uyku eksikliği yaratabileceğini vurguluyor.
BEYNİMİZ NASIL ETKİLENİYOR?
Telefonun yaydığı ışık, beyin üzerinde doğrudan etki yaparak melatonin seviyelerinin düşmesine sebep oluyor. Öztürk, bunun sonucunda kişilerin gece boyunca sık sık uyanmalarının daha olası hale geldiğini ve çevresel faktörlere karşı uyumlarının daha kırılgan hale geldiğini söylüyor. Bu da uyku kalitesini ciddi şekilde bozuyor.
BİR ADIM GERİ ATIN: YATAK ODASINDA TELEFON KULLANMAKTAN KAÇININ
Prof. Dr. Öztürk, yatak odasında telefon, tablet veya bilgisayar gibi cihazların kullanılmaması gerektiğini tavsiye ediyor. Özellikle yatakta telefon kullanılmasının, gece boyunca uykuya dalmayı daha da zorlaştırdığına dikkat çekiyor. Eğer telefon yatak odasında bulunması gerekiyorsa, en azından yataktan iki metre uzaklıkta tutulması gerektiğini belirtiyor.
Ayrıca, telefonlara olan bağımlılığın psikolojik sorunlara yol açabileceğini ifade eden uzman, "Sürekli mesaj gelip gelmediğini kontrol etme alışkanlığı, kişiyi psikolojik olarak da yıpratıyor," diyor.
ELEKTROMANYETİK ALANLARIN ETKİLERİ
Öztürk, telefonların yalnızca ışık yaymakla kalmadığını, aynı zamanda elektromanyetik alanlar da yaydığını ve bunun da uyku düzenini bozabileceğini aktarıyor. Bu sebeple, özellikle yatak odasında kullanılan elektronik cihazların, uyku kalitesine olumsuz etkilerde bulunabileceği unutulmamalıdır.
SONUÇ: DAHA İYİ BİR UYKU İÇİN TELEFONDAN UZAK DURUN
Telefon, tablet ve bilgisayar gibi cihazlar, gece uykusunun en büyük düşmanlarından biridir. Geceleri daha sağlıklı bir uyku almak ve gündüzleri daha verimli olmak için, yatmadan önce telefonla geçirilen zamanı sınırlamak büyük bir adım olacaktır. Unutmayın, bir kaç basit değişiklikle uyku kalitenizi önemli ölçüde iyileştirebilirsiniz.
